Feed the world
Ik word gek van reclames op tv, maar de Live Aid dvd reclame die ik gisteren zag triggerde iets in mij. Dus bestelde ik de dvd op amazon.ca en vandaag lag hij al in de brievenbus!
Voor wie het niet (meer) weet: Live Aid was een initiatief van Bob Geldof in 1985. Op 13 juli 1985 waren er in het Wembley Stadion in Londen en in het JFK stadion in Philadelphia gelijktijdig optredens van talloze artiesten om geld in te zamelen voor hongerend Afrika. 30 miljoen mensen stonden daar op het punt om door hongersnood om het leven te komen. Live Aid werd -en dat was en is nog steeds uniek- live uitgezonden over de hele wereld. 98% van de wereldbevolking met een televisie keek naar Live Aid. Dat waren 1,5 miljard mensen.
Elke zichzelf respecterende artiest trad op. De lijst grote namen was eindeloos: Bob Dylan, David Bowie, Mick Jagger, U2, Queen, Paul McCartney, Madonna, Elton John, The Who, Eric Clapton, Neil Young, Beach Boys, Sting, Tina Turner, Bryan Ferry, Dire Straits, Bryan Adams, Joan Baez, Keith Richard, Ron Wood, Pretenders, Tom Petty & The Heartbreakers, George Michael, Hall & Oates, INXS, Black Sabbath, Crosby, Stills & Nash, Phil Collins, Status Quo, Sade, Elvis Costello, The Cars, Duran Duran, Simple Minds, Paul Young, Ultravox, Spandau Ballet, Run DMC, enzovoorts...
Twee liedjes werden opgenomen met een heel scala aan sterren: 'Do They Know It's Christmas?' en 'We Are The World'. Iedereen kent ze.
Tijdens Live Aid vloog Phil Collins met een Concorde van Londen naar Philadelphia, om ook daar op te treden. De techniek moest zichzelf deels uitvinden om de twee concerten aan elkaar te koppelen. E-mail bestond nog nauwelijks en zelfs het bellen naar het buitenland vereiste in de meeste gevallen nog dat er een afspraak gemaakt moest worden met een operator om uberhaupt te kunnen bellen. Ook de fax was nog niet echt heel erg gebruikelijk. Uiteindelijk werd er 80 miljoen dollar opgehaald, wat voor die tijd een ongelofelijk hoog bedrag was.
En daarna ging het mis, eigenlijk net zoals het nu 'mis' gaat na de tsunami. Mensen geven massaal, er is een collectief gevoel dat we de wereld iets beter kunnen maken, maar er zijn nog geen drie weken voorbij sinds de tsunami en er is nu al sprake van 'compassion fatigue'. Je weet meteen wat ik bedoel, maar dit is niet geschreven door iemand nu, over de tsunami, maar het staat in de dvd-hoes van Live Aid. Over een ramp van twintig jaar geleden. Er is niet veel veranderd. Het belangrijkste van de boodschap is, en ik quote:
[The media] preferred to talk, as if with exasperation, of compassion fatigue. Geldof was robust in his response. He wrote: 'The experts will tell you that it's hopeless. But it's not a hopeless thing for one individual to care for another, to extend the hand of sympathy and shared humanity.'
En om nog een stapje verder te gaan: vandaag had ik college en dat ging deels over de 'twist' tussen idealisten en realisten, die met name in het interbellum (de periode tussen de Eerste en Tweede Wereldoorlog) oplaaide. Na WOI zeiden idealisten: 'Dit nooit meer, we moeten streven naar een betere wereld, en die betere wereld is mogelijk want de mens is goed.' Maar de realisten zeiden: 'Nee, wees reëel, de mens is niet goed. Kijk naar de realiteit: er is oorlog, hongersnood, ellende. Landen vechten met elkaar om de macht, om te overleven en om sterker te worden.' En het pleit leek in het voordeel van de realisten beslecht te zijn toen WOII uitbrak. Dat maakte elk ander argument overbodig.
