Ben jij volmaakt debiel?

Blijkbaar is volmaaktheid de enig overgebleven standaard geworden. Alleen volmaakt goed en volmaakt fout worden nog gemeld. Oké. Daarmee hebben we in ieder geval de vrijheid om er ook een keer een stevige puinbak van te maken. Voor gewoon een beetje goed, of een beetje fout is echter geen plaats meer.

Dit lijkt in de opvoeding al te beginnen. Volgens veel ouders bestaan er enkel nog hoogbegaafde en debiele kinderen. Een kind dat wel redelijk mee kan, maar af en toe ook lekker dwars of lui kan zijn, bestaat niet meer. Als een kind druk is, heeft het ADHD, of het is zo verdomde slim, dat het zijn energie niet kwijt kan in een 'gewone klas'. Als het kind eventjes verstrooid uit het raam kijkt, is het meteen autistisch, of het wordt niet voldoende uitgedaagd door de school.

Dit gaat later gewoon verder. Welk kind kan nog tevreden zijn met een middelmatige carrière? Gewoon een leuke opleiding tot loodgieter? Met zulke ouders achter je, heb je enkel de keuze om ofwel businessmanager te worden, of om na een hele serie mislukte opleidingen en banen in de Wajong te eindigen. De absolute top of absoluut falen. Volmaakt geslaagd of volmaakt mislukt.

Zo beoordeelt men duidelijk ook iedereen die maar een beetje in de publiciteit durft te komen. Wie een talentenshow wint, wordt op handen gedragen. De nummers twee tot acht zijn meteen weer vergeten. Een jaar later is er weer een nieuwe held(in) en hoor je nog amper iets van het vorige idool. Er is geen oog voor de jarenlange carrière die sommigen al achter de rug hebben. Het gaat enkel om dat ene volmaakte optreden in een televisieprogramma.

Je ziet het zelfs in de sociale media. Je ziet enkel zwaar positieve en zwaar depressieve berichten langskomen. En een heleboel mislukte pogingen om volmaakt gevat te zijn. Er zijn dan nog wel wat lui die iedere lastige menstruatie of stoelgang melden, maar die zijn dan weer volmaakt verslaafd aan Facebook of Twitter.

Waar dit ook duidelijk in terugkomt zijn de publieke opinies over welke publieke sector dan ook. Van politie, ziekenhuizen, hulpverleners, advocaten, rechters, beleidsmakers en politici wordt enkel volmaaktheid geëist. Bij ieder familiedrama krijgen politie, justitie en jeugdzorg meteen de hele bak stront over zich heen. Niemand die nog accepteert dat zij er ook wel eens naast kunnen zitten.

Als een arts een verkeerde diagnose stelt, moet hij acuut uit zijn vak worden gezet. Als dit niet gebeurt, is er blijkbaar sprake van corrupte vakgenoten die hem de hand boven het hoofd houden. Falende politici worden gehandhaafd door vriendjespolitiek. Een agent die een dader doodschiet is onderdeel van een samenzwering, die een politiestaat wil vestigen. Als Bureau Jeugdzorg een keer een verkeerde beslissing neemt, is dit omdat zij bewust alle kinderen onder staatstoezicht wil stellen. Eén ontsnapte tbs'er is tekenend voor een volmaakt falend justitieel apparaat.

Waar dit op neerkomt is, dat er geen ruimte meer is voor menselijk falen. Voor het feit dat mensen niet altijd volmaakt zijn en ook nooit altijd alles even volmaakt in kunnen schatten. Er wordt even vergeten dat de beoordeling van mensen en menselijk handelen geen exacte wetenschap is. Maar ook dat tegenover die paar vreselijke zaken, vele duizenden gevallen staan, waarbij alles uitstekend en zelfs foutloos verloopt.

Bij al die kritiek vraag ik me altijd één ding af. Hebben jullie ooit een langere periode van pure perfectie in jullie loopbaan gekend? Zijn jullie bij de eerste fout ook maar meteen gestopt met werken? Uit angst dat je niet meer zo volmaakt blijkt te zijn, als pappa en mama voor ogen hadden?