Dood. En dan?

Eens gaan we allemaal dood. Dat is één van de twee zekerheden die je hebt in het leven: eens ga je dood en tot die tijd betaal je belasting. Het is een wat droeve gedachte, maar het is wel zo. Alhoewel iedereen die nu leeft tot nog toe het tegendeel bewijst, zullen we over een jaar of honderd naar alle waarschijnlijkheid moeten concluderen dat al die zeven miljard mensen van nu er niet meer zijn. Althans, niet meer levend, een enkele uitzondering daargelaten. En dat "niet meer levend" daar gaat het om. Wat moet er met je gebeuren als je dood bent?

Er zijn ruwweg drie mogelijkheden; begraven, cremeren of resomeren. Dat wil zeggen, er zijn nog wel meer mogelijkheden natuurlijk, maar laten we er voor het gemak van uitgaan dat je niet beroemd en belangrijk bent, dus balsemen en al dan niet permanent tentoonstellen kunnen we vergeten. Laten we ook even aannemen dat je niet helemaal kierewiet bent en te veel geld hebt, dit is merkwaardig genoeg een veel voorkomende combinatie, zodat jezelf laten invriezen en hopen dat er in de toekomst een mogelijkheid is om je weer te ontdooien, letterlijk en figuurlijk. En als laatste nemen we aan dat je familie ook nog redelijk normaal is, zodat je niet nog eens een tiental jaar na je dood gezellig in de woon- of slaapkamer moet bivakkeren voordat je een nieuwsbericht in de opmerkelijk-sectie wordt.

Je houdt dus drie mogelijkheden over, al zijn daar in Nederland maar twee van toegestaan. Resomeren, het oplossen van een lichaam in een kaliumhydroxide-oplossing, mag hier nog niet, maar dat gaat ongetwijfeld wel komen. Het lijkt me een raar idee, dat je in een warm badje van 180 graden wordt gelegd en na drie uur zijn alleen je botten nog over. Het lijkt me ook gruwelijk smerig om te zien, maar daar heb je zelf geen last meer van als je dood bent natuurlijk. Het soepje wat overblijft wordt geneutraliseerd met een zuur en kan via het riool geloosd worden. Alleen de botten moeten nog tot poeder vermalen worden en de onverteerbare resten zoals kunstheupen, vullingen en pacemakers moeten eruit gevist worden.

Het is een raar idee dat je na je dood gewoon in het riool verdwijnt, maar bij cremeren is dat eigenlijk net zo. Je kunt de rest van je dood in een urn slijten, maar je kunt ook verstrooid worden. De meeste mensen zijn tijdens hun leven al zo verstrooid dat dit na hun dood zeker geen probleem op moet leveren. Bovendien kom je nog eens ergens. Op meerdere plekken tegelijk zelfs, iets wat tijdens je leven niet mogelijk is. Eigenlijk ben je dan overal en nergens. Om dat te bereiken kun je het beste à la Hazes met een vuurpijl afgeschoten worden of, zoals ik laatst las, aan een heliumballon opgelaten totdat deze op een hoogte van meer dan tien kilometer knapt en je as overal naartoe waait.

Ik heb altijd gedacht dat ik begraven wilde worden, maar eigenlijk weet ik dat niet meer zo zeker. Sinds ik elke dag van en naar mijn werk langs een kerkhof fiets, vraag ik mij af waarom je na je dood nog steeds een plek op deze aarde bezet zou houden? Een plek voor de nabestaanden om heen te gaan? Herinneren doe je in je hart, niet op een plek met honderden andere doden, omringd door brokken steen met namen en jaartallen erop. Niets triesters dan de aanblik van een verwaarloosd graf, dus waarom zou je je nabestaanden opzadelen met de taak om ook na je dood nog voor je te zorgen. Uiteindelijk verdwijn je toch helemaal, of je nu oplost, verbrandt of verrot, na een tijdje is er niets meer van je over. Waarom dit dan uitstellen?

Als ceremonie vind ik een begrafenis wel mooier. De kist zakt in de grond en dan zand erover. Letterlijk. Het is afgesloten. Letterlijk. Bij een crematie blijft of de kist staan, wat al helemaal onbevredigend is, of hij zakt weg, maar dan weet je dat ie niet op zijn laatste rustplaats is. Het geeft mij altijd een onaf-gevoel. Je weet dat hij in een oven gestopt wordt. Na de verbranding worden de resten nog eens vermalen, in een urn gestopt of verstrooid of op een andere manier verwerkt. Je hebt nooit een echte laatste rustplaats en er zijn diverse afscheidsmomenten. Maar goed, bij mijn eigen crematie maakt dat niet meer uit, daar ben ik toch niet bij. Alhoewel...