Omgaan met aardige mensen en Burberry sjaals
Hoever zijn we als maatschappij gezonken als het blijkbaar nodig is, dat we middels een tv-reclame en een website moeten worden geleerd, hoe om te gaan met aardige mensen. Volgens de website heeft een onderzoek uitgewezen dat 78% van de Nederlanders vindt dat we aardiger voor elkaar zouden moeten zijn. Het grappige daaraan is, dat het merendeel van de mensen die zegt dat anderen aardiger zouden moeten zijn, zelf ook niet aardig gevonden worden. Typisch gevalletje van pot verwijt de ketel. Maar gelukkig hebben we SIRE die ons gaat helpen bij dit maatschappelijk wijdverbreide probleem.
De website die ze gemaakt hebben, toont vijf mensen die ieder een bepaalde categorie aardige mensen laat zien. Je kunt ze aanklikken en iets over die categorie te weten komen. Er zijn de volgende categorieën: de groeter, de complimentenmaker, de uitdeler, de attenterik en de wegwijzer. Als eerste is er de groeter. Iemand die zomaar uit het niet gedag zegt, of je even vriendelijk toeknikt. Dat doe ik ook vaak. Uit mezelf, daar heb ik geen website voor nodig. Ik moet er wel bij zeggen dat ik dit niet alleen doe uit vriendelijkheid, maar voornamelijk om mij te behoeden voor gênante situaties. Ik ben namelijk erg slecht in het onthouden en herkennen van gezichten. En om nu te voorkomen dat ik de vader of moeder van een klasgenoot van mijn kinderen voorbij loop zonder te groeten, knik ik iedereen die ik tegenkom vriendelijk toe. Behalve bejaarden en gehandicapten. Niet dat ik iets tegen ze heb, maar er is nou eenmaal geen van die ouders oud of gehandicapt.
De laatste, de wegwijzer, komt er het slechtst vanaf. Wat staat er op de site te lezen? "...ze hebben meestal geen kwaad in de zin. Uit laten praten [ook als er aan de routebeschrijving geen touw valt vast te knopen] en vriendelijk bedanken. Zo makkelijk is het." Makkelijk?? Volgens mij maken ze het daarmee juist moeilijk. Want wat willen ze nou bij SIRE? Willen ze dat we aardiger voor elkaar zijn, of willen ze een soort van schijnheilig aardig tegen elkaar zijn. Wat voor goed doet het als iemand, met de beste bedoelingen, mij de weg uitlegt maar ik snap hem niet en ik ga maar gewoon verder. Dan laat ik de persoon weliswaar in de waan dat hij mij geholpen heeft, maar ik schiet er niets mee op. Sterker nog, de volgende die de weg uitgelegd krijgt ook niet. Kan ik hem niet beter vragen het nog eens uit te leggen, maar dan begrijpelijker? Zo leren we allemaal. Als we aan het probleem van het slechte uitleggen niets doen zitten we volgend jaar met een campagne om toch maar vooral duidelijk te zijn in het uitleggen. Of heeft eerlijk zijn niets met aardig zijn te maken?
De uitdeler geeft ook dubbele boodschappen door. Er is een klein kind, een jong meisje, twee mannen en een hond te zien. Die kun je iets geven: een appel, stroopwafels, een voetbalshirt, Engelse drop en een sigaret. In de begeleidende tekst staat dat je kleine cadeautjes gewoon aan kunt nemen. Welke ouders hebben hun kind niet geleerd dat je niets van vreemden aan mag nemen? Gaat SIRE dit nu met één reclamecampagne onderuit schoppen? Dat kleine kind reageert alleen lachend als het drop krijgt. Daar zal de vereniging van tandartsen blij mee zijn. Als je het sigaretten geeft gaat het huilen. Niemand wil overigens sigaretten hebben, wat raar is, want ongeveer 25% van de mensen in Nederland rookt. Dus één van de vier zou toch wel een peukie willen hebben. Misschien is het toch niet helemaal realistisch, of zou Stivoro dit gesponsord hebben?
Het geld voor dit soort campagnes moet toch ergens vandaan komen. SIRE werkt met allerlei bedrijven en instellingen die veelal belangeloos, nou ja in elk geval kosteloos, hun medewerking verlenen aan de Stichting Ideële REclame. Want idealen zijn mooi, ze kosten wel geld. Vandaar dat de meeste mensen ze overboord gooien zodra ze wat beginnen te verdienen. Om SIRE en deze campagne te helpen, kun je ook een T-shirt kopen met de tekst "Pas op. Aardig". Zouden er echt mensen zijn die zo'n shirt kopen en dragen? Je kunt ze ook aan iemand geven die je aardig vindt, zo vermelden ze erbij. Als ik zo'n shirt zou krijgen dan weet ik niet of ik je nog aardig vind.
Wat ik me afvraag als ik die site zo bekijk, is of er geen mengvormen van aardige mensen zijn. Dus een complimenterende groeter. "Hallo, leuk shirt." Of een uitdelende wegwijzende groeter. "Hallo. Wil je een abonnement? Hier moet je tekenen. Nee? Dag." Al zijn dat meer werkstudenten tijdens een verkoopactie. Het bekijken van die website roept bij mij meer vragen op dan er beantwoord worden. Mag je ook aardig zijn door iets schijnbaar negatiefs te zeggen en hem of haar daarmee te behoeden voor een fout?
Een voorbeeld. De laatste weken zie ik ongelofelijk veel mensen op straat met een Burberry sjaal. Opeens zijn ze er weer. Nu de ergste kou uit de lucht is en het nog niet constant warm is, lijkt iedereen ze weer te dragen. Je kent ze vast wel, dat is meestal een beige sjaal met een rode, witte, grijze en zwarte banen die elkaar kruisen, waardoor er een ruitjesmotief ontstaat. Dit is de meest voorkomende kleur, maar in "modebewust" Nederland komen er vele varianten voor. Niet alleen sjaals, er zijn zelfs petten, rokjes, tassen en jasjes in dat motief te vinden. Ik vind het altijd een sjaal voor van die corpsballen, die ze dan altijd losjes om de nek dragen als ze buiten in hun overhemd een biertje staan te drinken. Waarvoor heb je een sjaal om als je in je overhemd buiten kunt staan, denk ik dan altijd. Of voor die oudere mannetjes met een toupet en sportwagen met open dak.
Maar nu zijn het voornamelijk vrouwen die ze dragen. Jong, oud, autochtoon, allochtoon, iedereen draagt die sjaals. Waar komt dit toch vandaan? Wat is toch het mechanisme van de hedendaagse mode dat iedereen hetzelfde wil dragen? Maar goed, voor die mensen zou ik de vleesgeworden aardigheid willen worden. Te beginnen met de groeter. "Hoi", zou ik zeggen, of "hallo". Ze kijken mij dan aan, of knikken even. Natuurijk, want ook zij heben deze reclamecampagne gezien en ze zouden me herkennen als de groeter. Ik zou veranderen in de complimentenmaker. "Ik zie dat je het aandurft om de massa te volgen." Vervolgens zou ik de attenterik worden, "Je bent iets verloren." Ze zouden me ongetwijfeld vragen wat. "Je smaak", zou ik zeggen. Ik metamorfoseer in de uitdeler, "Ik geef je een tip. Koop een andere sjaal." Ik zou afsluiten met de wegwijzer. "Daar, in die winkel bijvoorbeeld." Tevreden zou ik doorlopen. SIRE kan trots op me zijn.
