Gedokter of gedonder
Het was achteraf een heel gelukkig moment toen mijn vader mij na mijn HBS-periode vroeg wat ik verder wilde gaan doen. Ik antwoordde dat ik huisarts wilde worden. Hij zei daarop dat hij dat niet kon betalen, en kinderen van zelfstandigen kregen in de jaren zestig geen beurs. Okee, dan word ik techneut. Het hele gesprek duurde netto tien seconden. Dat kun je toch wel redelijk doelmatig noemen, dacht ik zo. Inmiddels zijn er veertig jaren voorbij en ik ben nog iedere dag dankbaar voor dat gesprek. Ik ben met mijn gezin zo vaak tegen de nare kanten van de medische sector opgeknotst dat eventuele spijt allang spoorloos verdwenen is.
Effe een paar opmerkingen vooraf. Ik ben een goede techneut, zo eentje die continu bijleert en –leest. De techniek is een sector die goed kwantificeerbaar is; resultaten zijn meetbaar en bespreekbaar. Fouten ook natuurlijk.
Je mag verwachten dat een arts dezelfde houding heeft ten opzichte van zijn vak, en met name ten opzichte van zijn klanten. En dat hij zich vooraal één ding heel erg goed realiseert: dat de medische wetenschap zich qua exactheid en meetbaarheid op hetzelfde niveau beweegt als bijvoorbeeld godgeleerdheid en filosofie. Voor heel veel aandoeningen zijn een scala aan benaderingen mogelijk, met aansluitend een behandeling. Of geen behandeling omdat de arts zegt dat het vanzelf gekomen is en vanzelf ook weer gaat. Zoals bij griep of mazelen. Vaak een waardevolle constatering, maar niet geheel ontbloot van enig risico.
Een ander ding is dat onze medische wetenschap nog heel jong is, en dat de inzichten razendsnel veranderen. Je zult je hele leven maar zoutarm hebben moeten eten om er na tientallen jaren achter te komen dat de invloed van zout op de bloeddruk vaak slechts marginaal is. Heb je toch heel lang niet lekker kunnen eten. Het bijleren en bijlezen is voor een arts van levensbelang, niet zijn leven maar dat van zijn klantjes. En gaandeweg zal een goede arts steeds meer gaan beseffen dat we nog maar aan de voordeur van het levensgebouw aan het krabbelen zijn. We kunnen nog niet eens bij de bel.
En de disciplines die er al veel langer zijn? Chinese kruidengeneeskunde, Ayurveda, fytotherapie, acupunctuur, shiatzu, chakra’s, meridianen, noem maar op, zo zijn er al heel lang. En ze zijn succesvol. En de bedrijvers ervan zijn zeer langdurig geschoold. Ik heb me laten vertellen dat een Chinese geneesheer zijn diagnose moest kunnen stellen op het moment dat hij de zieke voor het eerst zag. Het zien en de interpretatie ervan diende voldoende te zijn. De meeste geneeswijzen die van elders hier zijn binnengekomen hebben gemeenschappelijk dat ze als basis het holisme hebben: alles hangt samen met al het andere. En dat is iets dat onze geneeskunde grotendeels mist. Bij ons wordt het lichaam gezien als een auto: als hij niet meer remt, vervang je de remblokken en eventueel de schijven. Of er is een remleiding stuk, maar het probleem is nauw omschreven en de behandeling dus ook.
Nou, ik ben geen auto en wil ook niet als zodanig worden behandeld.
Het meest navrante verhaal over de ontreddering waarin onze medische wetenschap zich bevindt is het volgende. Een tweetal medische studenten ging gedurende een aantaal maanden de wachtkamers van huisartsen in en vroeg de wachtende mensen steeds hetzelfde: wilt u voor uw kwaal een recept? 16% antwoordde bevestigend. Na consultatie van de arts werd de mensen weer steeds dezelfde vraag voorgelegd: hebt u een recept gekregen? 53% antwoordde bevestigend. Dat houdt in dat 37%, dus ruim een op de drie mensen naar huis ging met een recept dat ze niet wilden voor medicijnen die op zijn minst discutabel zijn. Die mensen kwamen allemaal voor iets anders maar werden afgescheept. Waarvoor kwamen ze dan wel?
Een gesprek lijkt mij het meest waarschijnlijk. Er is geen reguliere arts meer te vinden die daarvoor de tijd heeft. Of neemt. Ik denk dat daar al een hele grote schoen wringt. Tijd om op FOK! de zaken eens wat uit te diepen en een discussie te starten.
Ooit werd een tv-programma door Anita Witzier steevast besloten met:
Pas goed op de dondertje want je zieltje zit erin.
