Boos op NRC / Het beste van de jaren '00

Bert (superworm)

Het NRC en haar lezers hebben mij recentelijk nogal van mijn stuk gebracht. Met als gevolg dus dit stuk, dat ik overigens uitgewerkt heb door uren en uren te zoeken op internet, omdat ik nu eenmaal geen wandelende encyclopedie ben en voor het schrijven van dit stuk veelvuldig jaarlijsten heb moeten raadplegen. De krant had op haar website een poll met de vraag: hebben de jaren '00 muzikale klassiekers opgeleverd als Yesterday of Summer of '69? Ik klikte zonder lang na te denken op ja, en zag daarna dat tot mijn verbijstering twee derde nee had gestemd.

Nu ligt dat wellicht aan de gemiddelde lezer van die krant, die zijn jeugdige gloriedagen en interesse voor popmuziek alweer even achter zich heeft gelaten. Ik neem stilletjes aan dat de doorsnee NRC'er het heeft opgegeven rond de tijd dat de B-52's de hitlijsten bestormden – toen was ik nog niet eens geboren. Of, en dat kan ook, ligt het wellicht aan het feit dat terugblikken altijd pas echt gaat als er genoeg tijd is verstreken?

De vraag staat desalniettemin als een huis overeind. Hebben de jaren '00 een eigen In the Ghetto, een Money for Nothing voortgebracht? Met 10,5 jaar verstreken sinds het begin van het vorige decennium, zijnde ook nog zo'n beetje op de kop af de helft van mijn leven, neem ik de vrijheid een gooi te doen naar het pinpointen van enkele recente klassiekers.

Het probleem met het compileren van een 'best-of'-lijstje is zoals al gezegd, dat er voldoende tijd moet zijn verstreken tussen het samen te vatten tijdperk en het moment van uitzoeken. Terwijl ik bij eenzelfde lijst voor de jaren negentig al direct een reut titels in mijn hoofd krijg – Wind of Change, Smells Like Teen Spirit, Zombie, Angels – heb ik geen idee of nummers van ik noem een Flo Rida of Lady GaGa, die nu populariteit genieten, over tien of twintig jaar nog steeds gedraaid en geprezen worden.

Wat maakt een onvergetelijk nummer onvergetelijk? Er is werkelijk geen vinger op te leggen. Je zou kunnen stellen dat de artiest vereeuwigd moet zijn in het mondiale muziekgeheugen, maar ook dat is niet waar. Er zijn genoeg eendagsvliegen wiens geweldige nummers nog steeds herinnerd worden, maar wiens namen waarschijnlijk weinigen iets zeggen. Eric Carmen, de Buggles, Jane Birkin, de Weather Girls en de Rembrandts, ik zie u glazig kijken. Maar als ik dan zeg, All By Myself, Video Killed the Radio Star, Je t'Aime, Moi Non Plus, It's Raining Men en I'll Be There For You, zullen er ongetwijfeld wél lichtjes gaan branden.

Ook dit decennium kent er zat, van die artiesten die een grote kans maken zeer spoedig in de vergetelheid te raken – denk aan Eamon's Fuck It, Jamilia's Superstar, Katy Perry's Hot or Cold en Fountains of Wayne's Stacy's Mom. Wat zal blijven hangen en wat niet? Wat zullen mensen in 2050 op hun MP3 hebben staan?

Het doorzoeken van het internet naar nummers die geschikt lijken, klinkt makkelijker dan het is. Al jaren geleden heeft de entertainmentindustrie alle websites met historische Top 40-lijsten offline laten halen. Daardoor ben ik geforceerd mijn weg te zoeken door verschillende soorten al bestaande compilatielijstjes; de honderd best scorende nummers in de Amerikaanse hitlijsten per jaar, de nummers één in diverse landen en jaren op Wikipedia, hitoverzichten van afzonderlijke artiesten, mijn eigen incomplete digitale verzameling... het is geen makkelijk klusje, ploegen door tien jaar muziek.

Ik heb geprobeerd de nummers zo goed mogelijk op jaar in te delen. Het kan zijn dat de nummers eerder of later op album werden uitgebracht. Ook is er het probleem van smaak: ongetwijfeld zal ik een aantal nummers niet waardig achten, die door anderen wel aangedragen worden. Of mis ik nummers die wel erg bekend geworden zijn, maar niet hoog in de internationale hitlijsten verschenen.

Waarmee we op nog een distinctie komen. De vraag is, of een klassieker ook nu, door de generatie die het mee heeft gemaakt, wijdverbreid bekend moet zijn. Mijns inziens is er namelijk een wereld van verschil tussen een nummer wat iedereen mee kan zingen (Umbrella, ella, ella, e-e-e; Y-M-C-A, it's fun to stay at the Y-M-C-A-hay) en een daadwerkelijk legendarisch nummer (A Day in the Life, Take a Walk on the Wild Side, Private Investigations). En welke minder bekende, maar toch te vereeuwigen nummers uiteindelijk door de komende generaties worden gewaardeerd, dat is net zes maanden na het einde van het decennium eenvoudigweg niet te zeggen.

