Tucht- of kluchtcommissie?

Overtredingen horen net zo bij het voetbal als doelpunten. In de strijd om de punten worden de regels van het spel soms moedwillig overtreden. Vandaar dat men ooit de gele en de rode kaart heeft uitgevonden. Inmiddels zijn die kleinoden niet meer weg te denken uit het voetbalspel. Net zo min als de schorsingen, die volgen als iemand te veel kaarten heeft verzameld. Juist die schorsingen zijn de laatste jaren echter totaal niet meer te volgen. De tuchtcommissie verwordt langzamerhand tot een kluchtcommissie, terwijl de oplossingen toch niet zo moeilijk lijken.

Het begint eenvoudig. Na een bepaald aantal gele kaarten volgt een automatische schorsing voor één wedstrijd. Ook een speler die twee gele kaarten, en dus de rode, krijgt, moet één wedstrijd toekijken. Een “normale” overtreding die met rood bestraft wordt, is ook nog makkelijk. Denk bijvoorbeeld aan het rood voor de Braziliaan Alex van PSV, die in de wedstrijd tegen Roda een doorgebroken speler neerlegde. Hij deed dat niet nodeloos gemeen, maar zoals we in het voetbal professioneel noemen. In dat soort gevallen volgt ook een schorsing van één wedstrijd.

Het wordt echter lastiger als de overtreding zwaarder wordt. Neem de wedstrijd tussen FC Groningen en FC Twente van vorige week zondag. Daarin viel rood voor Elbekay Bouchiba, wegens een slaande beweging met de elleboog. Verdediger Daniel Majstorovic hakte met zijn ellebogen twee keer stevig in op het gelaat van Martin Drent, maar beide keren beoordeelde de arbiter dit als een regulier kopduel. Aanvaller Dmitriy Shoukov vloog met een onbehouwen karatetrap tegen het hoofd van een opponent en kreeg de gele kaart. Drie gevallen in één wedstrijd, die alle drie anders beoordeeld worden. Shoukov kreeg een gele kaart en is dus verder niet meer te vervolgen. Bouchiba kreeg rood en kreeg een schikkingsvoorstel van vier duels, terwijl tegen Majstorovic een vooronderzoek is gestart. Het is al even onnavolgbaar als de straffen naar aanleiding van een vechtpartij bij AZ – Roda JC. Tim de Cler en Gregoor van Dijk kregen rood. Eerstgenoemde hoorde drie duels tegen zich eisen, de laatste kreeg er twee. Aangezien het om schikkingsvoorstellen ging, konden de heren nog in beroep, hetgeen Bouchiba van Twente en De Cler van AZ deden. Van Dijk accepteerde de twee duels, want dat is te overzien. Snapt u het nog?

Wat mij betreft gaan schorsingen op basis van videobeelden er gelijk uit. Met name duels die uitgebreider in beeld worden gebracht, zijn gevoeliger voor dit soort schorsingen. Bovendien is het vreemd dat de zendgemachtigde die de samenvatting bij elkaar knipt invloed kan uitoefenen op de tuchtspraak. Je zou maar een overtreding zien van een speler van je favoriete club. Mits die niet al te opvallend natrapt, is die best wel weg te houden uit de samenvatting. Zeker als het om een relatief onbelangrijke wedstrijd gaat. Zodra je een overtreding begaat tegen een speler van Ajax, PSV of Feyenoord, kun je er zeker van zijn dat die minstens vanuit drie verschillende camera-oogpunten herhaald gaat worden. De brief van de aanklager ligt dan de volgende dag al op de mat. Bovendien worden fouten van een arbiter vrijwel nooit teruggedraaid op basis van videobeelden. Denk aan onterecht afgekeurde goals of fouten in het beoordelen van buitenspel. Dat hoort bij het spel, zegt men dan. Nou, dan horen door de arbiter gemiste overtredingen ook bij het spel.

Ik stel voor om de vierde man hier een taak in te geven. In plaats van het irriteren van trainers langs de zijlijn, kan die op overtredingen gaan letten. Als een speler een overtreding maakt en zowel de scheidsrechter, grensrechters en vierde man missen die, dan moet hij niet meer vervolgd worden. Een kwestie van geluk. Als je morgen door rood rijdt, maar niemand ziet het, heb je ook geluk. Misschien niet helemaal te vergelijken, maar het neemt in ieder geval een hoop onduidelijkheid en vooral frustratie weg. Want moeten we zo’n ordinaire strijd willen als enkele seizoenen terug na de halve finale in de beker tussen Ajax en Feyenoord? Beide teams wilden daar zoveel mogelijk tegenstanders geschorst krijgen, om de rivaal te verzwakken in de strijd om de tweede plaats. Daarbij komt dat er ook nog sprake van klassenjustitie is. Peter van den Berg kan er over meepraten, toen hij als speler van RKC niet werd vrijgesproken, maar de grote Pierre van Hooijdonk van Feyenoord wel.

Als dan vervolgens door de KNVB een duidelijke lijst wordt gemaakt en gepubliceerd met vaste straffen per vergrijp, is volgens mij aan alle onduidelijkheid een einde gekomen. Stel het maar gewoon vast. Twee duels voor een grove tackle, drie voor natrappen, vier voor spugen, vijf voor slaande bewegingen en kopstoten. Het is dan aan de speler zelf om het risico te nemen. Wordt hij gezien, is hij de klos. Dan kan je achteraf niet zeuren over opzet of provocaties. Een dergelijk systeem is eerlijk en voor iedereen duidelijk. Want nu kan je voor dezelfde overtreding een andere schorsing krijgen. Ik denk zelfs dat het op termijn sportiever gedrag zal bewerkstelligen. Ik vrees echter dat het er niet van gaat komen en dat de tuchtcommissie voorlopig nog wel even bekend zal staan als de kluchtcommissie. En dat is jammer, want zo moeilijk is het toch niet. Ik snap het niet, u wel?