Blote zombies

Morgen bestaat niet, het is altijd vandaag.

Joseanne

Nee, Joseanne is geen belangrijk filosoof, maar mijn kleindochter van acht jaar. Kinderen kunnen soms de meest wijze dingen zeggen zonder het in de gaten te hebben. Hoelang zou de grote rationalist Descartes hebben nagedacht voor hij 'cogito ergo sum' opschreef? Vast wel langer dan Joseanne over haar 'wijsheid'. Beide uitspraken zij echter bedenksels van de geest.

Descartes maakte een duidelijk onderscheid tussen de onsterfelijke ziel en het sterfelijke lichaam. Als je zijn zes meditaties leest, vraag je je af of die man niet voortdurend hoofdpijn heeft gehad. En buiten zijn filosofische theorieën deed hij nog veel meer. Hij bemoeide zich met alles. Natuurkunde, wiskunde, geneeskunde en zelfs muziek. Ik zou bijna denken dat hij nooit iets anders deed dan wat ik net bijna deed.

Het onderscheid tussen geest en lichaam is in vele culturen een belangrijk thema. Misschien is het niet hetzelfde als het onderscheid tussen de onsterfelijke ziel en het lichaam zoals Descartes bedoelde, maar ik denk dat het wel hetzelfde is. De geest kun je namelijk niet waarnemen en het lichaam wel. Het is dan ook niet bewezen dat de geest in een bepaald deel van je lichaam zit. Men gaat ervan uit dat de geest in je hersenen zit, maar er zijn bijvoorbeeld ook vrouwen die zeggen dat mannen alleen met hun lul denken. Dikke mensen denken misschien wel met hun maag. Je weet het dus niet. Descartes onderscheidde vijf passies: begeerte, liefde, haat, droefheid en vreugde. In tegenstelling tot het dier kan de mens die passies met de geest beheersen. Maar gek genoeg deed zelfs de grote denker dat niet, want hij had zijn tijd in Amsterdam goed besteed in het bed van een huishoudster. Het levende bewijs daarvan was een dochter. Hij had de passies begeerte en liefde dus niet altijd in de hand. Wat dat betreft was het toch een doodgewone man.

Er zijn in oosterse culturen wel mensen die hun passies volledig in de hand hebben. In India heb je bijvoorbeeld de Sadhoes. Deze heilige mannen hebben al het aardse verworpen. Ze hebben geen bezit, doen niet aan seks, hebben de banden met de familie verbroken, dragen geen kleren, hebben geen eigen huis en eten simpel en weinig voedsel. Wel lekker goedkoop natuurlijk. Jeroen Dijsselbloem zou wel willen dat een paar miljoen Nederlanders er net zo over denken. Dan ben je zo van je staatsschuld af.

Deze heilige mannen doen alles om tot een hoger bewustzijn te komen en zijn tot onvoorstelbare dingen in staat via yoga en meditatie. Wat dacht je van jarenlang niet praten? Niemand hoeft tegen ze te zeggen: 'Hou jij nou eens je bek'. Of heel lang niet zitten. Ik ken alleen maar mensen met aambeien die dat volhouden. Of langdurig vasten. Dus niet overdag vasten en na zonsondergang weer eten. Nee, vasten tot je zo uitgemergeld bent dat alleen nog de wervelkolom te zien is. Het is een pure beheersing van het lichaam door de geest. Je bent als het ware buiten je lichaam getreden en hebt het dus niet meer nodig.

Ik heb altijd een grote bewondering voor dit soort mensen gehad. Tot ik ze onlangs op het journaal zag tijdens het Kumbh Mela festival in India. Het Kumbh Mela festival is het grootste religieuze feest van de Hindoes. Miljoenen mensen nemen dan tegelijk een bad in de Ganges, een van de meest vervuilde rivieren van de wereld. Dat is niet erg, want de geest is toch veel belangrijker dan het lichaam. Tijdens die uitzending van het journaal werden onder andere de Sadhoes getoond. Lelijke mannen met dreadlocks, baarden en naakte lichamen die leken te zijn bedekt met as. Ze kwamen op mij over als zombies. Dat krijg je van al dat vasten natuurlijk. Ze zaten met gekruiste benen en in hun niemendalletje. Tussen die gekruiste benen was nog wel datgene zichtbaar wat ze dus alleen maar voor het plassen gebruiken. Als ze tenminste plassen, want dat weet je nooit bij zombies. Ik dacht: het hangt er inderdaad maar een beetje werkeloos bij. Dat bleek echter niet het geval, want nieuwe beelden lieten zien hoe een van de zombies zijn slappe was om een stok draaide. Die stok ging tussen zijn benen naar de achterkant en vervolgens gingen twee mannen op die stok staan. Een olifant had het de man niet kunnen verbeteren met zijn slurf. Zo'n trucje zou nog leuker zijn als die man net even zijn passies niet onder controle heeft en een mooie vrouw ziet. Dat lijkt me pas pijnlijk.

Was dit een demonstratie om te laten zien dat de geest het lichaam beheerst? Dan doen veel circusartiesten hetzelfde. Ik vond het meer een kermisattractie. Net zoiets als de degenslikker. Bovendien werd erbij verteld dat veel Sadhoes graag wiet en hasj gebruiken om in hogere sferen te komen. Ik geef ze groot gelijk. Als je daarmee hetzelfde bereikt als met lange tijd achtereen niet eten of nooit seks hebben, dan weet ik wel wat ik zou kiezen.

Mensen als Descartes en de Sadhoes proberen al tijdens hun leven met de goden of met God in contact te komen. Maar zelfs als geest of ziel niet zal vergaan en het lichaam wel, zul je toch moeten accepteren dat geest en lichaam pas gescheiden worden door de dood en niet eerder.

'Opa, ga jij ook dood?'
'Nee hoor, Joseanne Ik ga nooit dood.'
'Waarom niet?'
'Omdat ik vandaag leef en morgen bestaat niet.'