Ik heb geweldige muzikale herinneringen aan prachtmuziek uit de Zeroes, die waarschijnlijk maar weinigen met me zullen delen. Ik noem de albums van Katie Melua, Carla Bruni, Annett Louisan, Amadou et Mariam. Anderen zullen dat met weer hele andere, marginaal bekende artiesten aanvullen. Om zoveel mogelijk verwarring en onenigheid te voorkomen, heb ik getracht mijn persoonlijke smaak zoveel mogelijk buiten beschouwing te laten. Hiertoe heb ik met twee vrienden afzonderlijk de lijst doorgewerkt en getoetst via YouTube en Winamp.

Ten laatste valt aan de rigoureuze selectieprocedure toe te voegen, dat in dit verYouTube'de, verGoogle'de, digitale, visuele multimedia-tijdperk nummers zonder videoclip buiten beschouwing worden gelaten. Ook werkt het andersom: een hitje als Stacy's Mom staat mijns inziens waardig tussen de andere gegadigden, omdat de clip nog decennia interessant zal blijven.

Tot slot wil ik nog kwijt dat deze lijst vanzelfsprekend in bepaalde gevallen incorrect, subjectief en als geheel incompleet zal blijken. Ongetwijfeld leest men dit over twintig of dertig jaar schaterlachend terug. Daarom ook het dringende verzoek jullie eigen suggesties, commentaar en aanmerkingen hieronder te geven, zodat we een lekker brede, contemporaire kijk op het geheel hebben. Plus: dan kunnen jullie zelf ook over vijf of tien jaar nog eens kijken of je Flo Rida, Muse, Lady GaGa of Miley Cyrus nog steeds zo hoog hebt zitten.

En, zie hieronder de lijst met naar YouTube leidende linkjes, up yours, meerderheid van de bezoekers van NRC.nl! Er zit er écht wel eentje tussen. Heus. Om met de ver(t)rekkend premier te spreken: Toch?

1950
Hoop Dee Doo – Perry Como and the Fontane Sisters

2000
Stan – Eminem featuring Dido
Smooth – Santana
Kryptonite – 3 Doors Down
The Real Slim Shady – Eminem
A Thousand Miles – Vanessa Carlton
Superman (It's Not Easy) – Five for Fighting
Thank You – Dido

2001
Drops of Jupiter (Tell Me) – Train
Lady Marmalade – Christina Aguilera, Lil' Kim, Mya, and Pink
Love Don't Cost a Thing – Jennifer Lopez
I'm Like a Bird – Nelly Furtado
Beautiful Day – U2
Get The Party Started – Pink
Fallin' – Alicia Keys

2002
(This is How) How You Remind Me – Nickelback
In the End – Linkin Park
Ain't It Funny – Jennifer Lopez featuring Ja Rule
Can't Fight the Moonlight – LeAnn Rimes
Jenny From the Block – Jennifer Lopez
Love Don't Let Me Go – David Guetta
Lose Yourself – Eminem
Hurt – Johnny Cash

2003
Crazy in Love – Beyoncé featuring Jay-Z
Where Is the Love? – Black Eyed Peas
Intuition – Jewel
Nu Flow – Big Brovaz
Stuck – Stacie Orrico
Stacy's Mom – Fountains of Wayne
Seven Nation Army – White Stripes
Hey Ya – Outkast
Are You Gonna Be My Girl – Jet
Toxic – Britney Spears

2004
If I Ain't Got You – Alicia Keys
This Love – Maroon 5
The First Cut Is the Deepest – Sheryl Crow
White Flag – Dido
Red Blooded Woman – Kylie Minogue

99 Problems – Jay-Z
Since U Been Gone – Kelly Clarkson 


2005
Holiday – Green Day
Boulevard of Broken Dreams – Green Day
Lonely No More – Rob Thomas
My Humps – The Black Eyed Peas
Wake Me Up When September Ends – Green Day
Karma – Alicia Keys
Hung Up – Madonna
Bad Day – Daniel Powter


2006
You're Beautiful – James Blunt
Crazy – Gnarls Barkley
Gold Digger – Kanye West featuring Jamie Foxx
Pump It – Black Eyed Peas
Feel Good Inc. – Gorillaz featuring De La Soul
Clocks – Coldplay

2007
Hey There Delilah – Plain White T's
This Ain't a Scene, It's an Arms Race – Fall Out Boy
Rockstar – Nickelback
Ayo Technology – 50 Cent featuring Justin Timberlake and Timbaland
Shut Up and Drive – Rihanna
Snow (Hey Oh) – Red Hot Chili Peppers
Rehab – Amy Winehouse
D.A.N.C.E. – Justice

2008
Bleeding Love – Leona Lewis
No One – Alicia Keys
Viva la Vida – Coldplay
American Boy – Estelle featuring Kanye West
I'm Yours – Jason Mraz
Use Somebody – Kings of Leon
That's Not My Name – Ting Tings


2009
Boom Boom Pow – Black Eyed Peas
Poker Face – Lady Gaga
I Gotta Feeling – Black Eyed Peas
Use Somebody – Kings of Leon
Womanizer – Britney Spears
Empire State of Mind – Jay-Z and Alicia Keys
The Fear – Lily Allen
Uprising – Muse
Heads Will Roll – Yeah Yeah Yeahs