Gambian style

We moesten - 'promise me, you are my friend, promise me!' - een dag later terugkomen om de investering in werking te zien. Een persmachine. Bij zijn oom had hij een lening kunnen afsluiten om eindelijk zijn business van de grond te krijgen.

Eerder, in de nadagen van 2012, besloten we de kou te ontvluchten. Het werd Gambia, voornamelijk bekend vanwege het florerende sekstoerisme. Vrouwen van middelbare leeftijd, en een bepaalde omvang, zoeken hun heil in Afrika om nog wat aandacht te krijgen. Ik heb weinig moeite met deze constructie en zag er zeker geen belemmering in om te gaan. Je zou het zelfs een klassieke win-win situatie kunnen noemen. Man kan een weekje in een resort vertoeven, krijgt wat kleren en een douceurtje. Vrouw krijgt egoboost door de fictie dat ze begeerd wordt. Hier komt geen misbruik bij kijken; het is een grenzeloos compromis.

Toch staan de beleidsmakers niet echt te juichen. Zij willen hun land liever op andere wijze promoten bij de toerist. En ja, ook op andere vlakken heeft Gambia veel te bieden. Zoals corruptie.

Net geland werd ik uit de rij gehengeld om mijn koffer open te maken.

'What's this?'
'Babyfood, madam, powdermilk, stuff like that.'
'You have a certification?'
'For what madam, a certification for what?'
'A certification for babyfood. If you don't have it, you get a fine, 250 dollars.'
'Well now, I do not have a certification and I certainly will not pay 250 dollars.'
'That's okay sir, I have kids, I know it's important to feed them, you can go.'

En dat biedt het land ook: pragmatisme met een lach. Los van het feit dat iemand je nu en dan probeert uit te kleden (vet en vrouw of niet), word je omringd door vriendelijkheid. Wees duidelijk en men loopt met je weg. Praatje hier, praatje daar. Zoals op het strand waar we een dag later moesten terugkomen om een vers sapje te kopen. En omdat we dat beloofd hadden, deden we dat ook, hetgeen ons in staat stelde ons steentje bij te dragen aan de ontwikkeling van een ondernemer in de dop. De persmachine waar een lening voor afgesloten was, bleek een plastic gevalletje. Een ding dat sinds de jaren tachtig in onbruik is geraakt, met zo'n wit zeefje.

'You needed a loan for this?'
'Yes sir, it saves me a lot of time, now I don't have to filter the juice anymore.'
'...?'

We bezagen hoe hij in plaats van de sinaasappels uit te persen, deze uitkneep boven the machine, waarop wij demonstratief een halve sinaasappel aan de gekartelde randen regen. Niet veel later had de business een vogelvlucht genomen: dit zou hem nog meer tijd schelen, zodat er nog meer sap verkocht kon worden. 'Thank God for this machine', zo zei de verkoper, wat mij deed denken aan de vele eufemismen die dit land bezigt.

Onze lodge plugde zichzelf als een 'ecolodge'. Dat bekt natuurlijk lekker, veel lekkerder dan 'back to basic' of - nog treffender - 'very primitive'. Stromend water was er, anders dan de zee, niet. Elektriciteit werd 's avonds een paar uurtjes ter beschikking gesteld in de vorm van overdag opgeladen solarlampjes. Eten werd op één gaspitje klaargestoofd (het land blinkt uit in stoofschotels). Of dat erg was? Integendeel. Het is hoe het hoort: je gebruikt wat je nodig hebt, meer niet. En die kunst verstaan de Gambianen, zo blijkt ook bij een strandwandeling. Waar zij aan een voetbal genoeg hebben om zich eindeloos te vermaken, verdoen de meeste toeristen in de grotere resorts hun tijd door chagrijnig op een strandbed te loungen met een consumptie in hun hand. En dat beeld zal me nog het meeste heugen: de verwende westerse toerist die zich maar niet weet te vermaken, terwijl de Gambiaan bijzonder content is met wat het leven hem biedt.

Gambian style - een aanrader!