Hoe nieuw is radicalisering?

We doen even alsof het iets nieuws is: radicaliserende jongeren. Met name radicaliserende jongens. Ineens wordt er gesproken over nieuwe wetgeving om dit spiksplinternieuwe probleem aan te pakken. Maar is dit allemaal wel zo nieuw?

In de hele geschiedenis werden altijd al jonge jongens geronseld voor welke strijd dan ook. Dat was niet voor niks. Een tiener is makkelijker gek te maken dan een kerel die al langer in het leven staat. Zelfs bij onze eigen Luchtmacht rekruteren ze hun piloten – toch de top van de Luchtmacht - liever rechtstreeks van school dan op meer gevorderde leeftijd. Een knulletje van amper achttien denkt namelijk nauwelijks na als hij een bom op een dorp laat vallen. Als je zelf al een gezinnetje hebt, wordt dit ineens anders.

Ons eigen 'beschaafde' Ministerie van Defensie heeft dit uitstekend door. Minder beschaafde bewegingen hebben dit net zo goed door. En die hebben nog iets anders door: hoe minder een jonge knul heeft om voor te leven, hoe eenvoudiger ze gek zijn te maken.

Jonge jongens worden gedwongen om voor organisaties als Boko Haram te vechten. Toch zijn er evenzoveel die betrekkelijk eenvoudig over zijn te halen. Als je niks meer te eten hebt en toch je familie al kwijt bent, ben je als jonge knul gevoelig voor zo'n gestoorde club. Ze bieden eten, drinken, onderdak en geborgenheid. Dat is al verleidelijk voor een puber als hij nog een redelijk leven heeft. Laat staan als hij letterlijk niets meer heeft.

Ook dictaturen hebben dit altijd gedaan. Je trouwste volgelingen werf je onder de jeugd. Als je ze jong genoeg kunt indoctrineren, gaan ze op latere leeftijd helemaal voor je door het vuur. De Hitlerjugend uit de jaren dertig waren de meest smerige en meedogenloze nazi's in de jaren veertig van de vorige eeuw. Het leger van de Rode Khmer in Cambodja bestond grotendeels uit minderjarige tieners. In de zwartste bladzijden van het communistische China waren tieners de uitvoerders van de misselijke plannen van hun leiders.

Maar ook in onze eigen 'beschaafde' wereld. In de gruwelijke Ierse strijd tussen protestanten en katholieken verscholen de leiders zich achter de vele tieners die de strijd op straat aangingen. Het rechts-extremisme heeft zijn leden altijd al onder kansloze en ontspoorde jongeren gezocht. De KKK in de VS rekruteert onder skinheads. In Europa doen rechts-extremistische organisaties het prima onder de hooligans van de beruchtere voetbalclubs. De Nederlandse Volksunie en Stormfront vonden altijd al een aardige voedingsbodem bij de verschillende harde kernen.

In mijn ogen is het niet slim om radicaliserende jeugd van islamitische komaf als een nieuw fenomeen te zien. Daarmee maak je het nodeloos ingewikkeld. Het belangrijkste kenmerk van de invloed van radicale psychopaten op onze jeugd is altijd geweest dat ze compleet falen als die jeugd het weer prima doet in de samenleving. Het is nog nooit gelukt om een extremistische organisatie op te bouwen rond jongeren met een prettig leven en vooruitzichten op een prettige toekomst.

Radicalisering is niet gebonden aan genetische invloeden of aan specifiek gedachtegoed. Met name jongeren radicaliseren vooral als er geen alternatieven zijn of als ze geen alternatieven meer zien. Dan is het aan de samenleving om ze die te tonen.