Burgermeisje gezocht

Burgernet is cool. Burgernet is awesome. Iedere keer als er in de buurt een overval wordt gepleegd, personen worden aangereden, brandjes worden gesticht of verwarde beoprjaarden zijn ontsnapt uit een instelling, krijg jij, de dappere burger, daar een oproepbericht van. Mits je je hebt aangemeld, natuurlijk. Nadat je een telefoontje of sms'je hebt gekregen kan je op jacht. Even ben je een privédetective, die samen met duizenden anderen stiekem uit een raampje gluurt. Je kijkt goed om je heen en je moet en zal de eerste zijn die de politie belt met het bericht dat jij een aanwijzing hebt. Want jij bent de held waar alles om draait.

De ringtone geeft aan dat je een nieuw sms'je hebt. Oh, leuk, Burgernet. Je leest het bericht en gaat weer door waar je mee bezig was. Waarschijnlijk ben je het bericht ook direct weer vergeten, zeker als jij ook iemand bent die meestal drie keer zijn telefoon moet checken voor je daadwerkelijk hebt geregistreerd hoe laat het is. Nou ja, geeft niet. Gelukkig krijg je ook af en toe een telefoontje vanuit de meldkamer van de politie, waarin ze je haarfijn gegevens voorlezen waarmee jij alsnog een held kan worden. Nou ja, mits je binnen het komende halfuur van plan bent om naar buiten te gaan.

Stel, je staat bij de vijfde oproep toch toevallig buiten. Je luistert het bericht nog eens af en kijkt rond naar de usual suspects. De vermiste bejaarden zijn makkelijk te herkennen aan hun badjassen, verwarde uitdrukkingen en polsbandje van de instelling. Bij criminele vergrijpen zijn de omschrijvingen eigenlijk altijd hetzelfde: een of twee mannen, leeftijd tussen twintig en dertig jaar, donker haar, tatoeages op zichtbare plekken, draagt een petje/trainingsjas/leren jas en hij zit op een scooter. Gezochte negers zijn op de een of andere manier vaak gesignaleerd met een plastic tas, en naargelang het jaargetijde ontbreken de slippers zelden.

De bovenstaande omschrijvingen zijn gelukkig erg duidelijk. Een verwarde bejaarde spot je al op honderd meter afstand, en op de een of andere manier kom je ze toch nooit tegen in jouw eigen buurt. Je hebt nog nooit de held kunnen zijn die een oud vrouwtje naar de instelling terugbracht. De criminelen zijn nog lastiger te vinden. Zeker in de buurt van een supermarkt zie je minstens tien verschillende figuren die allemaal aan de omschrijving voldoen. Alle jonge mannen met petjes, trainings- of leren jasjes en een scooter zien er namelijk uit alsof je geen ruzie met ze moet krijgen. Maar welke zou het nou zijn? Je kan de politie wel bellen bij iedere aso die je tegenkomt, maar dat werkt het onderzoek niet in de hand.

Tot slot zijn er nog de vermissingen van normale mensen en kinderen. Die zijn nog wel het moeilijkst om te vinden van allemaal. Kijk eens naar jezelf. Als ik nu vermist zou raken, zou iemand zich ten eerste moeten herinneren wat ik aan had, dus begint de oproep met vaststaande informatie: een vrouw, leeftijd tussen de 25 en 30 jaar, lengte ongeveer 1,75 meter, donker haar. Waarschijnlijk kan je nu ongeveer een kwart van alle mensen die je onderweg tegenkomt aanwijzen als een mogelijk vermiste vrouw. Gelukkig zijn er specificaties: ik draag een spijkerbroek, zwarte laarzen en een donkere jas. Zelfs met deze beschrijving zou jij me niet herkennen. Als je het sms'je al had onthouden, buiten zou staan, en me aan zou kijken, dan nog zou je denken: "Nee, dat kan ze vast niet zijn."

De reden daarvoor is heel duidelijk: wij mensen hebben gezichten nodig! We zien overal wel een gezicht in. In fruit, bomen, opgepropte servetjes, brievenbussen, treinen. Gezichtsherkenning zit Tussen de Oren.  Burgernet is natuurlijk afhankelijk van de snelheid van het bericht, maar een oude schoolfoto waarin het vermiste meisje een beugel had, een vage Opsporing Verzocht foto, een slechte screenshot van de busmaatschappij, alles zou helpen om een persoon beter te kunnen vinden.

Vroeger had je de oproepen in de RAIL, waarin mensen elkaar op de onnozelste wijze beschreven en verzochten om elkaar nog een keer te zien. Maar ja, dan wist je tenminste dat je op die ene dag op dat tijdstip op perron 4 van Utrecht Centraal had gestaan. En iedereen las de berichten, in de hoop om zelf eens gezocht te worden. Een Burgernetoproep heeft genoeg succes om landelijk ingevoerd te worden, maar de berichten zijn tegelijk zo leeg. De actie mist een gezicht. Iedereen kan het zijn, behalve jijzelf. Want jij zat binnen om een sms'je te lezen dat je niet hebt onthouden. Held.