Het jaarlijkse dagje uit
"Douane Zuid, met de receptie." Hoor ik haar stem zeggen met een diep Limburgs accent. Ze klinkt heel aardig. Misschien dat ze twintig jaar geleden een prachtige meid is geweest. Zo stel ik me haar in ieder geval voor. "Goedemiddag," zeg ik en stel me netjes voor. Ik leg uit dat ik eigenlijk op zoek was naar Team Zuivering 2.Ze vertelt me dat ik wel het goede nummer gedraaid heb, maar dat er niemand van dat team aanwezig is. Even blijft het stil. Ik weet niet zeker of ik wel durf te vragen hoe een complete afdeling 's middags om kwart voor drie niet aanwezig kan zijn. Zij twijfelt nog of ze een verdere uitleg durft te geven. Na nog een moment van stilte gaat ze verder: "Ze hebben vandaag hun jaarlijkse dagje uit."
Ik vraag nog even of ze morgen wel aanwezig zullen zijn, of dat ze dan nog bezig zijn met uitrusten van hun enerverende dagje uit. Ik weet het, de secretaresse kan er ook niets aan doen (behalve op het jaarlijkse dagje uit van de secretaresses natuurlijk), maar op dat soort momenten moet ik mijn ongenoegen even uiten. Ik dank de secretaresse voor haar behulpzaamheid en hang zuchtend op.
Ja, ik weet het, ook ambtenaren hebben recht op een dagje vrij. Sterker nog, ze hebben volgens hun CAO een stuk vaker recht op een dagje vrij dan ik volgens mijn CAO. Maar moeten ze nou echt allemaal tegelijkertijd vrij zijn op een dag dat de rest van Nederland gewoon moet werken? Kan dat jaarlijkse dag uit niet in het weekend of op een van de andere dagen dat de ambtenarij vrij heeft en de rest van Nederland niet? Zijn er toch genoeg, zou je denken. Waarom is het toegestaan dat een publieke dienst op een gewone werkdag onbereikbaar is?
Voor degene die niet bekend is in de wereld van de douanezaken en geen familielid heeft die als voormalig mijnwerker in het kader van de werkverschaffing bij de douane in Heerlen terecht is gekomen: we hebben het hier over een dienst met een achterstand. Een dienst met een dermate grote achterstand, dat het niet uitzonderlijk is als er tussen het toezenden van een brief en het terugkrijgen van een ontvangstbevestiging zeven maanden verstrijken. De bezuinigingen van de afgelopen jaren hebben heftige impact gehad op de capaciteit, maar blijkbaar niet op de dagjes uit.
Ook hebben de bezuinigingen niet geleid tot minder bureaucratie. We hebben het hier over een dienst die dossiers met tientallen pagina's gedegen documenten resoluut afwijst als er geen origineel stempel op staat. Als die stempel er wel op staat wordt het dossier, hoe gammel dan ook, wel weer onvoorwaardelijk geaccepteerd. Ik heb m'n Spongebob Squarepants stempels nog niet geprobeerd, maar zolang de inkt rood is en de stempel er marginaal geloofwaardig uitziet kom je een heel eind.
We hebben het hier over een dienst die na een gedegen onderzoek ooit geconcludeerd heeft dat een schip, dat al jaren iedere week op dinsdag heen en weer vaart tussen IJsland en Nederland, niet bestaat. Ik moest de beste ambtenaar foto's en een vaarschema uit een magische encyclopedie genaamd "internet" toesturen voordat hij er van overtuigd was dat het schip echt bestond. Dat was trouwens niet alleen voor de ambtenaar een leermoment. Soortgelijke problemen worden tegenwoordig opgelost door de naam even te retoucheren, de foto op een kleurenprinter uit te draaien en aan de postduif richting Heerlen mee te geven. Wordt zelfs zonder stempel geaccepteerd.
