Arm vlees

De lekkerste biefstuk die ik ooit heb gegeten werd mij opgediend in Motovun. Een rib uit mijn lijf, want hij werd gegarneerd met truffel. Slechts 531 inwoners, schijnt het, maar minstens één daarvan is een geweldige kok. Alhoewel, met de truffels die in die regio gevonden worden kan Britt Dekker zelfs een sterrenmaaltijd bereiden.

Truffel, kaviaar, kreeft, gojibessen, allemaal ingrediënten die door hun prijs niet bij iedereen wekelijks op het menu staan. Toch bevatten ze ookallemaal belangrijke elementen voor een gezond dieet. Zouden ze daarom altijd beschikbaar moeten zijn, ook voor mensen met een kleine beurs? Nee. De markt doet hier zijn werk. Waar de steur met uitsterven bedreigt wordt, voornamelijk door de vraag naar kaviaar, stijgt de prijs naar astronomische hoogte. Maar waarom, waarom betalen wij dan nog steeds maar €1 voor een kilo van een product waarmee wij onszèlf met uitsterven bedreigen?

De toenemende consumptie van vlees heeft een desastreuze uitwerking op de belangrijkste ecosystemen van onze aarde. Systemen die ervoor zorgen dat schadelijke gassen worden opgenomen en omgezet naar zuurstof. Die ons drinkwater geven en beschermen tegen de schadelijke straling van de zon. Maar in opkomende economieën als China eten mensen gemiddeld bijna 5 keer zoveel vlees als vijftig jaar geleden. Waarom? Omdat zij het net als wij nu kunnen betalen.

In tegenstelling tot bij kaviaar is de prijs van vlees niet aan de stand van de koe of het varken gekoppeld. De beesten worden immers op immense schaal gefokt. De prijs van vlees is puur en alleen gebaseerd op de vraag van de consument, en is daarom ongelofelijk laag. De hele keten is ingericht op het drukken van de prijs, zoals zo vaak. Maar er zijn weinig producten met zo’n grote impact als vlees. Op drinkwater, broeikasgassen, uitsterven van diersoorten, slechte arbeidsomstandigheden en wat dies meer zij. En toch betalen wij nog steeds maar €1 voor een kilo varkensvlees.

Waarom zou ik koste wat kost dagelijks vlees moeten kunnen kopen? De bouwstenen die het eten van vlees biedt zijn uitstekend elders te verkrijgen, voor mijn gezondheid hoeft het dus niet. De markt ziet het echter als mijn belang dat ik mijn dagelijkse portie vlees moet kunnen betalen. Maar is dat echt mijn belang? Nee, mijn belang is dat ik gezond kan eten en leven, samen met alle andere mensen op deze kwetsbare wereld. Het wordt tijd dat consumenten hun verantwoordelijkheid nemen door het kiezen van biologisch vlees. Het wordt tijd dat de markt haar verantwoordelijkheid neemt en eerlijke prijzen rekent. En het wordt bovenal tijd dat overheden markten dwingen om het daadwerkelijke belang van hun burgers na te streven. Zodat als ik voortaan naar Motovun ga ik een maand moet sparen. Niet om het stukje truffel te kunnen betalen, maar de biefstuk die eronder ligt.

Deze column werd geschreven door Daniël van schrijverscollectief Kaf.