Maar wat hebben we daaraan? Moeten we toegeven aan het realisme? Concluderen dat het allemaal hopeloos is? Dat de mens inherent slecht is? Dat de realiteit elk ideaal logenstraft? Dat geld geven aan Afrika, Azië en alle anderen in nood nutteloos is? Dat het milieu niet te redden is? Dat AIDS gewonnen heeft? Dat martelingen niet voorkomen kunnen worden? Dat gelijke rechten onhaalbaar zijn?
WAT?
Nee. Ik zal nooit een realist worden. En dan mogen realisten mij zo soft als wat noemen, of sentimenteel, of zwak, of wat dan ook. Maar in mijn ogen zijn het juist de realisten die hebben verloren. Zij hebben de moed opgegeven, zij geloven niet meer in deze wereld.
En ook al lijd ik ook aan 'compassion fatigue', ik zal keer op keer proberen om te blijven focussen op waar het echt om gaat. En als ik een journalist zie schrijven dat 'de mensen' het zat zijn om voor de zoveelste keer een oproep te horen om geld te storten voor de slachtoffers van ramp X, dan zal ik denken aan Bob Geldof.
Laat je niets, maar dan ook niets wijsmaken. Alle beetjes helpen. Een beter milieu begint wel bij jezelf. Je geld komt wel aan waar het zijn moet. De wereld kan wel beter worden. De mens kan wel goed zijn. Op het moment dat je denkt: 'wat een gezeur', geef dan juist. Aan CARE, aan het Rode Kruis, aan het Astmafonds, whatever. Als dat er voor kan zorgen dat ik geen teksten zoals onderstaande meer hoef te lezen uiteindelijk, dan graag.
'Or... you leave your dying village. You take your hungry children and you walk. Somewhere you have heard there is food. By instinct and desperation you arrive at a camp two weeks, a month later, with one child, the other having died somewhere in the desert. You wait faint and weak to be fed. You are not too weak to ensure your child is fed first. You die soon. Your child joins the endless intensive feeding lines of orphans. You give it a 30/70% chance of life. Or... you survive. After two months you must leave the camp. There is nowhere to go, no food, no water. You wander about in the devastation for a month or two. Soon you return almost dead again.. and it goes on. Or... there is a wall. About wasit high. On one side about 10.000 starving, on the other a fresh-faced young nurse. She has 300 tins of butter oil she can distribute. Who will she pick. You hold up your child praying it at least can survive the holocaust. Who do you pick. Not looking you point your finger 300 times.
You have been picked. Tired feeling nothing but shame you shuffle to the other side of the wall and sit down your back to the other 9.700 who are chosen for death. You cannot face them. You take your ration of oil and you try to digest it. Or... you haven't been picked. You feel nothing but shame and a hopeless inadequacy. No recrimination except a profound depth of failure that you could not even give your children life. The children who in exhaustion lower their oversized heads on the crumbling wall. There is no riot. There is no pleading. Only shame. Shame shared by those chosen, unchosen and the chooser. The shame is ours. A shame so fierce it should burn us like the sun that burns that desert.
All these things I have seen.
Eight weeks ago the E.E.C. spent 265 million pounds in destroying 2 million tons of vegetables and fruit. The shame, the shame, the shame.'
Bob Geldof, July 1985.
Live Aid is nu op dvd uitgebracht, wat eigenlijk niet de bedoeling was. Live Aid zou voortbestaan in de herinneringen van de mensen die het toen op televisie zagen. Maar dat blijkt niet meer zo te zijn. De tijd schrijdt voort en de herinnering vervaagt. Om die weer te doen herleven is ruim tien uur aan materiaal op dvd gezet. De Live Aid dvd-box bevat dan ook vier dvd's met optredens van alle eerdergenoemde artiesten. De volledige opbrengst gaat naar de Live Aid foundation, die nog steeds geld inzamelt voor Afrika, want dat is nog steeds keihard nodig. Koop hem, op hier of hier.
