Wat heb jij gedaan?
Vandaag de dag duikt Lennon in de donkere decembermaand altijd weer op. Om zijn vermoord zijn, maar ook met zijn twee typische eindejaarshits Imagine en Happy Xmas (War Is over). Om die laatste gaat het. Hij zal ongetwijfeld bekend in de oren klinken. "So this is Christmas and what have you done?" Rinkelt het al een belletje? Waarschijnlijk wel. Waarschijnlijk zal het ook direct beelden oproepen van hongerige kinderen uit Afrika, beelden van de Tsunami 2004 of een andere ramp waarbij mensen veel leed hebben ondervonden. Wellicht is er ook door jullie gul gegeven bij collectes of gestort op een gironummer. Mooi, prachtig, misschien zou iedereen dat wel moeten doen, maar het "What have you done?" in dit nummer van John Lennon heeft voor mij een andere betekenis.
Een betekenis die ook meer aansluit bij mijn idee van het samen kerst vieren. De kern zit hem voor mij in dat samen. Wellicht zal iedere Nederlander met enige vorm van salonengagement op de bres springen om te scanderen hoe hypocriet het kerstfeest wel niet is om daar al zijn of haar familie en vrienden jaarlijks mee te vervelen. Onszelf volproppen met eten en overladen met cadeaus, terwijl er zoveel mensen zijn zonder. Misschien hebben ze wel gelijk, misschien ook niet, het aankleden van de kerstdagen doe je toch zelf?
Enkele weken terug sprak ik met iemand uit mijn omgeving over het kerstfeest. Ze vond er niets aan. Al jaren niet. Vergeten hoe plezier te hebben door ellende, hoegenaamde 'drukte' of andere omstandigheden. Uiteindelijk waren we op een punt beland waarop zij welhaast in paniek uitbarstte en schreeuwde: "Hoe doen anderen dat dan?!" Waarbij zij met 'dat' het leuk samen kerstfeest vieren bedoelde.
Geen opzichzelfstaand incident. De persoon in kwestie heeft enorm te lijden gehad door de jaren heen en is daarbij veel dierbaren kwijtgeraakt of heeft zelf de wens tot contact onderhouden verloren. Inmiddels is ze op zo'n punt aanbeland, dat ze het wel zou willen, maar niet meer weet hoe en dan is de telefoon oppakken moeilijk. Vrijwel iedereen kent wel zo iemand, of misschien ben je het zelf wel. Wellicht geen van beide, maar dan zullen de berichten over vereenzaming in Nederland je niet ontgaan zijn.
Mensen klagen over drukte en haast. Hebben geen tijd meer voor elkaar, of hebben liever gezegd geen zin meer om er moeite voor te doen. Tijd kun je maken, indelen. Zeker in de wereld van nu waarbij veel mensen beschikking hebben over e-mail of telefoon, kun je zo met elkaar wat afspreken. Hierbij moet ik ook zeker de hand in eigen boezem steken, want ook ik maak me wel eens schuldig aan het hebben van geen tijd, terwijl ik achteraf toch makkelijk dingen in had kunnen plannen. Natuurlijk zal het niet altijd lukken om uitgebreid dingen te ondernemen, maar zo nu en dan bellen, mailen of een ander snufje van de moderne techniek moet toch zeker mogelijk zijn.
Terug naar "So this is Christmas and what have you done?" Wat heb jij dit jaar gedaan voor de mensen in jouw omgeving, was je er voor hen wanneer ze je nodig hadden, waren zij er voor jou? Heb je plezier gehad en leuke of droevige momenten met elkaar gedeeld? Ik hoop het, want wanneer je met die mensen kerst viert, zal dat ongetwijfeld een groot succes zijn ook zonder een overdaad aan luxe. De truc van een fijne kerst is namelijk niet kerst zelf, maar in staat zijn tot het genieten van elkaar in goede en in slechte tijden, en tijd voor elkaar vrijmaken het hele jaar door. Naar kerst bouw je toe, want kerst vieren met 'vreemden' aan tafel is niet de ideale situatie. Hoewel het een feest is, kan het toch zijn donkere kanten hebben door er pijnlijk aan herinnerd te worden wat voor naars er dit jaar is gepasseerd en dan ben je liever niet alleen. Zo kom ik bij een ander lied dat mij enorm aanspreekt in dit verband. Celebrate van de Fields of The Nephilim, trouwe lezers niet onbekend. De kernregel van deze droevige song is "Celebrate, for our lesser days." Een prachtig motto voor onder de boom bij die donkere dagen waarbij je soms in elke kerstbal een stukje ellende weerspiegeld kunt zien, maar ook precies hoe ik mijn leven wil leiden: vier ieder moment, omdat er ook het mindere kan zijn en dan het liefst samen.
"So this is Christmas and what have you done?", omdat iedereen een verschil kan maken.
