Emancipatie: ik wil huisvrouw worden!
Een vrouw van een jaar of zestig leest het blad Opzij. Vinnig slaat ze bladzijde voor bladzijde om, alsof op iedere pagina een statement staat wat zij voor haar strijd zou kunnen gebruiken. Niet dat het lijkt of ze veel te strijden zou hebben: haar man zit gedwee naast haar en kijkt voor zich uit. De leeuw is een getemde huiskat geworden, terwijl het muisje zich als een arend door het luchtruim beweegt.
Hoe staat het eigenlijk met de emancipatie van de vrouw in Nederland? Op het eerste gezicht lijkt het best oké: want hoe vaak speelt deze vraag een rol? Alleen Neelie Kroes lijkt deze vraag nog zo nu en dan in het publieke debat te stellen. De glazen plafonds worden nog keurig gewassen, maar verder lijkt de vrouw vrij te zijn om te doen en te bereiken wat zij wil. Van de man is het intussen ook redelijk normaal dat hij op de carrièreladder mag degraderen naar een deeltijd huisvader.
De parttimehuisvaders worden in het algemeen al beschouwd als moderne mannen: zij staan het hun vrouw toe om ook carrière te maken, door zelf een stapje terug te nemen. Tenminste, dat is het imago. Als zijn vrouw toevallig slimmer is, een betere opleiding heeft en meer verdient, zou zijn keuze eigenlijk niet meer dan logisch zijn. En nog wordt hij erom geprezen: wat goed dat je huisvader bent. Wat fijn, die gelijkheid!
Maar dan nu andersom: als een Nederlandse vrouw besluit om fulltimehuisvrouw te worden, is dat raar. Ze krijgt regelmatig vragen met flinke aannames te horen: “Ja, het is lastig hè, om in deze crisistijd een baan te vinden?” “O, het lijkt me ook wel eens lekker om thuis te zijn met de kinderen. Maar de hele dag… Is dat niet saai?” “O, wat lekker, de hele dag thuis nietsdoen. Maar heb je dan niet de drang om iets van je leven te maken?”
De emancipatie in Nederland houdt in dat een vrouw zich als een man gedraagt. Ze moet een goede opleiding hebben gehad, hard werken en proberen om carrière te maken. Ze mag kinderen krijgen, maar na haar verlof wordt toch op zijn minst verwacht dat ze nog deeltijd blijft werken, zodat ze ook een eigen leven, eigen trots en een eigen verhaal heeft als ze haar man ’s avonds tijdens het eten treft – waarbij er natuurlijk om en om gekookt wordt. Dat is prima hoor, als de vrouw het wil! De vrouw in Nederland is een man die kinderen kan baren.
Maar dat is geen emancipatie. Dat is een vermannelijking van de maatschappij. Echte emancipatie bestaat pas als de vrouw – én de man – kan zijn wie ze wil zijn, zonder daarbij een maatschappelijke veroordeling te voelen. Zonder zichzelf daarbij continu te moeten verdedigen voor haar keuze. Het moment dat de emancipatie van de vrouw is voltooid, is het moment dat ze zichzelf mag zijn. Ook als dat een thuisblijvende huisvrouw betreft, die uit vrije wil met al haar liefde en genegenheid de pantoffels van haar man opwarmt.
