De Nationale FOK! Columnistentest

Daar zaten we dan, in een bedompt Apeldoorns café, voor de Nationale FOK!-columnistentest. Dat de test in Apeldoorn plaatsvond, was op aandringen van Bazbo, die een kruiwagen vol boeken had meegenomen en daar enthousiast mee rondreed. De meeste collega's deinsden angstig terug als de bebaarde columnist langskwam; of dat nu met zijn uiterlijk te maken had of met de omvang (en verkoopprijs) van zijn verhalenbundel, was mij niet helemaal duidelijk.

Onder de bar hield zich een dikke Molukker schuil, die alleen door mij werd opgemerkt; met tappen hield hij zich in het geheel niet bezig. Wel schreef hij af en toe iets op in een klein notitieboekje. Zijn collega (die wel tapte gelukkig) was kaal, en klaagde (tussen zijn verhalen over pretparken door) over zijn lichte overgewicht; het werd tijd, neuzelde hij tegen elke columnist die om een biertje kwam, dat hij eens iets anders ging doen. Wasmachines verkopen wellicht? vroeg iemand argeloos. Maar dat kwam hem op een verwijdering van 24 uur uit het café te staan. Min drie wegens zuigen, was de even korte als raadselachtige uitleg.

De aftrap voor de test werd gegeven door Driek Oplopers. Niemand luisterde, maar discreet plaatste ik mijn gloednieuwe iPhone onder zijn neus, die alles feilloos opnam. Zodoende kan ik hier enkele hoogtepunten van zijn rede citeren:
- ... Kan mij de tijd nog heugen dat er elke week in feedback een topic werd geopend over de slechtste column ooit; kennelijk wist ik mij elke week weer te overtreffen in kwaliteitsgebrek. Toen dan ook Superworm ontslag nam als Eindredacteur Columns, zag ik mijn kans schoon te solliciteren; als ik zelf ER was kon niemand mij immers de laan uit sturen. Een gouden greep, zou blijken, want wees eerlijk: wie van jullie is ooit bij Nova geweest ten gevolge van een FOK!-column?

Hier laste Driek een dramatische pauze in, waarvan het effect verloren ging doordat iedereen gewoon door bleef praten. En ook de rest van zijn speech ging onopgemerkt voorbij, want op het moment dat Gramps kwam binnengeschuifeld reed hij met zijn rollator over een losliggende kabel, waardoor het hele café zonder stroom stond. Toen de barman wat kaarsen had opgescharreld en de boel tamelijk romantisch verlicht was, konden we zien hoe de schaarse haren van Gramps recht overeind stonden; zijn pacemaker was bij de belendende pizzeria nog te horen en hij maakte een tamelijk verkoolde indruk.

- Dat doet me denken aan een avontuur in de derde van het gymnasium, begon Superworm. -We hadden natuurkunde en... Her en der werd nu een licht gesnurk hoorbaar. Terwijl Superworm doorprevelde als een predikant in een artikel 33 vrijgemaakte kerk, voelde ik hoe ook mijn oogleden zwaar werden. Pas toen Superworm bij het deel in zijn verhaal kwam waar de natuurkundeleraar twee nare knijptangen met 220 erop op de tepels van de kwekeling had vastgezet, werd her en der een ooglid opengetrokken. Maar de meerderheid snurkte toch gestaag door.

Aan onze welverdiende middagdut kwam een wreed einde, toen The Grand Wazoo binnenstormde. Zijn goed verzorgde baard priemde woest mijn kant op.
- Hoofdstedelijke arrogantie! krijste hij, voorzover je kan krijsen met stembanden die jarenlang te marineren zijn gelegd in slechte whisky en goedkope sigaren. -Jullie Amsterdammers denken maar dat jullie de maat der dingen zijn! Maar ik heb de afgelopen twee jaar door een pikdonkere mergelgrot gezworven, en ik heb daar iets belangrijks ontdekt: Amsterdam stelt he-le-maal NIETS voor! Hoezo denk jij te kunnen oordelen over het werk van een - ik noem maar iemand - een bazbo? Zelfmoord is een optie!

Ik vroeg me opeens af waar ik onlangs had gelezen dat zwerven door pikdonkere grotten meestal krankzinnigheid veroorzaakte. Ik overwoog nog snel in discussie te gaan, te stipuleren dat ik toch als Consumentenmens geacht werd producten te testen - of het nu oliebollen of columns zijn. Maar iets in de blik van The Grand Wazoo weerhield me ervan. Ik griste snel al het rauwe vlees dat ik kon vinden onder het cellofaan van het koude buffet vandaan, dat daar stond te wachten tot de uitslag bekend was en wij aan tafel zouden gaan. Ik griste het pillendoosje van Drulovic van zijn rolstoelleuning, verkruimelde de inhoud over de rosbief en zette het geheel voor de aanstormende Wazoo. Bij de kale barman bestelde ik een dubbele whisky, die ik naast het rosbief-antidepressiva arrangement plaatste.

Even was het zoogdier in verwarring; moest het nu mij te lijf gaan, of kiezen voor de versnapering? Gelukkig koos het voor het laatste. Van The Grand Wazoo had niemand verder meer last, maar nu kwam het probleem Drulovic nadrukkelijk onder ieders aandacht.
- Mijn pillen! Zonder mijn pillen word ik depressief en pleeg ik zelfmoord!
- Altijd een optie, maar koop toch eerst mijn boek, zei bazbo kalm. 
- Eerst zelfmoord!, gilde Drulovic.
- Eerst boek! gilde bazbo, veel minder kalm nu.

Even later was de kruiwagen omgekieperd, en lagen alle boeken van Bazbo op de grond. De rolstoel van Drulovic was ook omgekieperd, en ook Drulovic lag op de grond; hij had een fileermes te pakken gekregen en was zichzelf aan het doorspiezen. 'Alles kan kapot', mompelde bazbo verweesd, terwijl hij naar de stapel boeken op de grond keek. 

Iedereen was Driek vergeten, die nog steeds het woord voerde. Mevrouw Oplopers trok hem aan zijn colbertjasje: - Kom schat, we moeten gaan. Er liggen bladeren op de rails en er zijn problemen met de seinpalen. Dus wie weet hoe laat we in Amsterdam zijn.
Nu werd The Grand Wazoo wakker. Hij sloeg een bierglas op de tafel kapot, en brulde: AM-STER-DAM? Dreigend kwam hij op het echtpaar Oplopers af. Maar Mevrouw Oplopers liet het zover niet komen, en trok Driek het toilet in, waar ze door het raampje ontsnapten.

Ik keek om me heen. Tuvokki laveloos, Superworm aan de tweede helft van het derde trimester van het zevende studiejaar bezig, Drulovic aan het leegbloeden, bazbo in een verkoopgesprek met een kamerplant, Gramps verkoold en The Grand Wazoo helemaal zichzelf met een kapot glas: misschien was het beter om het hazenpad te kiezen, of anders de A1 richting Amsterdam. De uitslag van de columnistentest zou dan maar wat minder feestelijk moeten worden gecommuniceerd.

En wel nu, en wel hier:

Allen afgetest.