Column: Het grote graaien van hoge heren
Ik zal de jaren vanaf 1997 even doornemen. In 1998 was de gemiddelde loonstijging volgens de CAO's 3%, diezelfde top die het jaar ervoor was aangesproken op hun zelfverrijking steeg in inkomen met 8%. Wederom werd er aan de bel getrokken door de vakbonden en wederom sprak de premier er schande van. Aangekomen in 1999 stegen de CAO's gemiddeld met 2,6%, de hoogste bestuurders van de grote ondernemingen in dit land namen 13% meer mee naar huis. Toen er in 2000 nog geen verbetering was, 3,3% tegenover 14% stijging van inkomen, vond de heer Kok het genoeg en wilde nog éénmaal waarschuwen . Hij drong aan op overheidsmaatregelen als er het jaar daarna weer zulke schokkende verschillen zouden zijn. Want schokkend is het, zeker als je in ogenschouw neemt dat de bovenstaande percentages exclusief eventuele optieregelingen zijn. We zijn inmiddels meer dan 2 jaar verder en nog steeds hoor ik van schrijnende gevallen van verschillen in inkomstenstijgingen.
Het wordt tijd dat deze waanzin stopt. Naar mijn mening is management voor het beleid op de lange termijn. Top bestuurders moeten bezig zijn met bewaking en verbetering van het bestaansrecht van het bedrijf. Echter ieder beursgenoteerde onderneming hecht meer belang aan aandelenkoersen. Dalen de koersen te erg, dan is er het risico van vijandige overname. Dus winst is doel nummer één, continuïteit een verre tweede. Economen weten dat de volgorde andersom moet zijn. Aandelenkoersen zijn namelijk geen graadmeter meer, ze weerspiegelen tegenwoordig veel meer het sentiment van de markt, dan dat ze de intrinsieke waarde plus dividend weergeven.Bedenk dan dat vele top-managers vaak maar drie tot vier jaar bij een onderneming zitten. Daar gaat er naar mijn mening al iets fout. Hoe kan iemand dan het beleid voor de langere termijn bepalen? Zijn (of haar) belang zit in snel resultaten maken en daar groots voor beloond worden. Daarbij zijn stijgende beurskoersen erg gunstig voor de extra verkregen opties. Het inkomen is veelal echt niet beklagenswaardig, bedenk bijvoorbeeld dat ook deze mensen 8% vakantiegeld krijgen en een stijging conform de CAO in beloning is absoluut al een leuk bedrag. Dus waarom moet zo'n mooi inkomstenpakket ook nog ieder jaar vele malen hoger zijn?
Ik denk dat tonnen aan euro's echt niet worden terugverdiend door de meerwaarde van één bestuurder, dus waarom gaan commissarissen nog akkoord met dit soort hoge beloningen? Hoe kan dit nu al jaren lang zo doorgaan? Vaak krijg je dan één en hetzelfde argument te horen: "We moeten onze concurrentiepositie ten opzichte van het buitenland niet verlagen."
Drie dingen denk ik dan:
1) Ga dan lekker naar het buitenland en daar een onderneming leegroven. Alsof ze in het buitenland op Cor Boonstra en Nina Brink zitten te wachten. Met de verlaging van de inkomstenbelasting voor de hoogste schijf van 60% naar 52% is toch ook niet gebleken dat er minder bestuurders in het buitenland gingen werken. Dus het creëren van een prettiger financiëel klimaat heeft geen effect gehad. Sowieso is het aantal topbestuurders die emigreren op twee handen te tellen per jaar. Ik denk dat mensen andere motivaties hebben om huis en haard hier achter te laten, dan alleen meer geld.
2) Als het buitenland zo'n voorbeeldfunctie is, dan weet ik nog een leuk nieuwsfeitje: Larry Ellisson, de voorman van softwarebedrijf Oracle vangt bijna twee miljoen dollar per dag. Ellisons totale inkomen in 2001 wordt geschat op zo'n 700 miljoen dollar. Ik hoop toch dat Nederland haar karakter niet verloochent en wel wat nuchterder blijft dan dat.
3) Is een stijging van het aantal emigranten om economische redenen niet juist leuk? De vrijgekomen plaatsen in de diverse directies kunnen weer ingenomen worden door andere mensen. Wat dus voor een stijging in promotiekansen zorgt, wat op zijn beurt weer voor meer motivatie en dus meer productiviteit zorgt, ik zie geen probleem.
Eigenlijk is het wel onrechtvaardig dat gewone werknemers met kleine inkomstenstijgingen genoegen moeten nemen, zeker in de tijden dat er over loonmatiging wordt gesproken zijn die zeer laag. Terwijl hoge piefen voor zichzelf wel heel erg goed zorgen. Wat mij dan juist zou moeten verbazen is, dat de overheid de nivellering van inkomens niet in de gaten houdt. Kennelijk zijn ze niet in staat, of niet van plan dit probleem aan te pakken. Maar waarom zou ik ook zo'n ideologisch beeld hebben van de overheid? