NS-top fraudeert
De huidige vergunning van de NS is bijna verlopen. De Tweede Kamer heeft de nieuwe vergunning controversieel verklaard. Een nieuwe regering moet zich daarover buigen. Graag geef ik de nieuwe geachte afgevaardigden alvast een boodschap mee: er is geen enkele reden om de Nederlandse Spoorwegen op basis van de huidige regels een nieuwe vergunning te geven.
Sterker nog, de huidige directie zou moeten inpakken en wegwezen. NS-baas Bert Meerstadt en zijn kompanen blijken de kluit grotelijks belazerd te hebben. Het belangrijkste voor treinreizigers is, dat ze op de volgens spoorboekje of reisplanner beloofde tijd op hun bestemming arriveren. Er zijn twee redenen waardoor die gerechtvaardigde wens de mist in kan gaan. De trein was te laat, of de trein kwam helemaal niet opdagen. Voor beide zaken moet de NS ieder kwartaal het percentage missers opgeven. Dus het percentage vertraagde treinen (om raadselachtige redenen wordt niet het percentage vertraagde treinen genoemd, maar het percentage dat wél op tijd reed; dat zal wel iets met marketing te maken hebben), en het percentage uitgevallen treinen. Voor het eerste kwartaal van dit jaar heeft de NS bekendgemaakt, dat 2 procent was uitgevallen. Dat blijkt nu een grove leugen te zijn.
Er is aan het licht gekomen, dat tijdens de maand januari per werkdag 140 treinen meer waren uitgevallen dan de NS in zijn berekeningen heeft meegenomen. 140 treinen minder, iedere dag opnieuw! Deze treinen werden vooraf door de NS geschrapt wegens de besneeuwde spoorbanen en het grote aantal kapotte treinen. Het valt niet te verkopen dat deze treinen buiten de optelsom van het aantal vervallen treinen is gehouden. Want al deze treinen stonden gewoon vermeld op de gele informatieborden op de perrons, en werden gewoon opgegeven als je via OV9292 je reis vooraf plande. Voor de oma die op het altijd ongezellige perron van Nieuw Vennep staat te blauwbekken in afwachting van haar kleindochter die vanuit Deventer onderweg is, maakt het niet uit dat de NS een of andere trein uit het ‘Dagplan’ (zeg maar “Zeg-maar-dag-plan”) heeft gehaald. Zij staat gewoon te blauwbekken omdat een of andere opgeheven trein is weggesjoemeld. Want fatsoenlijke voorzieningen vind je ook al niet meer op de meeste stations. Want de kosten van zaken als verwarmde wachtkamers waar je ook een kop koffie kunt kopen, staan zo slecht op de jaarrekening van Berts Winstmachine. Maar hoe het ook zij, het feit dat de NS allerlei vervallen treinen in de uitvalcijfers heeft verzwegen, is gewoon regelrechte fraude. Mét toestemming van Minister Eurlings. Dat wel...
Maar er is meer aan de hand. Want de treinen die wél reden, bestonden vaak uit veel minder wagens dan normaal. Regelmatig was het zo, dat een trein die normaal uit bijvoorbeeld acht wagens bestond, nu maar vier wagens lang was. Gevolg, de reizigers werden als haringen in een ton vervoerd, in plaats van zittend. Deventer Annie komt niet alleen te laat, maar ook totaal uitgeput, overstuur en geplet bij Oma in Nieuw Vennep aan. Kwalijk. Want de norm is dat in iedere trein passagiers een redelijke kans op een zitplaats moeten hebben, zeker in intercity’s. Een trein die dus op halve lengte reed, zou voor de helft als uitgevallen moeten tellen. De conclusie moet dus zijn, dat de NS nog heel veel slechter heeft gepresteerd dan dat de Utrechtse spindoctors ons wijsmaken. Bedroevend.
Áls de NS al een nieuwe vergunning krijgt (wat God verhoede), dienen er veel hardere afspraken te worden gemaakt. Over de kwaliteit van het treinproduct. Over de betrouwbaarheid van de door de NS verstrekte informatie. En vooral over de rechten van de reizigers. Want qua rechtsbescherming komt de reiziger er maar bekaaid vanaf. Een uiterst gierige vergoedingsregeling bij vertraging. Meer niet. Maar abonnementhouders zouden gewoon forse schadevergoedingen en kortingen moeten krijgen als op hun traject het aantal vertraagde of uitgevallen treinen een bepaalde norm zou overschrijden. Hotelovernachtingen en taxikosten zouden veel vaker moeten worden vergoed. Dat soort dingen. Want tijd is geld. Ook voor treinreizigers. Maar liever zie ik een geheel nieuw bedrijf ons spoorwegnet betreden. Want het wordt nooit meer wat met onze NS, vrees ik. De minachting voor de reiziger is tot in ieder haarvat van dat bedrijf doorgedrongen. De Raad voor Verkeer en Waterstaat verwacht dat in de nabije toekomst het aandeel van de trein in de mobiliteit in Nederland nog verder zal afnemen. Dat is slecht. Slecht qua uitlaatgassen. Slecht qua geluidhinder. Slecht qua nóg meer asfalt. Slecht qua nog erger verstopte steden. Maar zolang de kwaliteit van het treinvervoer zo bedroevend laag is als nu, en zolang het treinvervoer wordt overgelaten aan een sjoemelend spoorbedrijf met maling aan de reiziger zal het tij niet kunnen worden gekeerd.
En vergeet niet, dat het aandeel van de trein in ons personentransport sowieso al fors is afgenomen. De enige reden dat het aantal reizigers de laatste decennia groter lijkt dan voorheen, is de verplichte invoering van de OV-studentenkaart. Zonder dat al die studenten verplicht waren geworden om een deel van hun studiebeurs in te leveren in ruil voor een abonnement op trein en bus, was het aantal reizigers de afgelopen decennia niet gegroeid, maar gekrompen. Nóg een geval van kunstmatig opleuken van cijfers dus.
Wanneer we als land, als volk willen dat de trein een serieus alternatief wordt voor de auto, wanneer we als land, als volk willen dat de NS een fatsoenlijk vervoersproduct biedt voor iedereen, dan moeten er twee dingen gebeuren: de huidige NS-directie moet ogenblikkelijk vertrekken en de eventueel te verlenen nieuwe vergunning voor de NS moet veel en veel hogere eisen aan dat bedrijf stellen.
En de grap is gauw gemaakt. In een Belgisch seinhuis bleken seksuele intimidatie en ontucht aan de orde van de dag te zijn. In Nederland echter, wordt niet de seinhuiswachteres, maar de reiziger genaaid. Door de NS-top.
Verhuisdoos, iemand?
