Hoe rood kan het sein?
Stap in bij een willekeurig autobestuurder. Als hij of zij rustig en beheerst rijdt, zeg je al gauw: "Dat is een fijne auto." Maar stap je in bij een bestuurder die wild rijdt, dan kun je opeens een heel andere mening hebben over exact dezelfde auto. Vandaag maak ik de balans op van een inktzwart weekend. Een treinbotsing met 1 dode en 117 gewonden tot gevolg en - alsof dat al niet erg genoeg is - er zitten 16.738.578 Nederlanders zonder behoorlijk bestuur.
Afgelopen week heeft FNV Spoor een meldpunt geopend voor klachten over zogenaamde 'wiebeltreinen'. In één week tijd zijn er ruim vijftig klachten binnengekomen. Het blijkt voor veel mensen moeilijk in balans te blijven in de wandelgangen van de trein. Ik heb het zelf al eens aan den lijve ondervonden bij het passeren van een wissel. Volgens ingewijden heeft het te maken met het onderhoud van het spoor. Het spoor ligt er goed onderhouden en veilig bij volgens ProRail. Ze herkennen het geschetste beeld niet. Toen konden ze echter nog niet vermoeden welk drama zich afgelopen zaterdag zou afspelen.
In de tussentijd werkt de NS al tijden hard aan een alternatieve oplossing door de treinen zo vol mogelijk te proppen met als groot voordeel dat je gewoonweg niet meer om kúnt vallen. Sterker nog, je kunt geen kant meer op zodra je als sardientjes gevangen zit in geel-blauw NS-blik. Ik doe er nu wel gekscherend over, maar we mogen blij zijn dat het ongeluk afgelopen zaterdag niet tijdens de spits heeft plaatsgevonden. Je moet er toch niet aan denken wat de gevolgen hadden kunnen zijn in zo'n afgeladen overvolle trein.
In plaats van deze situatie te gedogen, spreek ik als forens conducteurs - of treinmanagers zoals ze ook wel heten - regelmatig aan op hun verantwoordelijkheid als de trein weer eens propvol is: "Wat als er nu een ongeluk gebeurt?" De deuren sluiten dan over het algemeen vrij vlot. De grote vraag is wie in deze verantwoordelijk of zelfs 'Schultzig' is. Ja, ik durf hier rustig met mijn vinger in een bepaalde richting te wijzen. De verdachte in deze zaak, Melanie S. - inmiddels bewindsvrouw in een demissionair kabinet - is namelijk verantwoordelijk voor de beleidskeuze om seinen, zoals afgelopen weekend in Amsterdam in de hoofdrol, van het betere ATB-Vv-systeem te voorzien. Dat systeem zorgt ervoor dat treinen die door rood rijden alsnog automatisch stoppen.
Invoering van zo'n systeem kost echter bakken met geld en wanneer je als bestuurder alleen maar in harde euro's denkt en niet aan de veiligheid van mensen, slaat de balans een keer door naar de verkeerde kant. Probeer dat maar eens uit te leggen aan de familie van de 68-jarige overleden dame. Voor het gemak heeft Melanie S. in haar brief aan de Tweede Kamer maar weggelaten wat voor type beveiliging er op het voorbij gereden rode sein in Amsterdam zit. Als verdachte kun je immers maar beter zo min mogelijk bewijsmateriaal aanleveren.
Niet alleen de treinen wiebelen, heel Nederland wankelt. Het sein is donkerrood. Het beste jongetje van de klas scoort nu zélf onvoldoendes. Er is al teveel bezuinigd. Laten we hopen dat een volgend kabinet de zaken weer snel op de rails weet te krijgen en lering trekt uit de gebeurtenissen van afgelopen weekend. Nederland rijdt niet fijn op dit moment. Het stuurwiel is ruim anderhalf jaar in handen geweest van mensen die daar eigenlijk nooit een vergunning voor hadden mogen krijgen. Maar ja, we leven nu eenmaal in een gedoogmaatschappij. Nederland is een auto die tot prima rijprestaties in staat is. Het is tijd voor een bestuurder die rustig, beheerst en vooral veilig het roer overneemt.
