ProRail-baas is vuile ProFiteur!
Ons spoorwegnet bestaat uit heel erg veel stukken rail. Echt heel veel. En al die stukken zijn met elkaar verbonden met wissels. Want anders heb je daar natuurlijk niets aan. En wissels zijn behoorlijk ingewikkelde apparaten. Beweegbare onderdelen, die heel precies moeten passen, want anders gaat het mis. Motoren die de wissels omzetten. Kilometers kabel naar het seinhuis. Hulpstukken die zorgen dat de wielen van de trein het spoor niet bijster raken op de plekken waar de rails elkaar kruisen. Niet zo gek dus, dat dingen een hoop geld kosten, zowel in aanschaf als in onderhoud. Maar ze zijn onmisbaar, want zonder die wissels heb je niets aan al die stukken rail, die dan als los zand totaal onbruikbaar zijn.
Ongeveer eenderde van het onderhoudsgeld van spoorbeheerder ProRail gaat op aan die wissels. Dat lijkt veel, maar eigenlijk valt dat nog wel mee. Zo’n wissel is nu eenmaal een kostbaar apparaat. Het onderhoud daarvan is dus een stukje prijziger dan een stuk recht spoor. Dat is veel minder ingewikkeld.
Ook ProRail heeft eens kritisch gekeken naar de besteding van zijn geld. De uitkomst: het aantal wissels kan worden gehalveerd, vindt ProRail en dat scheelt dan een enorme berg duiten. Met totale verbijstering nam ik daar kennis van. Die wissels zijn van levensbelang. En niet alleen het minimum aan wissels, maar ook extra wissels zijn onmisbaar, zodat treinen bij de zoveelste storing ook nog onderweg even van spoor kunnen veranderen zodat het treinverkeer nog redelijk doorgang kan vinden. Want dat is natuurlijk de taak van ProRail: ervoor zorgen dat de spoorwegmaatschappijen zo goed mogelijk gebruik van het spoorwegnet kunnen maken. Ook als er wat aan de hand is. En zonder voldoende wissels is dat gewoon onmogelijk.
Vergelijk het maar met een snelweg. Stel je voor, dat je op de A2 tussen Amsterdam en Utrecht niet meer van rijbaan kan wisselen. Iedereen zou daar schande van spreken, want als er iemand autopech krijgt, dan staat die stil midden op de weg, met daarachter een enorme file van auto’s die er niet omheen kunnen omdat je nu eenmaal niet van rijbaan kan wisselen. Bespottelijk. Maar dat is precies de kant die ProRail met het spoornet nu dus op wil gaan. Alle onnodige wissels schrappen. Reeds nu heeft het spoorwegnet te kampen met een gebrek aan wissels. Bij voorbeeld wanneer een stoptrein tussen Utrecht en Amsterdam kapot zou gaan, of een sein raakt defect, dan worden allerlei stations opeens onbereikbaar. Of vanuit Utrecht moet je dan als je naar de buitenwijk Zuilen wil eerst doorrijden naar Maarssen, en dan weer terug naar Zuilen. Dat verzín je toch niet? Of als er wat misgaat tussen Hoofddorp en Leiden (een behoorlijk eind spoor, en een druk baanvak) dan valt het hele treinverkeer daar nagenoeg stil omdat er tussen Hoofddorp en Warmond nergens wissels liggen.
En dan durft ProRail-directeur Bert Klerk dus te zeggen, dat het aantal wissels nog wel kan worden gehalveerd. Hoe incompetent kun je zijn? We herinneren ons allemaal de afgelopen winter nog. Toen lag het hele treinverkeer in puin. Wat speelde daarbij een belangrijke rol? Het feit dat ProRail antivriessystemen voor de wissels had aangeschaft die het niet doen als het sneeuwt. Want die waren goedkoper dan de onverwoestbare elektrische wisselverwarmingen die het decennialang probleemloos hebben gedaan. Maar die ellende toonde dus wel aan, dat de wissels deel uitmaken van de core business van het bedrijf. De Raad van Commissarissen van ProRail heeft naar aanleiding van deze wanprestatie gekort op de bonussen van Klerk en een aantal andere managers. Een veel te slappe maatregel, want die paar duizend euro maken niets uit, als je vier maal de Balkenende-norm verdient. Ja. U leest het goed. Bert Klerk kan niets en snapt niets, maar incasseert vier keer het salaris van zijn intellectuele evenknie Jan Peter Balkenende. Vuile profiteur! Het enige middel om de problemen op te lossen is een heuse ontslaggolf. Rails zonder wissels? Net zoiets als een bakkerswinkel zonder toonbank, een vorkheftruck zonder wielen of een timmerman zonder hamer. Maar dat snapt Bert Klerk niet zo goed, geloof ik.
Knappe koppen verwachten dat de rol van de trein in het reisgedrag van de Nederlandse bevolking de komende tijd verder zal afnemen. De narigheid die ProRail de reiziger aandoet is daar absoluut debet aan. Maar dat wordt dus nog veel erger, als het aan ProRail-baas Bert Klerk ligt. Vroeger had hij in zijn directie trouwens een collega die Anita Arts heette. Nomen est Omen: zij vertrok met ruzie bij die spoorbeheerder, en werd wat belangrijks in een ziekenhuis. Misschien dat ze bij een bevriend gekkengesticht een kamertje kan regelen voor Bert. Voor een verplichte opname. Want dat mag, als je erg de kluts kwijt bent en een gevaar vormt voor je omgeving…
Dwangbuis, iemand?
