Door de mazen van de wet

Maakt niet uit waar ik iets koop. Vrijwel overal vraag ik korting. Ik ben gek op korting. Ook al is het maar tien procent 'vaste klantenkorting', een 7sloten maak je daar blij mee.

Zo heb ik jarenlang met korting gereisd in de Interliner op het traject van Emmen naar Groningen. Niet dat ik récht had op die korting, want ik was in het geheel niet in het bezit van zo'n kortingskaart. Maar ik vróeg erom. En ik kreeg het. Zoals je bij de aankoop van een auto of een nieuwe keuken over korting onderhandelt, zo vraag ik korting bij de buschauffeur. In de tijd dat de OV-chipkaart nog niet eens op de tekentafel lag, kon je bij de chauffeur van de Interliner namelijk nog gewoon een kaartje kopen. "Met korting", zei ik dan steevast, terwijl ik het bedrag inclusief korting alvast uit mijn portemonnee haalde. Er is in al die jaren slechts één chauffeur geweest die mij gevraagd heeft of ik überhaupt wel recht had op die korting. "Nee, maar ik vraag er wel altijd om", was toen mijn antwoord. De chauffeur kon er de grap wel van inzien en gunde mij mijn plezier.

In de trein raak ik in gesprek met mijn medereiziger over het downloaden van muziek. "Pure diefstal", vindt hij. Mijn argument dat door het 'illegaal' downloaden van muziek ook meer legale muziek wordt verkocht, komt bij meneer niet aan. "Het blijft diefstal", herhaalt hij.

Ik besluit onze discussie over een andere boeg te gooien en schets een beeld waarin de NS tekort wordt gedaan door slim in en uit te checken. "Check in met een anonieme kaart op Amsterdam Sloterdijk en reis naar Amersfoort. Je blijft een uurtje of twee in Amersfoort en checkt daar vervolgens in met je persoonlijke OV-chipkaart. Je checkt dus niet uit in Amersfoort. In Amsterdam Centraal stap je uit en check je met je anonieme kaart uit. Er wordt afgerekend: één keer het traject Amsterdam Sloterdijk - Amsterdam CS à € 2,10. Je reist vervolgens verder naar Amsterdam Sloterdijk waar na uitchecken nog eens € 8,30 wordt afgerekend. Dat scheelt dus op de heenreis precies € 6,20 en niemand die je iets kan maken, want je bent de hele reis in het bezit geweest van een geldig vervoersbewijs."

De man kan mijn verhaal aardig volgen en vindt het slim gevonden, maar ook dit is diefstal. "Je moet gewoon betalen voor je kaartje, punt." Ach, ik hou wel van creatievelingen die de kwetsbaarheden van het systeem blootleggen en daar handig mee om weten te springen. Of je daar zelf ook gevolg aan geeft, is natuurlijk een tweede.

Op dat moment komt de conducteur langs: "Uw vervoersbewijzen alstublieft." Ik laat mijn persoonlijke OV-chipkaart scannen en meneer overhandigt zijn papieren kaartje. De conducteur 'knipt' er een fraaie stempel op, kijkt over zijn bril naar meneer en vraagt naar zijn voordeelurenkaart. Mijn medereiziger haalt de volledige inhoud van zijn portemonnee overhoop, maar nergens een voordeelurenkaart. "Shit, dan zit die waarschijnlijk nog in mijn andere jas", reageert hij naar de conducteur. Hij is net als ik vaste klant. Ik zie hem wel vaker en geloof hem op zijn blauwe ogen. De conducteur wil echter toch een kortingskaart zien: "Anders ben ik genoodzaakt een boete van 35 euro uit te schrijven."

Dan gaat bij mij een lampje branden. "En als meneer nou op míjn kaart meereist met samenreiskorting?", vraag ik aan de conducteur. "Nou, het is niet helemaal zoals het hoort, maar vooruit, voor deze keer vind ik het goed", antwoordt hij. Waarop ik meneer aankijk en vraag: "Ja, of u moet er principiële bezwaren tegen hebben."