Met de baas naar bed

George Orwell had gelijk. Het schrikbeeld dat hij schetste in zijn roman ‘1984’ is allang uitgekomen. Big Brother is watching us. We laten ons in de gaten houden. Op straat, op internet, door de overheid, de NSA, uitkeringsinstanties; enfin, de lijst is haast eindeloos. Hoezeer Orwell ook zijn best heeft gedaan om ons de stuipen op het lijf te jagen met zijn roman die als fictie bedoeld was, we schrikken er allang niet meer van. Wat hij niet kon vermoeden: dat het allemaal nog veel erger kan. Big Brother kijkt niet meer alleen toe, hij kruipt onder je huid. En er zijn nog mensen zijn die er vrijwillig voor in de rij gaan staan ook.

Vingerafdrukken in je paspoort, moet dat echt? Ja, dat moet echt, vindt de overheid. En gedwee planten wij sindsdien onze tien geboden op een elektronisch oogje op een desk in het plaatselijke gemeentehuis. We moeten wel. En we sussen onszelf met de gedachten dat we toch niets te verbergen hebben. Nog zoiets: miljoenen simkaarten zijn al bij de producent gekraakt. Dat zet de sluizen voor beroepsluistervinken wagenwijd open. Maar ja, niets te verbergen, toch? En we slapen weer rustig verder. Een Zweeds bedrijf komt nu met de overtreffende trap van privacyschending: een chip die bij de medewerkers in het lichaam gebracht wordt.  

Het was allemaal op het journaal. Zo’n lullig nieuwsitempje van anderhalve minuut. Hartstikke handig zo’n chip in je hand. Geen pasje meer nodig bij de ingang, makkelijk en snel kopiëren en betalen in de kantine. Leve de vooruitgang. Het bedrijf zag nog wel meer mogelijkheden, werd terloops even gemeld. De gezondheid van de medewerkers in de gaten houden bijvoorbeeld. Fluitje van een cent. De baas gaat toch overal met je mee. Hij is erbij als je slaapt, als je eet, als je poept, als je hét doet. Dag in dag gaat ie met je mee naar huis. Je staat met hem op en je gaat met hem naar bed. Geen ontkomen meer aan.

En hoe ziet zo’n bedrijf dat dan, dat monitoren van je gezondheid? Je vergrijpt je aan een chocoladebol en wordt de volgende ochtend op het matje geroepen? Je steekt een sigaret op en krijgt meteen een hogere ziektekostenpremie aan je broek? Je zoekt eens vertier en vergetelheid bij een joint en wordt op staande voet ontslagen? En wat zeggen we dan; nog steeds niets te verbergen? De mogelijkheden zijn eindeloos. Als je ’t maar breed grijnzend brengt, dan lijkt het vanzelf iets goeds. En het personeel van deze firma heeft zich zo laten indoctrineren dat ze Big Brother gewoon toegang geven tot het laatste bolwerk van zelfbeschikking: hun eigen lijf. Orwell zou zich omdraaien in zijn graf.

Maar de medewerkers van dit Zweedse bedrijf laten zich gedwee naar de privacyslachtbank leiden. ‘Het deed wel een beetje pijn’, zei een pas gechipte medewerkster stralend. Ik ben bang dat de echte pijn nog moet komen.