Afrika: voedsel of bommen?

Zoals bekend heeft het Westen, onder aanvoering van Frankrijk, in Libië een burgeroorlog ontketend. Het begon als een opstand van de bevolking tegen het bewind van Ghadaffi. Toen daar niet al te vreedzaam op werd gereageerd door het bewind, besloot het Westen, ironisch genoeg met wapens in te grijpen. In eerste instantie werd een no-fly zone in het leven geroepen om te vorkomen dat de Libische luchtmacht zijn eigen burgers af zou slachten, maar al snel werd het doel het afzetten van de kolonel, al werd dat in alle toonaarden ontkend. Het was gewoon een oorlog, laten we er niet omheen draaien.

Die oorlog begon op 19 maart en is nog steeds bezig. Nog dagelijks vallen er vele doden en gewonden, maar Ghadaffi is nog steeds niet weg. Sterker nog, hij lijkt vastberadener dan ooit om te blijven zitten. Libië is al lang geen voorpaginanieuws meer. Als je er nu nog iets over hoort is de eerste reactie vaak, goh, zijn ze daar nog bezig? Ja, ze zijn daar nog bezig. En net zoals zoveel oorlogen heeft waarschijnlijk niemand meer een idee waar het heen moet, hoe dat moet en hoe en wanneer ze het kunnen beëindigen. Kijk maar naar Irak en Afghanistan.

Inmiddels is een ander deel van Afrika in het nieuws gekomen, de Hoorn van Afrika. Normaal gesproken wordt dit gebied ook vermeld in verband met oorlog in Ethiopië, Somalië of Eritrea of een van de andere landen daar in de buurt. Een andere reden waarom dit gebied bekend is, is de immer terugkerende hongersnood. Dit laatste brengt ze nu ook weer in het nieuws. De situatie daar schijnt erger te zijn dan ooit tevoren. De droogte daar duurt al lang en zal naar verwachting nog zo'n zes maanden aanhouden. Een vreselijke humanitaire ramp, de ergste sinds zestig jaar. Zoals gezegd is dit niet de eerste keer dat het gebeurt. In 1985 haden we daar Live Aid aan te danken, het stop de honger project van sir Bob Geldof. Het mag duidelijk zijn dat er sinds 1985 nog weinig verbeterd is.

Hoewel dat niet helemaal waar is. In relatieve cijfers is er minder honger in de wereld. In absolute cijfers is er meer honger, maar dat komt omdat de wereldbevolking toe is genomen. Maar als je honger hebt dan maakt het niet uit of het absoluut of relatief is, dan is het werkelijkheid. Dagelijks krijgen we weer de beelden te zien op het journaal van uitgemergelde kinderen met dikke buikjes en vliegen op hun oogjes. De grote groepen mensen die in vluchtelingenkampen zijn gekomen op zoek naar voedsel. Wat me altijd verbaast, is dat je nooit iets hoort voordat het zover is, maar dat je altijd pas wat ziet als het te laat is. Dat zal wel komen dat het impacttechnisch gezien niet verkoopt als de mensen nog niet liggen te sterven van de honger. Dan willen de mensen nog niets geven. De marketingstrategie van een voedselcrisis.

Inmiddels is Giro 555 alweer geopend, waar alweer meer dan twee miljoen euro op is gestort. Nog maar twee miljoen, volgens de Staatssecretaris van Ontwikkelingssamenwerking Ben Knapen. Hij vindt dat er meer gedoneerd moet worden. Volgens hem komt dit door de vakantie, maar ik denk dat er iets anders aan de hand is: de mensen zijn de honger in Afrika moe. Je hoort steeds meer stemmen opgaan van mensen die niets willen geven. Niet omdat ze willen dat die mensen daar sterven, maar omdat er niets structureels schijnt te gebeuren om het probleem op te lossen. De enige die er beter van lijken te worden, zijn de directeuren van de hulporganisaties en de vele strijkstokken die ertussen zitten, waarbij de veelal corrupte regeringen in de regio niet de kleinste strijkstok hebben. Er is genoeg voedsel op de hele wereld om iedereen te eten te geven, alleen de verdeling klopt niet. Er is nog meer dat niet klopt. Zolang er beelden van Afrika op televisie zijn, zijn het beelden van honger. Honger en oorlog. Vaak in hetzelfde gebied. Ook nu weer. Voor zo'n kromme verdeling gaan we terug naar het begin van deze column. Hemelsbreed slechts zo'n 4800 kilometer van Mogadishu, de hoofdstad van Somalië, vandaan ligt Tripoli, de hoofdstad van Libië. Waar ze in het oosten last hebben van te weinig regen, regent het een stuk noordelijker bommen en granaten.

Aan die bommen en granaten hangt een prijskaartje. Alleen al in de eerste maand hebben de Verenigde Staten voor 420 miljoen euro uitgegeven aan de oorlog in Libië. Dat is ruim tien miljoen per dag. De Britten hebben in drie maanden 280 miljoen euro uitgegeven. Ik weet wel dat het een utopie is dat er nergens op aarde meer oorlog zal zijn, maar wanneer komen de hoge heren, de "leiders" van deze wereld, nu eens bij zinnen en beseffen ze dat ze verkeerd bezig zijn. Wanneer komen ze tot de conclusie dat ze in plaats van iets af te breken, iets op moeten bouwen. Wanneer beginnen ze eens een "War on Hunger". Waarschijnlijk pas als dat marketingtechnisch beter te verkopen is. Tot die tijd sterven er nog altijd 24.000 mensen per dag van de honger. Het is wachten op de dag dat ze besluiten het voedselprobleem met bommen op te gaan lossen onder het mom van "humanitaire hulp".