Je mag alles van me weten, behalve mijn...
Het mooie aan regionale televisie is dat zij programma´s uitzendt die het op de nationale zender direct van de buis zouden worden gehaald. Zo had Omroep Brabant ´Muisje Piere-li-pie-pie-lo´ die avonturen beleefde met een hond (´woefer-die-woefer-die-woef´) en een uil (´oere-lie-boere-lie-boe´). Hilarische televisie! Omroep Fryslan had een aandoenlijke Friese taalcursus voor de allochtone medemens en TV Gelderland zond een programma uit waarin bejaarden middels ´soapachtig´ acteerwerk werd geleerd om te gaan met de chipknip. Nog leuker zijn de interviews op de regionale omroepen. Deze zijn meestal in dialect, worden niet ondertiteld en zijn derhalve alleen te begrijpen doormensen woonachtig in de desbetreffende provincie of stad. Dat is meestal maar goed ook, want er komen nogal genante dingen voorbij in sommige van die interviews. What happens in Brabant stays in Brabant!
Zo werd laatst op de Tilburgse televisie Addie op straat gevraagd wat hij vond van het cameratoezicht in de stad en de identificatieplicht waarop onlangs gecontroleerd werd in de binnenstad. Addie kwam met het simplistische antwoord: ´Dah vin ik hillemaal nie errug, ik het niks te verberguh, witte wel.´ Ik zou er erg om kunnen lachen, maar ik realiseer me dat deze onverschilligheid over onze burgerrechten gedeeld wordt door het merendeel van de Nederlandse bevolking. Vooral jongeren vinden onze vrije samenleving een vanzelfsprekendheid. Zelfs studenten hoor ik weleens het argument van Addie gebruiken om wetgeving te legitimeren die onze privacy schendt.
Sinds 11 september is een groot aantal wetten aangenomen dat onze burgerlijke vrijheden inperkt. Telefoongesprekken worden afgeluisterd, het emailverkeer wordt in de gaten gehouden, identificatieplicht is geen issue, het Nederlandse luchtruim is gebruikt voor het transporteren van door de CIA van terrorisme verdachte lieden en het aantal camera´s in binnensteden is zeer toegenomen. Dat iedereen zich zorgen maakt over onze veiligheid is begrijpelijk, maar dat weinig mensen zich lijken te bekommeren om privacy is onbegrijpelijk. In Nederland worden inmiddels meer telefoongesprekken afgeluisterd dan in de Verenigde Staten. Als je niets hebt te verbergen, dan maakt dat toch niets uit? Dat maakt weldegelijk uit! Dat er onder de Nederlanders geen collectief bewustzijn omtrent burgerrechten is een trieste zaak. In Duitsland, waar de DDR-staat nog vers in het geheugen ligt, is onlangs een politieke rel ontstaan omdat een bedrijf telefoongesprekken afluisterde. Zou er in Nederland ook een politieke rel zijn ontstaan? Nee, ik denk het niet, want dan had hier al lang een politieke rel over privacy plaatsgevonden.
Een vrije samenleving is geen vanzelfsprekendheid. Je moet altijd waakzaam zijn, dat de voorwaarden voor een vrije samenleving aanwezig blijven. Burgerrechten moeten dus altijd beschermd worden. In ieder geval moet hier niet onverschillig mee worden omgegaan. De overheid hoeft niet in onze huiskamers, spreekkamers, vergaderzalen etcetera te treden. Het doel (veiligheid) heiligt de middelen (inperken privacy) niet! Wie controleert de overheid nu zij veel meer informatie tot haar beschikking heeft? Het blinde vertrouwen in de onfeilbaarheid van de overheid is verontrustend. De burger moet zich kritisch en wantrouwend opstellen tegen iedere autoriteit.´Realpolitik´, dat stelde dat het doel altijd de middelen heiligt, ligt gelukkig achter ons, maar we moeten wel waken dat onze vrije samenleving niet verandert in een politiestaat. Vind je dit paniekzaaierij? Wellicht is een beetje overdrijving noodzakelijk om mensen bewust te maken hoe belangrijk burgerrechten zijn voor een vrije samenleving. Misschien zou iedere burger een gratis exemplaar moeten krijgen van ´1984´ van George Orwell.
