Mindfuck
-Bevrijdingsdag-
Freedom's just another word for nothin' left to lose
And nothin' ain't worth nothin' but it's free
Zo'n drie weken geleden liep ik samen met mijn vijf compagnons op dinsdagavond door Berlijn. Ons motel zat vlakbij Ostbahnhof, en volgens de kaart zouden we ook op het Alexanderplatz terecht kunnen komen door de Karl-Marx-Allee af te lopen. Dat is dan ook precies wat we deden. De Karl-Marx-Allee werd eind jaren veertig, begin jaren vijftig neergezet als zijnde het paradepaardje van het socialistische Oost-Duitsland. De prille ideologie van het verbeten trachten de wereld door middel van communisme een betere plek te maken werd zo goed als mogelijk in de bouwstijl geïmplementeerd. Hoewel het systeem later eng, corrupt en halfslachtig is gebleken, was ook het strikte DDR-socialisme een antwoord op 'bevrijding'.
Als je daar zo loopt, op een op één flauwe bocht met een enorm plein met rotonde na volledig rechte straat van ettelijke kilometers lang, negentig meter breed en met uniforme, statige, neoclassicistische tienverdiepingenflats zo ver als het zicht reikt, raak je -ik, in ieder geval- erg geïmponeerd. Na bijna zestig jaar ademt de Allee nog steeds de grandeur van wat ooit had moeten zijn, van Stalins antwoord op Hitlers plannen Berlijn om te bouwen tot Germania. Eenheid, respectvolle omgang, iedereen gelijk: het socialisme was, zo over haar voorbeeldstraat lopend, op zich zo gek nog niet. Daar mijmerden Mathijs, een van de mede-Berlijngangers, en ik over, terwijl we langs oude DDR-boekwinkels, DDR-bioscopen, DDR-clubs en -kroegen liepen.
“Toch prefereer ik het kapitalisme, als ik móét kiezen,” zei ik. “Het houdt in ieder geval de schijn op dat er iets te kiezen valt. De schijn van volledige vrijheid.” Daar was Mathijs het mee eens.
“Het is als in de Matrix. Socialisme -én kapitalisme-, elk denkbaar politiek systeem eigenlijk, is the world that has been pulled over your eyes to blind you from the truth. Als ik dan moet kiezen tussen het socialisme en haar excessen of de schijnwaarheid die het kapitalisme biedt, dan kies ik toch de laatste.” Uiteindelijk viel het systeem natuurlijk, dat weten we allemaal. Vrijwel alle socialistische staten van toen zijn slechts in hun ontwikkeling achtergebleven op de voortrazende intercity van vrije keuze, en vrijwel allemaal proberen ze heden zo goed als ze kunnen een treinkaartje te bemachtigen.
Drieënzestig jaar geleden werd Nederland van het Duitse Nazi-juk bevrijd. Sindsdien is de mythevorming volledig losgeslagen. Het Nederlands verzet was grote klasse, Anne Frank krijgt nog dagelijks veren in haar morsdode kont gestoken en de koningin deed haar waardevolle duit in het zakje met Radio Oranje. Professor Smalhout schreef deze mythes in de meest recente zaterdageditie van de Telegraaf al de grond in. Het Nederlandse bestuur werd als enige in alle bezette landen al vanaf dag één door Duitsers vervangen. Nederlandse overheidsorganen, bedrijven en justitie hadden veruit de lafste houding van heel West-Europa: alles en iedereen werkte mee met wat de Moffen wilden. De politie pakte de joden op, bedrijven ontsloegen ze zonder dat de Duitsers erom vroegen, de NS transporteerde ze naar hun dood en de Telegraaf schreef erover.
Dit resulteerde in het hoogste percentage van dode joden in alle landen die aan WO2 meededen, 75 procent. Zelfs in Duitsland en Polen lag het niet hoger. Frankrijk bleef op 22 procent steken en Denemarken raakte de 2 procent niet eens. Terwijl Nederlanders briefjes met “maandag, kluis 200, postkantoor, 500 gulden – anders verraden we jullie” bij joden neerlegden, grepen de Denen massaal naar de jodenster onder het motto “als we ons allemaal brandmerken, kunnen ze de joden niet vinden.” De Deense koning reed elke dag door zijn hoofdstad om te laten zien dat-ie er nog steeds was. Onze koningin zat lafhartig eens in de week veilig in de BBC-studio.
