Kom maar op met de crisis
Vorige week schreef ik over de bezuinigingen in de kinderopvang, wat toch echt een prachtig debat opriep. Om te beginnen wil ik de deelnemers aan die discussie complimenteren voor de zeer inhoudelijke en respectvolle reacties. Het kan dus: je hoeft het niet altijd eens te zijn om het ergens over te hebben.
De kinderopvang is maar een relatief klein deel van de door het huidige kabinet geïnitieerde bezuinigingen. Voorlopig staat er nog altijd een enorm bedrag aan bezuinigingen open. De besparing van € 16 miljard van het kabinet-Rutte-Asscher komt bovenop de eerdere maatregelen van € 18 miljard en € 12,4 miljard. In totaal gaat het dus om een pakket van zo’n € 46 miljard tot in 2017. Is er nog wel iemand die dit bedrag kan bevatten?
Of dit enorme bedrag wel nodig is, is discutabel. We hebben er allemaal een mening over, maar we weten ook goed zat dat het iets complexer is dan simpele rekensommetjes. Je kunt de problemen niet simpelweg ontkennen.
Hebben we Europa nodig? Misschien niet. Helaas kunnen we de tijd niet terugdraaien om eens te bekijken hoe we het zonder de EU hadden gedaan.
Is de huizenmarkt zwaar doorgeschoten? Ja. Helaas kunnen we niet even de huizenprijzen halveren, zonder dat banken failliet gaan en mensen hun kapitaal zien vervliegen.
Is de mondiale crisis de schuld van de banken? Zeer waarschijnlijk wel. We schieten alleen geen reet op met die vaststelling. De financiële wereld is jarenlang aardig verziekt geweest en wereldwijd hebben overheden hun financiën verweven met dat wereldje. Nu rest alleen nog reparatie.
Hebben we niet allemaal meegewerkt aan die ellende? Door ook als individuen op veel te grote voet te leven? Klopt helemaal. Het is echter onmogelijk om te veel uitgegeven geld terug te vorderen. We kunnen ons koopgedrag niet omkeren door luxeartikelen terug te brengen naar de winkel. Luxe vakanties zijn niet meer ongedaan te maken.
Ontkennen van het overheidstekort is geen optie. De oorzaken kun je benoemen, maar daarmee is het niet weg. Als je iedere maand een halve maand huur of hypotheekaflossing tekort komt, zul je echt wel iets moeten doen. Anders ben je namelijk met een halfjaar dakloos.
Wat nu gebeurt is echter het volgende. We ouwehoeren over de zorg. Over kinderopvang. Over bejaardenzorg. Over de HRA. We maken ons zorgen over theatergezelschappen en symfonieorkesten. Limburgers zijn bang dat ze naar de bollenvelden worden gedeporteerd en vice versa. Kortom: iedereen legt de focus op wat hem of haar het meeste raakt en wordt blind voor alles wat er om hen heen gebeurt.
Kijk. € 46 miljard haal je niet bij één ministerie vandaan. Of je moet gewoon een ministerie opheffen. Als we gewoon alle zorg privatiseren en de overheid er geen cent meer instopt, hebben we geen crisis meer. Maar als we bijvoorbeeld het leger op zouden doeken, is dat nog bij lange na geen oplossing voor alle problemen.
Waar het eigenlijk ook op neerkomt is dat we vanaf 1 januari 2014 allemaal moeten bloeden. Voorlopig is pas een fractie van de bezuinigingen in de praktijk doorgevoerd. Op dit moment heeft nog haast niemand te klagen, maar juist daarom hebben we alle tijd om te klagen over details. Gezeik over enkele maatregelen, terwijl we het over een jaartje allemaal net zo hard gaan voelen en sommigen zelfs door het ijs zullen zakken.
Ik denk eigenlijk dat het gezeik dan ook pas over zal zijn. Ik ben alweer een jaartje of wat ouder en heb betere en mindere tijden meegemaakt. Persoonlijke drama's en landelijke crisissen. En juist in de minste tijden heb ik de meeste creativiteit en het minste gezeur gezien. Nederlanders blijken op hun best, als er daadwerkelijk reden tot klagen zou moeten zijn.
Ik zou dus willen zeggen: “Kom maar op met de crisis. Misschien worden we dan weer een ouderwets gezellig volkje.”
