Plat Haags: De klucht van de markt

Okee, ArchEnemy, nu gaat het echt beginnen. Dat groene halfzachte pseudo-links van die Tijl is nu voorbij. Basta. Die slappe discussietjes om de week op zondag kunnen beter. Hoog tijd dat iemand jou eens stevig die rechtse meninkjes uit je hoofd lult. Dat is Tijl niet gelukt, maar nu heb je met mij te maken. Reken maar: volgend jaar stem je gewoon SP. Zoals het hoort.

En nee, ik ga niet zeggen dat Noord- Korea in het belang van het volk fatsoenlijk wordt bestuurd. En gelul over de legendarisch lage werkloosheid in de voormalige DDR? Daar ga je ook niets van mij over horen. We leven niet in Noord-Korea of in de DDR, maar in het hier en nu.

Een leuk rechts thema is het vrije ondernemerschap. Daar ben jij toch ook voor? Ondernemers kunnen het toch allemaal beter dan de overheid? Gelul. Ik leg het je even uit.

Natuurlijk, er vallen heus hier en daar wel wat bezuinigingetjes te verdienen. Je kunt de personeelsleden onderaan de carrièreladder altijd wel nóg wat minder betalen, of ze nóg wat harder de benen uit het lijf laten rennen.  Maar die managers en directeuren hè? Vroeger hadden die gewoon een fatsoenlijk salaris, tegenwoordig verdienen ze een godsvermogen. Ik citeer de door mij zeer bewonderde Eberhard van der Laan: de commissarissen hadden tegen die directeur van de Amsterdamse woningcorporatie Rochdale moeten zeggen: “Wat? Ben je hiernaartoe komen rijden in een Maserati van de zaak? Meteen inleveren, dat ding. Hier met die sleuteltjes.” Want zo werkt het, tegenwoordig in de Sociale Volkshuisvesting. Huurders flikkeren met badcel en al door de vloer, maar de directeur rijdt in een Maserati en trekt nog eens een flesje bubbels open met zijn vrindjes. Of die woningcorporatie in Rotterdam. Klust aan een of andere roestige oceaanstomer. Iets van 300 miljoen down the drain. Woonbron. Hilarisch, die naam. Woonbodemlozeput zul je bedoelen. Maar de totaal uitgewoonde keukentjes in achterstandswijken worden niet opgeknapt. Geen geld.

Ondernemerschap. Leuk hè ArchEnemy?

Of de zorg. Verzorgingstehuizen hebben tegenwoordig pyjamadagen. De mensen die ons land na de oorlog hebben opgebouwd worden als ze mazzel hebben nog twee keer in de week gewassen. Verder gewoon een luier om. Ligt opa in zijn eigen stront. Iets met kosten per handeling. Begrijp je mijn heimwee naar de tijd dat ze zorg nog een overheidsaangelegenheid was? Maar ja, de markt hè? Dat is namelijk een dik decennium hartstikke hip geweest, dat neoliberalisme. De kwaliteit van de zorg doet er niet toe. Zolang het papierwerk maar in orde is, is het goed. Binnen tien jaar loopt half Nederland met rotte tanden uit zijn bek te stinken. Want van ons prima ouderwetse ziekenfonds is niets meer over. Mensen sterven aan kanker omdat ze op wachtlijsten tot Sint-Juttemis komen, terwijl op onze kosten opgeleide artsen zich onledig houden met het oppompen van Blaricumse borsten, het straktrekken van Hilversumse buiken en het rechtzetten van Wassenaarse neuzen.

Een regelrechte schande, ArchEnemy. Te grof voor woorden. En dat noemen ze “De tucht van de markt”. Hou toch op. “De klucht van de markt” zul je bedoelen!

Of de spoorwegen. Heel lang een ordentelijk staatsbedrijf. Het beste van Europa. Moest verzelfstandigd. Konden ze naar de beurs. Gevolg: veel te weinig onderdelen in de werkplaatsen, veel te weinig conducteurs, en binnen twee jaar kwam de NS terecht in de onderste regionen van de Europese kwaliteitshitparade. De NS is die klap nooit meer te boven gekomen. De politiek geeft die ondernemers bij het spoor nog steeds de vrije hand. Deze week nog: de NS wordt amper afgerekend op de tevredenheid van de klant. Nee, het gaat er uitsluitend om, hoeveel treinen op tijd op het eindpunt aankomen. Dus heeft de NS wat nieuws bedacht. Om op tijd te komen slaan ze voortaan onderweg een stationnetje over, als dat zo uitkomt. Net zo makkelijk. En het ziet er goed uit op papier. De reiziger is de lul, en de enige die er vanuit de kamer nog bezwaar tegen maakt is Emile Roemer.

Inderdaad, namens de SP. Die partij waar jij volgend jaar op stemt.