Sindsdien wordt elke publicatie die het Nederlandse verzet tegen Duitsland in twijfel trekt geridiculiseerd en zo snel mogelijk uit de schappen gehaald, maar voor steeds meer Nederlanders is gebleken dat “Bevrijdingsdag” niet zozeer het ontsnappen aan een juk was, maar meer het einde van een tijdperk van lafhartigheid. Amerika voedde ons vervolgens op, gaf ons economische voorspoed, marshmallows, McDonalds, de NAVO en persvrijheid, Rusland probeerde op haar eigen wijze -zoals in de DDR- haar bevrijding van de Nazi's vorm te geven.
Nu, ruim zes decennia na de laatste wereldwijde oorlog en zeventien jaar na de Koude Oorlog, wordt 90 procent van de wereldwijde media door 10 samenwerkende Amerikaanse multinationals geregeerd. We krijgen tientallen televisiezenders voorgeschoteld, mogen downloaden wat we willen en kunnen -beperkt- vrijelijk het Internet gebruiken. We worden zo doodgegooid met nieuws dat alles op de vlakte blijft en er geen moeilijke vragen gesteld worden. De politiek is geen steek minder lui, toegeeflijk en laf dan ze in WO2 is gebleken. Vele internationale verdragen en organisaties worden ten onrechte nog steeds aangewezen als geïnstitutionaliseerde bakens van vrijheid en democratie. De VN blijkt net als de Volkenbond een organisatie waar je als machtig land gewoon omheen kunt werken. De NAVO verliest haar functie sinds het Warschaupact viel, en de EU is er -laten we dat nooit vergeten- nooit geweest voor iets anders dan gezamenlijke economische groei.
Als ik in deze column een flauwe jodengrap, een belediging richting moslims, een hartig woord richting de monarchie of wat dan ook schrijf dat tegen de gevestigde orde van 'normen en waarden' indruist, krijg ik morgen een emailtje van het Meldpunt Discriminatie Internet. Wie antwoorden zoekt op grote open vragen betreffende bijvoorbeeld Amerikaanse wereldheerschappij, 9/11, Irak, vul in op de puntjes, komt meestal niet verder dan de voordeur van een Ministerie of een hartelijk lachende ambtenaar achter een telefoon. “Waarom zou je vragen stellen? Je hebt het toch goed, of niet?” Gaat u rustig slapen, Nederland, uw regering weet wat ze doet. The world that has been pulled over your eyes to blind you from the truth, het is geen vergaande filosofie in een of andere film over de verre toekomst, maar simpele dagelijks waarneembare waarheid.
Wie vraagt, wordt overgeslagen. Werk om te consumeren. Lees Telegraaf, kijk Hart van Nederland en stem niet tegen in referenda. Geniet van de vrijheid en de rijkdom. Wie de nieuwe wereldreligie -kapitalisme- in twijfel trekt, is per definitie al een verrader. Dat is dan ook waarom ik even twijfelde, daar drie weken geleden op de Karl-Marx-Allee. Met socialisme, zoals ze ooit bedoeld was toen die straat werd gebouwd, wéét je tenminste waar je aan toe bent. Figuurlijk gezien bood de DDR zwarte ersatzkoffie zonder suiker aan, verkrijgbaar in de smaak 'surrogaat' en de kleur 'zwart'. Daarom denk ik op Bevrijdingsdag onwillekeurig aan the powers that be, en hoe ze ons steeds weer níeuwe assortimenten koffie in de schoot werpen. Begrijp me niet verkeerd: ik vind het prima, zo. Ik houd van keuze. Het zou de mensheid in de huidige maatschappij alleen misschien wel goed doen om eens stil te staan bij het feit dat al die smaakjes Senseo worden gemaakt in één fabriek. Ik maak ondertussen nog een bakje Kenia Blend.
Láng leve de vrijheid.
superworms columns - elke maandag op FOK!frontpage!
