Een goed gesprek met Heinrich de spelcomputer

Interactie is iets moois, zeker wanneer de spelcomputer bijvoorbeeld mijn bewegingen of commando´s begrijpt en dat omzet in gameplay. Zodoende, lijkt het me geweldig in de hoogste vorm van interactie, dus zonder controller, een game te beleven. Dan wil ik dat de held op het beeldscherm precies doet wat ik ook doe. Ik zie het voor me, door een precies juist getimede sprong ontloop ik net een explosie, rollend over de kamervloer begeef ik me in het midden van de strijd, terwijl ik met een soort Kung-Fu kick een klein meisje in een rolstoel red van een alien met een geweer. DAT is interactie die ik wil.

Maar waar ik niet op zit te wachten, is interactie waarbij ik een geforceerd gesprek heb met een soort uit de kluiten gewassen Tamagotchi.

Er wordt gesproken over een nieuwe dimensie van spelbeleving. Met de komst van apparaten zoals de Eyetoy en de motion controllers is er al een stuk meer interactie gekomen tussen speler en spel. Microsoft doet daar binnenkort nog een schepje bovenop met Project Natal. Voor de mensen die de afgelopen maanden onder een steen geleefd hebben: Project Natal zou moeten zorgen voor een spelbeleving waarbij controllers niet nodig zijn. Door de camera, de dieptesensor en de microfoon zal je met bewegingen en geluiden alles kunnen aansturen. Tot zo ver het coole aspect. Legio mogelijkheden.

Lionhead Studio´s bedacht een eigen, redelijk unieke toepassing van Natal. Ze zijn nu bezig aan ene Milo, een kind waarvan je ´verregaande interactie´ mag verwachten. Het jongetje reageert namelijk op wat je zegt, en zal speciaal voor jou een voorgekauwd antwoord geven. Ook zag Peter Molyneux het wel zitten om je console een persoonlijkheid te geven.

Biedt dit vermaak? Hooguit ben je even onder de indruk, omdat een machine de schijn kan geven van een actie waar ieder ander mens toe in staat is. Als je inderdaad die interactie leuk vindt, WAAROM zou je dan naar je spelcomputer stappen? Immers kun je voor interactie ook gewoon je vrienden opzoeken. Mocht je het vreemde verlangen hebben inderdaad een ´gesprek´ te voeren met een kind van 5, dan is daar ook vast wel ergens een buurjongetje voor te regelen. De spelcomputer zou deze rol niet moeten vervullen. IK wil immers de held zijn, IK wil in een virtuele mooie auto racen, IK wil die held zijn die weer eens de hele wereld redt. Het ´praten´ met een virtueel jongetje zie ik absoluut als een behoorlijke stap terug.

Ben ik nu de enige die totaal niet zit te wachten op deze interactie? Laten we eens kijken naar de functie van een spelcomputer: vermaak. Daarvoor heb je dus een eenzijdige, onwederkerige actie nodig van een apparaat. Het apparaat moet MIJ vermaken. Het ergste van alles is, ik weet dat het die computer niets kan schelen, immers is het een apparaat. Een apparaat dat geprogrameerd is met de functie om een reactie te geven op wat ik zeg, om mij dan de illusie te geven dat er naar me geluisterd wordt. De harde realiteit is echter, dat het apparaat gewoon de functie biedt om tegen mezelf te praten.. Een pijnlijke gedachte. Ik zou net zo goed tegen het koffie-apparaat een goed gesprek kunnen beginnen.

Laten we eens de filosofische schoenen aandoen voor een gedachtenexperiment: laten we deze Sociale Interactie nog wat door voeren. Laten we zeggen dat er een systeem ontwikkeld wordt waarbij de console inderdaad een persoonlijkheid krijgt, dat het reageert op wat ik zeg en een eigen wil gesuggereerd wordt. Moet ik mijn console dan ook een naam geven? Laten we voor het gemak de console even Heinrich noemen. Moet ik Heinrich vragen hoe het met hem gaat? Immers heeft het een persoonlijkheid en het zou ongemanierd zijn om eenvoudigweg te zeggen: ´Start Project Gotham Racing 6´. Dat zou immers de functie van de persoonlijkheid volledig overbodig maken. Maar, je weet dat Heinrich stiekem een apparaat is, en dat de vraag hoe het met hem is dus niet geheel van toepassing is, aangezien het met een apparaat altijd het zelfde is. Maar als Heinrich mij dan vraagt hoe het met me is? Opnieuw zou het negeren van Heinrich hem overbodig maken, maar om elke dag weer hem te vertellen hoe het met me is zou weinig toevoegen aangezien ik alleen maar vertraagd zou worden van het gamen en het apparaat verder niets met de informatie kan doen, maar dat het slechts een formele procedure is waarvan de makers (/papa en mama?) van Heinrich dachten dat het wat zou toevoegen. Maar stel dat Heinrich een vrije wil zou krijgen. Dan zou het tot op zekere hoogte wel zin hebben om hem de verhalen te vertellen, maar, je gaat naar Heinrich om een spelletje te spelen. Moet Heinrich dat dan altijd goed vinden? Dat zou weinig blijk geven van vrije wil. Dus: een console-persoonlijkheid mét eigen wil is irritant en een persoonlijkheid zonder vrije wil is saai en doelloos.

Het komt er op neer dat het in de aard van de mens ligt dat als we met een bepaald doel iets ondernemen dat we daar zo min mogelijk weerstand bij willen. Het prettigste zou dus zijn, als Heinrich alleen maar zou zeggen: ´Maar Natuurlijk, heer Tim´. Moet je daarvoor een heel programma ontwikkelen? Het staat vast dat de mens een gameconsole aanschaft voor vermaak. De mensen die behoefte hebben aan sociale interactie bellen anders wel een vriend of doen beroep op de diensten van een sociaal medewerker. Het is logisch te veronderstellen dat de mensen die dus een console gekocht hebben, er spelletjes op zullen spelen. De enige nodige commando zou dan zijn: ´Houd je bek en laat me spelen´, waarop Heinrich of een van z´n broertjes dan zou antwoorden: ´Natuurlijk´. Hiervoor lijkt me niet ver ontwikkelde software vereist. Eigenlijk komen we gewoon weer terug bij af, waar een console bedoeld is om plezier te bieden aan de ´meester´ van de console, waarbij niet een andere persoonlijkheid nodig is.

Daarom pleit ik voor het volgende: Lionhead, laat Milo liggen en ga zorgen dat ik binnenkort in Albion rond kan rennen en zonder controller gnomes kan slaan.