Gore commercie, die hoofddoeken!

WebHawkjuh stuurde via de submit de volgende column in:

Weet je, het zou me eigenlijk geen reet uitmaken of nieuwslezers nou wel of niet een hoofddoek dragen. Als ze het nieuws maar voorlezen in een taal die ik dan bij voorkeur nog begrijp. Gisteren verscheen via onze vaste leverancier Novum dit artikel (lees het eerst even voor je verder leest) op FOK!, en daardoor heb ik een en ander toch eens heroverwogen.

Meteen bij het lezen viel mij al op dat de kop en intro wat anders suggereren dan de rest van het artikel. Het lijkt een klein nuanceverschil, maar het is een verschil tussen twee werelden. De titel suggereert dat mensen graag nieuwslezers met een hoofddoek zien op het journaal. Als ik de titel in me opneem, en er over doordenk zonder het artikel verder te lezen, kom ik op de gedachte dat men zelfs liever iemand met een hoofddoek ziet dan iemand zonder.

Toen dit me opviel kreeg ik ook meteen argwaan. Waarom deze verdraaiing? Tijd om dat uit te zoeken. Wat ik mij als eerste afvroeg: waarom bereikt ons dit heugelijke nieuws eigenlijk? Meestal als het op FOK! over hoofddoeken gaat, is het de vraag wat voor enorme paarsgepunte gevechtsmiddelen en anderzijdse lichaamsdelen je er wel niet aan kan afvegen. Hoewel, misschien komt die opvatting vooral voor op mijn thuisbasis hier op FOK!: het Forum. Daar hangen de zaken (en lansen) er nu eenmaal wat anders bij.

Maar, Ik dwaal af.

Het bericht is gisterochtend in de luwte (om 06:12 uur, om precies te zijn) op de aanleverpagina van onze leverancier Novum verschenen, waarna het door een van onze redacteuren is bekeken en om 06:55 uur op de FOK! Frontpage is geplaatst. Ik stel me voor hoe een frisse, in afwachting van zijn eerste bakje koffie zijnde Novum-redacteur, gisterochtend een persbericht in zijn mailbox is tegengekomen. Na het lezen ervan bleek de inhoud hem te bevallen en hij besloot er een artikel van te maken.

Tot zover niks schokkends.

Laten we eens bekijken waar het bericht vandaan komt. Onze fris-en-fruitige Novum-redacteur was in een goede bui en heeft in zijn artikel niet alleen verteld door wie, maar ook vóór wie het onderzoek is uitgevoerd. Een paar klikken later staart een mooi stel bruine kijkers je aan. We zijn aangekomen op de site van stichting Cup of Culture. En hé, wat hebben we daar? Een berichtje van eergisteren met de mededeling dat hun nieuwste tentoonstelling onlangs is geopend!

Aha! Zie je wel! Nou komt de aap uit de mouw! Ik zit al zeven alinea's lang reclame te maken voor een fucking tentoonstelling! Zijn we daar even mooi ingetuind met z'n allen! Niet alleen de FOK!ker die het artikel plaatste (een vrijwilliger van een nieuwssite die vooral berichtjes uit een lijstje aanklikt en doorpost om de tracker te vullen), maar ook onze inmiddels aan zijn derde kop koffie begonnen Novum-redacteur is voor de goedkope verkooptruc van de hoofddoekboekverkopers gevallen. 

Snode plannen dus. Sluikreclame is het. Gore commercie! Verboden, dat zou het moeten worden! Of in ieder geval met een "Product Placement"-logootje in beeld zoals bij Goede Tijden Thuisbezorgd Tijden. Maar of dat dan een goed plan is? Ik twijfel nog. Het vliegtuigongeluk van vanochtend wordt u trouwens aangeboden door Unox erwtensoep. U heeft er niks aan, maar de verslaggevers in het weiland bij de brokstukken waren er erg blij mee. Ik twijfel inmiddels overigens niet meer.

Terug naar het artikel. Dat het suggestief geschreven (ik durf zelfs te zeggen: fout geschreven) is, is duidelijk, maar hoe representatief is dat onderzoek? Er staat alleen in te lezen dat er 1001 respondenten zijn, maar niet waar ze die respondenten hebben gevonden. Tijdens de presentatie van het boek onder vrienden en bekenden van de auteur zijn, als het een beetje bekende mensen zijn, vast wel 1001 mensen te vinden die mee willen werken.

Is dat representatief? Laten we de proef op de som nemen en een vergelijkbaar onderzoek onder FOK!kers  houden. Uitgevoerd vóór FOK!, dóór Stefan van FOK!. De oplettende lezer heeft hem al gezien: De poll van gisteren.

Eens zien... Hé, verhip, het belangrijkste cijfer uit het onderzoek van Cup of Culture komt overeen met dat van ons representatieve ondezoek. 30% van de mensen die ons mini-onderzoekje invulden gaf aan dat ze het niet erg vinden als er iemand met een hoofddoek het nieuws voorleest.

Die 30% klopt dus als een bus. Saillant detail: een toch wel nét iets groter deel van onze respondenten, namelijk 40%, geeft aan dat hoofddoekjes absoluut niet in de Nederlandse cultuur passen.

We zouden dus eenzelfde persbericht naar Novum kunnen sturen, met als titel: "40% wil geen hoofddoekjes in journaal". Als ze er niet gisteren al een artikel over hadden geplaatst, achtte ik de kans dat het door hen en dus later ook weer door FOK! gepubliceerd zou worden, vrij groot. Sterker nog, hij staat er al! Zelfde onderzoek, totaal ander artikel.

Lang verhaal kort: dit soort onderzoekjes zijn in de regel waardeloos. Op FOK! waren we er overigens wel erg blij mee, want het artikel scoorde frontpage-technisch prima met 10000 views en 150 reacties. Erg fijn als zo'n bericht opvalt. Ik was ook erg blij om de argwaan voor de bron van het artikel terug te lezen in alle replies. FOK!kers zijn niet alleen begaan met het nieuws, maar blijven ook kritisch.

Maar, ik dwaal af.

Laten we het journaal (inmiddels hebben jij en ik ons genoeg in de materie verdiept om onze mening en beredeneringen in te kunnen zetten als hoofdredacteur van de NOS, iets waar we allebei duidelijk veel beter in zijn dan Marcel Gelauff, die het daar op zijn beurt vást niet mee eens zal zijn, maar dat terzijde. Wij zijn gore bazen, dus tuurlijk kunnen we dat.) vrijhouden van uitingen in welke aard dan ook. Religieus, commercieel, persoonlijke overtuiging. Gewoon thuislaten. Een oliebol, dat mag. Maar alleen tijdens het jaaroverzicht.

Van andere programma's vind ik overigens dat je het zelf mag weten. Lingo? Hoofddoekje om. Sterren springen op het ijs? Boerka. Minstens. Pownews? Zak over het hoofd. Dat laatste is overigens meer omdat ik het haar van Dominique Weesie nooit snap. Maar, dat is verder irrelevant...