Drijvende wijsheid
Column door AurelianusDe zon: een hete gasbol waar planeten omheen draaien. We aanschouwen die gouden bierdop in de lucht vrijwel dagelijks. Op mijn geboortedatum was er echter geen spoor van te bekennen; hoewel het zomer was hing een dikke wolkendeken over de aarde en klaterde de regen vrijwel de gehele dag op de daken, op de wegen en op de hoofden van mijn ouders die zich richting het ziekenhuis spoedden.
En wie geboren wordt, wordt ook ouder. Soms zelfs wijzer. Maar wat is die wijsheid nu eigenlijk? Oude, grijzende mannen worden vaak wijs genoemd; zij hebben dikwijls een heel leven achter de rug. Maar elk leven loopt anders en iedereen trekt zijn eigen conclusies aan het einde ervan. Zelf ben ik volgens mij nog lang niet aan het einde van de rit en zodoende heb ik nog geen coherent geheel van wijsheden opgebouwd.
In het verleden heeft Dirk me er vaak op gewezen dat het leven een mooie gelegenheid is om een muziekinstrument te leren bespelen. Ik kon me inleven in zijn standpunt: hij was een begaafd musicus en probeerde ooit zelfs met zijn klarinet te trouwen. Op het gemeentehuis weigerden ze echter mee te werken aan zijn wens en bij de kerk waagde hij niet eens een poging. Zijn magistrale muziek was vaak een troost voor me in de dalen van mijn leven. En tijdens de pieken, die overigens maar kort van duur waren, kon ik een goed melodietje ook wel waarderen. Dirk schreef me een tijdje terug een brief: tegenwoordig is hij straatmuzikant in Riga, een plek die hij in zijn brief regelmatig 'het vierde Rome' noemde.
Johan gaf me af en toe ook wat stof mee om over na te denken. In zijn omgeving stond hij bekend als 'Malle Johan', omdat hij tijdens zijn baan als vakkenvuller dikwijls zijn geslachtsdeel tevoorschijn haalde en psalmen zong. Niet eerder had ik een dergelijk genie mee mogen maken. Tegenwoordig doceert hij geloof ik filosofie. Maar destijds was hij nog bezig met een carrière in het supermarktwezen, een branche 'met zoveel potentieel, daar kun je met je hoofd niet bij'. Nadat hij klaar was met zijn werkdag en ik mijn dag had gevuld met het schrijven van matige gedichten en het luisteren van oude langspeelplaten bezochten we graag een lokale kroeg. Daar consumeerden we alcohol en praatten we over filosofie en de ondingen des levens tot we brakend op de grond lagen.
En dan was er nog Petra, aan wie ik ooit mijn hart had verloren. Zij had de wereld door en dat bewonderde ik. De doeken die ze beschilderde, die eens dus wit waren, werden van betekenissen voorzien 'waar woorden, mijn liefste, enkel afbraak aan zouden doen'. De maniakale avonden waarop ze schreeuwend en dansend op countrymuziek verf spetterde in alle windrichtingen vormden een prettige afwisseling op de sleur waar ik reeds jaren aan was gebonden. De nachten waren lang en de ochtenden waren voornamelijk verwarrend: mijn lichaam zat dan onder de verfspetters en mijn penis was bezaaid met schrammen en builen. Toch zag ik een andere kant van het leven: jaren voordat ik haar ontmoette zou ik me niet voor kunnen stellen dat ik jonglerend met cavia's optredens met ene Petra zou geven in de binnenstad van Zutphen.
Velen meenden door de jaren heen de wijsheid in pacht te hebben. Velen ook meenden dat ze geen wijsheden nodig hadden. Zij allen hebben het mis. Wijsheid is als een drol. Een drol in een schuur. Een schuur waarvan je denkt 'gunst, wat een aardige schuur'. Ik heb vaak wijsheden meegemaakt; drijvend in het water of plakkend op een plateau. De wijsheid is tastbaar, maar je betast het niet graag. De wijsheid stinkt, tenzij de wijsheid in kwestie van jezelf is. Andermans wijsheid wil je niets mee te maken hebben, je ontwijkt het en je klaagt over de stank ervan. Dirk, Johan en Petra: ze hadden hun mankementen, ze hadden hun seksueel overdraagbare aandoeningen en ze hadden hun wijsheden.
Regelmatig word je ingepeperd dat alles op straat te vinden is. Dat kan ik beamen, ook in het geval van wijsheid. Maar wijsheid op straat stinkt erger, vooral in de zomer. En de gehele wereld wentelt om de oorzaak daarvan heen.
