Drukpunten

Actie leidt tot reactie. Dat is voor niemand een verrassing, het is algemeen bekend. Niet zo bekend is hoe interactie werkt, althans ik heb de indruk dat er maar weinigen zijn, die zich verdiepen in de gevolgen van hun doen en laten. En als ze dat al doen, dan alleen in de gevolgen voor zichzelf, en niet voor anderen. Dit is menselijk egoïsme, en het schijnt normaal te zijn.
Ik weet wat egoïsme is, niets menselijks is ons vreemd, tenslotte. . Ik ben zelf ook een egoïst, bij tijd en wijle. Er zijn zelfs deskundigen, die menen dat egoïsme de enige menselijke drijfveer is. Zelfs als iemand iets voor iemand anders doet, dan doet hij dat alleen maar om het ‘goede gevoel’ dat hij of zij er zelf aan over houdt, dus eigenlijk voor zichzelf.

Maar er is met het egoïsme, dat dus op zichzelf nog wel ‘gezond’ te noemen is, iets aan de hand. Het lijkt wel, of het tegenwoordig in ons maatschappelijk systeem wordt ingebouwd. Geïnstitutionaliseerd, zouden deskundigen zeggen. Het uitsluitend uitzijn op eigen gewin, ten koste van anderen, wordt als normaal en zelfs als prijzenswaardig beschouwd.
En dat betekent nogal wat.
Het betekent, dat de basis van handelingen tussen mensen niet meer eerlijk hoeft te zijn. Als je kans ziet iemand ergens in te laten trappen, is dat de eigen schuld van het slachtoffer.
Niet de handelaar is verplicht goede waar te leveren tegen een eerlijke prijs, maar de koper moet weten of de handelaar en zijn waar wel of niet te vertrouwen is!

Met allerlei wetgeving en klachtenprocedures proberen we de kopers van goederen of afnemers van diensten te beschermen, maar dat is allemaal theorie. Het is trouwens meestal ‘de slager, die zijn eigen vlees keurt’. Het zijn doekjes voor het bloeden. Kijk maar naar de mensen, die dachten een verzekering tegen werkloosheid te hebben. Deze week konden we in het nieuws zien, dat de verzekeringsmaatschappijen zich aan hun verplichtingen onttrekken, door mensen die hun baan verloren hebben niet uit te betalen.
De praktijk is, dat het oplichten van medemensen grosso modo ongestraft blijft. Het is namelijk erg moeilijk om bedrog juridisch te bewijzen, en opzet nog moeilijker. En die opzet moet wel bewezen worden door de gedupeerde.
Maar hier hebben we het nog over redelijk eenvoudige materie. Veel moeilijker is het effect van misstanden, die duidelijk op bedrog berusten, maar waar de grote massa geen enkele invloed op heeft. Zelfs misschien niet eens weet dat het gebeurt!

Een goed voorbeeld is de huizenmarkt. 
De last die een gemiddelde huizenbezitter op zich neemt vertegenwoordigt een som, die niet de kosten van het bouwen van dat huis, vermeerderd met een redelijke winst inhoudt. De koper van een eigen woning financiert namelijk de marktwaarde, en die is een veelvoud van de echte waarde (kosten plus winst voor de bouwer). Marktwaarde is namelijk geen concreet gegeven, maar een subjectieve waarde die door de waan van de dag bepaald wordt.

Dus nog voordat er zelfs maar de mogelijkheid bestaat om met de aan- en verkoop van een huis winst te maken, betaalt de zogenaamde huiseigenaar die theoretisch mogelijke winst al aan de bank. Ook als de eigenaar het huis koopt met als enig oogmerk er zelf zijn leven in te slijten, en geen plannen heeft om winst te maken door verkoop, betaalt hij die winst al aan de bank.
Dit kan geen gezond economisch principe zijn.
Ik zou niet kunnen zeggen, hoe dit ontstaan is, maar ik zie wel dat het niet deugt. Het probleem hiermee is, dat daardoor een overspannen financieel systeem ontstaan is. Het gaat allemaal ‘goed’, zolang er geen kinken in de kabel komen. Maar als er ergens iets mis gaat, zoals nu met de crisis, en de toenemende werkloosheid, valt het hele kaartenhuis in elkaar.

We gaan dan met allerlei kunstgrepen, zoals extra miljardensteun voor de banken en minimale onvoldoende belastingfaciliteiten voor de getroffenen in de weer, om het lek te stoppen. Maar we doen niets aan de foute structuur, die de oorzaak van de problematiek is.
Die oorzaak zit in het nastreven van onredelijke winst. ‘De politiek’ doet niets om de burgers hiertegen te beschermen. Zij laat het over aan de heilige vrijemarktwerking. En dat noem ik bedrog. Het egoïsme van mensen op sleutelposities leidt tot ontwrichting van onze samenleving, omdat het geld dat zij zich toe-eigenen buitensporige lasten bij anderen legt.

Door de crisis komen steeds meer mensen in de problemen, en de banken wenden zich tot de overheid, die  met miljardensteun van belastinggeld de winst van die banken overeind houdt. Maar die steun komt er dus op neer dat nu ook de niet-huizenkopers meebetalen om de enorme winsten van de banken te behouden.
De mensen die hun hypotheek en andere lasten niet meer kunnen opbrengen laten we gewoon in de kou staan. Het is immers hun eigen schuld dat ze die problemen hebben. Hadden ze maar niet werkloos moeten worden. Hadden ze maar geen huis moeten kopen. 
(Het is trouwens maar wat je kopen noemt. Je bent pas eigenaar van een huis, als de laatste aflossing van de hypotheek is betaald, dus eigenlijk is kopen gewoon huren van de bank.)

Met als gevolg, dat mensen bezwijken onder de druk die dat op ze legt. Achter de drama’s van mensen die hun gezin ombrengen, omdat ze geen uitweg meer zien, zitten vaak financiële problemen,  waar ze niet uitkomen. De hulp van de overheid gaat niet naar die mensen, maar naar de banken, zodat die kunnen doorgaan met het belonen van de prutsers, die door  foute beleggingen de winst van de banken in gevaar hebben gebracht. Mensen worden zodoende tot wanhoop gedreven, door dit maatschappelijk onrecht, onredelijkheid en onverschilligheid.
De overheid of de politiek, dat zijn wij toch, met zijn allen?

Je maintiendrai?
We handhaven de drukpunten.