ECB roept DNB op het matje

De Europese Centrale Bank (ECB) heeft De Nederlandsche Bank (DNB) op het matje geroepen vanwege de op handen zijnde renteverlaging. In navolging van Frankfurt zal ook De Nederlandsche Bank haar rente verlagen. De rente waartegen banken in Europa van Nederlandse banken kunnen lenen, zal hiermee voor het eerst in de geschiedenis onder het nulpunt zakken. Rechtstreeks daaraan gekoppeld zijn de hypotheek- en de spaarrente. Ook deze rentes zullen in de rode cijfers duiken.

President-directeur Klaas Knot van De Nederlandsche Bank laat in een interview met Het Financieele Dagblad weten dat hij Nederland weer uit het slop wil trekken met dit - naar eigen zeggen - ambitieuze besluit. Mario Draghi, president van de ECB, is absoluut niet blij met het voorgenomen besluit, gezien de toenemende druk op de euro. "Deze beslissing draagt zeker niet bij aan de rust op de financiële markten." Hij is van mening dat er in deze zaak een rol is weggelegd voor de Europese politici.

Bij een negatieve rentestand ontvángen mensen die lenen periodiek een extra bedrag op hun rekening. "Voor de huizenmarkt betekent zo'n negatieve rente een enorme boost", schrijft de voorzitter van de Vereniging van Huiseigenaren in een reactie. Het aantal hypotheekaanvragen is na het bekendmaken van het nieuws explosief gestegen. Wel vraagt de voorzitter zich af wat de gevolgen zullen zijn voor de huizenmarkt: "Deze actie van DNB haalt de hele hypotheekmarkt overhoop. Banken zullen binnen de kortste keren failliet gaan bij het aanblijven van een negatieve rentestand."

Voor spaarders is de negatieve rente slecht nieuws. Van elke ingelegde euro zullen ze - bij gelijkblijvende rentestand - na een jaar zo'n 0.8 cent minder terugkrijgen. Wouter Bos vreest dat spaarders hun geld massaal van de banken zullen halen: "Mensen die hun geld voor langere tijd tegen variabele rente hebben vastgezet, dreigen de pineut te worden." Waarop de woordvoerder van het Ministerie van Financiën vanmiddag schouderophalend reageerde voor de camera van het NOS-journaal: "Als je het geld in een oude sok bewaart, wordt het vanwege de hoge inflatie toch ook minder waard?"

Volgens ingewijden heeft Jan Kees de Jager afgelopen weekend al zijn spaargeld overgebracht naar een bank in Zwitserland. Geert Wilders roept alle Henks en Ingrids in Nederland op een (tweede) hypotheek af te sluiten zolang het nog kan. Op de website van AZ is te lezen dat Dirk Scheringa zijn zinnen heeft gezet op een aantal villa's in Wassenaar. Premier Mark Rutte hult zich vooralsnog in stilzwijgen.

De Amsterdamse beurs veerde meteen op na de bekendmaking van de op handen zijnde rentedaling. Vooral de bouwsector deed het goed. Sommige aandelen sprongen met tientallen procentpunten omhoog. De handel in het aandeel ArcelorMittalis is vanmiddag zelfs tijdelijk stilgelegd. Volgens analisten zullen bedrijven eindelijk weer grote sommen geld willen lenen om investeringen te doen. Plannen worden versneld uit de ijskast gehaald en met spoed ontdooid. "Je weet immers niet hoe lang deze rentestand van kracht zal zijn", zegt Theo Bruijninckx (CEO Ballast Nedam red.) in een interview met RTLZ.

"Niemand heeft er bij het opzetten van de Europese regelgeving over nagedacht om negatieve rente bij wet te verbieden. Het mág dus gewoon wat De Nederlandsche Bank hier voornemens is", aldus de CEO van de ABN AMRO en voormalig VVD-minister van Financiën Gerrit Zalm. Hij voegde daaraan toe alle loketten van de Nederlandse vestigingen van ABN AMRO komende week te zullen sluiten uit angst voor een bankrun.

Emile Roemer, voormalig voorstander van het afschaffen van de hypotheek-renteaftrek, speelt handig in op het rentebesluit en heeft zijn partijprogramma op dat punt terstond aangepast: "De afschaffing van de hypotheekrenteaftrek is voor de SP onbespreekbaar." Op de vraag of dit een breekpunt zal zijn tijdens de coalitiebesprekingen antwoordde hij stellig: "Jazeker, dit wordt het speerpunt van de SP tijdens de komende Tweede Kamerverkiezingen." VVD coryfee Hans Wiegel pleit nu alsnog voor een versnelde afbouw van de hypotheekrenteaftrek. Maurice de Hond verwacht grote veranderingen in het politieke landschap na deze uitspraken: "Welke dat zijn, kunt u zien in de wekelijkse peiling van komend weekeinde", weet de reporter van EenVandaag te melden.

"De consequenties zijn niet te overzien", aldus oud president van DNB Nout Wellink. "Vooral Spaanse, Italiaanse en Griekse banken zullen zich massaal op de Nederlandse geldmarkt storten. Deze rentedaling zal een aardverschuiving veroorzaken in de eurozone. Een lening van één miljard euro levert de lener al gauw miljoenen euro's voordeel op." In het Griekse parlement vraagt men zich af wie dat allemaal moet gaan betalen. De Griekse coalitie beraadt zich over een mogelijk uittreden van Nederland uit de eurozone. De Duitse bondskanselier Angela Merkel en de Franse president François Hollande hebben hun vakantie na kortstondig telefonisch overleg afgebroken en zullen komende woensdag in een spoedzitting bijeenkomen om naar een oplossing te zoeken voor de ontstane situatie.