Beste marktkoopman

Beste marktkoopman,

Laatst was het mooi weer en daarmee een mooie dag om te zien of het platteland nog bestaat. Als volbloed stadsmeisje neem je dat in de regel gewoon aan en soms is het tijd om dat te verifiëren. Binnen een kwartier was ik de stad uit en nog geen vijf minuten later botste ik op een typisch plattelandstafereeltje. Twee boeren stonden in de wei, de ene boer hield één paard vast en de andere hielp de tweede er bovenop. Er moest geneukt worden. Hoofdpijn of niet. Een flinke zet later was die missie voltooid en ik dacht alleen maar: doe dat bij mensen en je hebt binnen mum van tijd een strafproces aan je broek hangen. Ik fietste verder met natte ogen en kon alleen nog maar aan u denken.

Een week of wat geleden waren we met het hele gezin bij u op de Albert Cuyp en ik geef toe, de stemming zat er lekker in. Ineens snapte iedereen weer dat een bloedband je bindt, maar dat je elkaar intussen ook gewoon aardig kunt vinden. Mama wilde iets liefs doen en dus mochten mijn zusje en ik bij u iets uitzoeken. We kozen allebei voor de eyeliner, maar toen u in mijn hand keek waarin de make-upjes lagen, schrok u. U had uw hand al uitgestoken, trok deze terug alsof u uw vingers brandde, maar herstelde uzelf daarna vlot. De volgende dag belde mijn zusje. "Hoe is jouw eyeliner?", vroeg ze en ik antwoordde naar waarheid: "Helemaal kut".
Bleken ze beiden tot de bodem uitgedroogd en in retrospectief begreep ik dat u dat al wist. U bent een boefje. U verkoopt rootzooi en eventjes schoot er een scheutje schuldgevoel door u heen. U dacht vast dat ons TROS-gezin in een Talpa-drama zou veranderen, maar dat gaat zo makkelijk niet. Er zijn er zóveel van u dat als ze massaal hun criminele baantje de rug toekeerden, de wereldeconomie als Twin-Tower in elkaar zou ploffen. Men is er dus inmiddels wel een beetje aan gewend. Wij ook.

Het punt is, je moet het recht praten voor jezelf. Denk je dat die boeren wakker liggen van hun paardenverkrachting? Welnee, die gaan naar huis met in hun hoofd 'ach, het zijn maar dieren' en dat ze daar heel anders over denken als ze bij thuiskomst hun hond om de hals vliegen in plaats van hun vrouw, daar hebben ze gewoon niet over nagedacht. Een beetje recht kwebbelen. Vooral niet wegdrukken, want de ruimte in je onbewuste is niet onbeperkt en je kunt tenslotte ook niet dag in dag uit met een schuldgevoel rondlopen. Voor je het weet kom je met een steenpuist bij de dokter en roept hij bij binnenkomst: "Ik zie het al, een burn-out!" en zit je zo een jaar thuis. Onder de medicijnen. Met een hijgende Arbo-arts in je nek.

Gewoon een beetje goed kletsen. Doe ik ook. Heb er aardigheid in me zo nu en dan een stevig stuk in de kraag te zuipen en over de aanvaardbaarheid daarvan zijn de Brabanders en minister Hoogervorst het nog altijd niet eens. Het schijnt toch niet helemaal goed voor je hersencellen te zijn en dan denk ik: ik wil alleen maar schrijven en dat doe je vanuit je gevoel, dus heb ik die hersencellen niet nodig.
Zo voorkom ik dat mijn stemming er ook maar een graad op achteruit gaat.

Het werkt ook de andere kant op. In Breda zat aan het Brabantplein een kliniek voor plastische chirurgie en ze noemden zichzelf 'Beauty From Within'. Beauty From Within! Inmiddels zijn ze een klein jaartje dicht en het is ook lastig recht kletsen. Ik zie ze al snikkend aan de laatste vergadering zitten; de voorzitter stelt bedeesd een nieuwe naam voor, maar het personeel wil boeten. Geen nieuwe naam, gewoon thuiszitten en nadenken over de zonden.

U bedenkt wel wat om dat knagende gevoel in u een kopje kleiner te maken. Bijvoorbeeld dat die stress van u ook niet goed is voor de kinderen. Ze zijn zo stil de laatste tijd en u wilt ze best weer 's zien lachen. Bovendien moet voor ze betaald worden en die koters van u zijn echt niet goedkoper dan de kleuters van een ander. Gewoon dat soort dingen. Om de boel een beetje te rechtvaardigen. Toch blijft dat hoofwerk en marktkoopmannen worden in de regel niet geroemd om hun rijkelijk bedeelde bovenkamers. Of is het aantal universitair afgestudeerden de laatste jaren drastisch toegenomen zo links en rechts van uw kraampje? Nee hè, dat dacht ik al. Mocht u het onverhoopt niet lukken, mocht dat zengende schuldgevoel blijven, dan stel ik voor dat u in ijltempo uw pensioen bij elkaar verkoopt en dan maar hopen dat er tijd genoeg is. Ik zal u helpen. Volgende week verhuis ik naar Amsterdam en ik beloof u plechtig, ik kom elke week een uitgedroogde eyeliner bij u halen.

Het zingende beste,
Pauline