Schrijf ook eens een kutcolumn
Nu vind ik mijn stukjes wél columns, maar inderdaad, iedereen kan zoiets schrijven. Want een column schrijven is reuze gemakkelijk. Er zijn wat trucjes voor en zodra je die onder de knie hebt schrijf ook jij zo een column. Van iedereen die denkt dat hij of zij het beter kan, zie ik graag een column tegemoet in de submit. Hier volgt alvast een korte cursus ‘hoe schrijf ik betere columns dan SunChaser’.
Een vereiste is dat je een beetje je grammatica kent. Een juiste spelling is namelijk essentieel om lezers aan je te binden. De lezer is kritisch. Ook al weten ze zelf vaak niet het verschil tussen het gebruik van een D en een T in de verleden tijd, zodra ze jou op een fout betrappen laten ze je dat weten ook. En terecht. Want spel- en grammaticafouten zijn lelijk. Helaas ontkom je er niet aan, ook al ben je leraar Nederlands. Want je raakt blind voor je eigen stukjes. Of je het nu naleest op het scherm of uitgeprint vanaf papier, je ziet altijd fouten over het hoofd. Gelukkig is er achter de schermen een spellcheck. Je collega columnisten, nieuwsposters en reviewers halen de fouten eruit voor jou. Denk nu echter niet ‘Ik kan dus gewoon typen en submitten’, want bij meer dan tien fouten heeft niemand meer zin om het te lezen, laat staan te corrigeren. Red je het niet om minder dan 10 fouten te maken, dan kun je hier stoppen met lezen.
Goed, nu we met minder dan de helft van de lezers zijn overgebleven wil ik het met je hebben over de stijl. Daarover kunnen we kort zijn: de sky is the limit. Stijl is zo persoonsgebonden en subjectief, je kunt werkelijk alle kanten op. Je mag een column in een lange monoloog schrijven, maar een dialoog of in de derde persoon kan ook, het mag staccato, in mooie volzinnen, het mag kort (rond de zeshonderd woorden) of lang (maximaal 900), je mag er foto’s bij plaatsen, of plaatjes, en je kunt nieuwsfragmenten of mensen citeren.
Ikzelf schrijf het liefst een monoloog, waarin ik begin met een stelling, daarop verder borduur en ogenschijnlijk afdwaal waarna ik in de laatste alinea weer uitkom bij het begin van de stelling. Ik neem de lezer graag mee naar plekken waarbij hij zichzelf afvraagt waar we in hemelsnaam naartoe gaan en dan aan het eind denkt: ‘Oooooooh ja. Natuurlijk!’
En waarover gaan we schrijven? Je kunt beter vragen: ‘waarover gaan we níét schrijven?’ Nergens over, we gaan namelijk overal over schrijven. Elk onderwerp dat je nu kunt bedenken is bruikbaar. Het weer, drank, baby’s, eten, kots, politiek (doet het altijd goed!), sport, bekende Nederlanders, Hitler, zinloos geweld, ongedierte, seks (succes gegarandeerd!) of zinvol geweld. Zelfs het schrijven van een column kan een onderwerp zijn van je column. Al is dat nu natuurlijk niet meer origineel. Maar wat maakt dat uit. Geen enkel onderwerp is origineel, alles is al eens behandeld, waarschijnlijk ook al het onderwerp van deze column.
Wat belangrijk is, is dat waar je over schrijft dicht bij jou ligt. Niet dat je het meegemaakt moet hebben, maar je moet er wel iets mee hebben. Gebruik je eigen ervaringen, schrijf over wat jou interesseert of wat jou boos maakt, wat jou opwindt of ontroert. Als je een column schrijft die dicht bij jezelf ligt zal die ook oprecht overkomen. Jouw lezer is namelijk niet alleen kritisch over je taalgebruik, maar ook over wat je schrijft. Zodra ze doorhebben dat je niet oprecht meent wat je schrijft, haken ze af.
Is een column schrijven moeilijk? Nee, dat niet. Het is echter wel belangrijk dat je het leuk vindt om te schrijven. Als jij plezier hebt in wat je doet, dan zal dat ook zo overkomen. Het belangrijkste wat ik je wil meegeven, is dat columns schrijven vooral een kwestie van ritme is. Schrijf veel, schrijf vaak. Schrijven is voor 10% inspiratie en voor 90% routine. Ideeën haal je overal vandaan, daar moet je je geen zorgen over maken. Lees de krant, kijk tv, loop door de stad en je hebt zo al 10 leuke onderwerpen. Het echte werk begint achter je pc, Want dat wat je in je hoofd hebt moet ook nog op papier worden gezet. En dat begint met een lege pagina. Wees niet bang, begin gewoon te typen. Dat is namelijk het belangrijkste van columns schrijven: het schrijven zelf.
Verder is schrijven een kwestie van ritme en routine. Als je het vaak doet gaat het je steeds makkelijker af. Je zult merken dat je in een ritme komt waardoor je op een gegeven moment niet eens meer merkt dat je aan het schrijven bent. Dat wat je in je hoofd hebt vloeit zomaar uit je vingers en zal zich vertalen in een stuk met een kop en een staart. En als je de woorden telt merk je dat je keurig aan je lengte zit.
Besteed extra aandacht aan de titel en je intro. Ik ben er van overtuigd dat je de helft van je lezers trekt met een pakkende titel. Die mag tendentieus zijn, graag zelfs. Zet er een lekkere botte stelling in, schop tegen gevestigde orde of prikkel met een pikante belofte. Titels met Rot op met... en ...is klote worden zeker gelezen. Je kunt ook ergens in de titel het woordje kut plakken. Het enige dat belangrijk is, is dat je titel ook enigszins op de inhoud slaat.
Of je in je columns rekening houdt met wat jouw publiek wil lezen, mag je voor jezelf bepalen. De ene columnist boeit het niet of er reacties komen en of de column veel of weinig wordt gelezen. Ik vind reacties wél belangrijk, en het maakt mij niet uit of ze negatief of positief zijn. Je moet niet vergeten dat ook de negatieve reacties komen van mensen die de moeite hebben genomen jouw stuk door te lezen én ook nog eens te reageren. Maar onthoud alleen dat het aantal reacties en views niets zegt over de kwaliteit van je stuk. Je kunt een controversieel onderwerp hebben gekozen, maar de column kan aan alle kanten rammelen.
Zin om ook columns te schrijven? Mooi, ga aan de slag, zoek een onderwerp en begin te schrijven. Alles wat ik hierboven heb geschreven mag je dan vergeten, want het is geen blauwdruk van een column. Het is mijn blauwdruk die voor mij persoonlijk werkt. Zoek je eigen vorm, zet je eigen gedachtes op papier. En voor je het weet schrijf je net als ik elke week van die ‘kutstukjes’. Succes!
Submit je columns hier en wie weet lees je ze binnenkort terug op de FrontPage!
