Column: Steek 'em op

Kennen jullie de beelden van een gemiddeld feestje uit de jaren 70? Een met oranje en bruine accenten beklede kamer die gevuld is met bier en borrel wegslurpende mensen, getooid met kapsels die alleen op Huis ten Bosch nog modern zijn. Wat op de, met glazen en nootjes volgepakte, tafel ook nooit ontbrak was een glaasje met daarin sigaretten van het merk dat de gasten rookten. Deze tijden zijn nu echt ver achter ons. Durft u nog een glaasje sigaretten aan te bieden? De kans is groot dat u voor asociaal aangezien wordt.

Sterker nog, als u heden ten dagen nog altijd rookt en mensen in uw omgeving weten dit al jaren van u,u kon ook altijd ongegeneerd een saffie opsteken als u op bezoek was, dan kunt u tegenwoordig meemaken dat u ineens wordt verzocht buiten te gaan staan als u een nicotineshot behoeft. De gastvrijheid, die in de situatie met het glaasje sigaretten nog onder onze waarden viel, is aan de kant geschoven voor een gezondheidsstress die alles overheersend is. Wat is er dan veranderd? De mensen gaan bewuster met hun gezondheid om. We sporten vaker, slikken vitaminepillen, eten biologisch onbespoten voedsel en roken vooral niet (meer).

De overheid is ook tientallen geldverslindende campagnes begonnen om mensen te waarschuwen voor de kwalijke gevolgen van roken. Gevolgen die sinds jaar en dag al bij de grootste dombo bekend zijn. Op de oude pakjes stonden al teksten die een preventieve werking moesten hebben voor (beginnende) rokers. Er stond sinds 1981 een waarschuwing: "roken kan longkanker veroorzaken" met daar achter de letters KB, van Koninklijk Besluit, in mijn ogen een slecht besluit.

Kennelijk was dit niet genoeg en moest het lettertype maar met grootte 36 op het pakje gedrukt worden. Om het helemaal goed te laten overkomen werden de teksten ook wat dreigender. Zo staat er nu: "roken veroorzaakt DODELIJKE longkanker". Alsof ik, toen ik eerst op mijn pakje las dat het longkanker veroorzaakt, dacht dat het niet zo erg was, maar me nu een ongeluk schrik dat longkanker dodelijk is!

Gelukkig had een speciale commissie, die daar dus voor betaald kreeg, meerdere teksten bij elkaar gebrainstormd om de waarschuwing niet te eentonig te maken. Ik zie er al heil in dat de pil uit het ziekenfonds gaat. Op mijn pakje staat immers dat mijn zaad toch door het roken aan vruchtbaarheid heeft verloren. Ook mooi vind ik de tekst: "Roken werkt zeer verslavend; begin er niet mee", maar om die tekst te kunnen lezen moet je dus wel eerst een pakje kopen. Of de prachtige volzin: "Roken veroorzaakt verstopping van bloedvaten, hartaanvallen en beroertes." Hoe verstop je een hartaanval? Simpeler was: "Roken veroorzaakt hartaanvallen, beroertes en verstopping van bloedvaten," maar dat is natuurlijk te moeilijk om te bedenken voor een duur betaalde commissie, die belast is met de taak van het herschrijven van een koninklijk besluit.

Laat me wel wezen: roken is heel ongezond, dat zal ik nooit ontkennen! Waar ik me aan stoor is de anti-rookhouding die nu heerst in Nederland. Je mag nergens meer roken! Ik ben wel sociaal genoeg om rekening te houden met mijn omgeving dus waarom is er een beleid voor nodig? Wat is er gebeurd met de slogan: "Roken? Ook dat lossen we samen wel op"?

Men begon met de rooksectie uit het vliegtuig te halen. Kan iemand mij één vlucht noemen die een noodstop moest maken of is neergestort omdat de piloot van de rookdampen geen zicht meer had op de landingsbaan? Of een toestel dat vlam vatte door een slordige roker? Naar mijn weten is dit nooit gebeurd en toch werd het besluit rooksecties te sluiten beargumenteerd, met het feit dat roken in een vliegtuig onveilig is.

Al het bovenstaande heb ik over me heen laten komen en geaccepteerd als maatregel, maar nu gaat ook de NS haar rookcoupés sluiten per 1 januari. Daar ik dagelijks gebruik maak van dit vervoermiddel is dat wel een straf voor mij. Ik heb begrip voor rookvrije openbare ruimtes, maar als er toch aangegeven staat dat er, van de hele blauw-gele worst op vierkante wielen, één of twee coupés zijn die bestemd zijn om in te roken, dan is dat voor iedereen toch duidelijk? Wie heeft daar nou last van? Ja, ik weet uit ervaring dat er altijd wel een zeikerd is die overdreven hoestend en proestend de 10 meter lange rookcoupé doorsteekt, maar dat is toch geen gevaar voor de volksgezondheid?

"Jawel hoor," hoor ik sommigen al zeggen, "meeroken is altijd ongezond. Ook al is het maar voor heel even." Nou, koop een pakje filtersigaretten, breek de filters er af en steek ze allemaal tegelijk in je mond als je door die gevreesde coupé heen moet lopen, dat scheelt een stuk.

Die hele paranoïde houding naar roken toe is nog een stapje verergerd door een reclamespotje. Er zitten twee mensen op een kantoor waarvan er één een peuk opsteekt. De rook dwarrelt omhoog en verzamelt zich boven het hoofd van zijn collega. Vervolgens daalt de rook en vormt een strop om de nek van deze persoon. DALENDE ROOK? Als dat de nieuwe natuurkundeles is voor onze kinderen, zeg dan maar helemaal dag tegen de kenniseconomie, dalende rook, PUH!

Ja zoals jullie lezen ik ben geïrriteerd! Ik zat namelijk laatst op de verjaardag van een goede, rokende, vriend. Hij had nieuw behang en nieuwe gordijnen uitgezocht met zijn vriendin, dus moesten we vanaf nu in de keuken roken. Verbaasd keek ik mijn maat aan. Ik zag hoe Den Haag en haar smerige propaganda mijn vriend had geïndoctrineerd. Ik vroeg hem: "Man, je behangt wel vaker en gordijnen zijn toch te wassen?" "Nee Menno, accepteer nou maar dat in mijn woonkamer niet meer gerookt wordt," was zijn antwoord. Ik kijk naar de parelwitte gordijnen en begreep in een klap de mode van de jaren zeventig, lekker bruin en oranje, lekker knus, lekker paffuh!