Psychologie is géén wetenschap!

DenkDing stuurde via de submit de volgende column in:

De strijd rondom Breivik is nu echt losgebarsten. Geen juridische strijd. Die moet nog komen, eigenlijk. Het gaat nu om de heren ‘psychologen’. De inzet: de toerekeningsvatbaarheid van meneer Breivik. Psycholoog ‘A’ meent dat Breivik aan waanideeën leed toen hij zijn wandaden pleegde. Psycholoog ‘B’ meent echter dat dezelfde Breivik bij zijn volle verstand was. Ik vraag u nu om u zich voor te stellen dat u de rechter bent die een uitspraak moet gaan doen over de strafmaat die Breivik moet gaan krijgen. Is hij nu wel of niet toerekeningsvatbaar? Gelooft u psycholoog ‘A’ of psycholoog ‘B’? Hoe is het in vredesnaam mogelijk dat deze duurbetaalde ‘deskundigen’ elkaar tegenspreken?
 
Hoe kunnen we nog op de deskundigheid van dergelijke mensen vertrouwen, als ze zo sterk van mening verschillen? Ik vat het even samen: ze zijn beiden psycholoog, hebben, neem ik aan, eenzelfde opleiding gehad op hetzelfde gebied en hebben dezelfde persoon waarover ze iets moeten zeggen. Wie heeft het dan bij het juiste eind, en waarom? Ik proef een beetje ‘willekeur’, het is blijkbaar niet helemaal helder te krijgen wat er nu aan de hand is. Ik vind dat heel erg gevaarlijk, want hoe groot is nu de kans dat de rechter een fout maakt? Blijkbaar is het dus helemaal niet mogelijk om iets te zeggen over wat iemand op een bepaald moment denkt.
 
Dat is misschien ook heel erg lastig, maar we vinden het wel van heel veel waarde om de “deskundigheid” (inderdaad, tussen aanhalingstekens) op lastige gevallen los te laten. Mocht je dus ergens onderzocht worden over hoe ‘toerekeningsvatbaar’ je bent, dan zou het nog wel eens kunnen helpen dat je, in het geval je je niet helemaal kunt vinden in de resultaten, je laat overplaatsen naar een ander instituut, of een andere psycholoog. Immers: de resultaten kunnen dan helemaal anders zijn. Oeps…. Hoeveel mensen hebben een verkeerde beoordeling gehad en ondervonden daardoor nadeel van de uitspraak van de rechter? Hoeveel mensen hebben het stempel ‘niet-toerekeningsvatbaar’ gekregen waardoor de straf veel lager uitviel dan zou moeten? En hoe hard heeft deze laatste categorie gelachen om de ‘psychologen’?
 
Ik denk dat het beter is dat de rechter al dat pseudowetenschappelijke gewauwel verder maar laat voor wat het is. Het geeft immers toch geen duidelijkheid. Het is beter dat de rechter een oordeel velt over dat wat er gebeurd is. Tenslotte: waarom zou ‘ontoerekeningsvatbaar’ je meteen ontslaan van bepaalde verantwoordelijkheden? Laten we het simpel houden en zeggen dat ik heb aangetoond dat psychologie geen wetenschap is, maar een hoop duur geklets. Iets dat misschien nuttig is voor kletsgrage huisvrouwen, jeugd die om aandacht verlegen zit en andere zielig-doeners. Als je wil praten, kun je dat ook met je partner doen. Die begrijpt je waarschijnlijk zelfs beter.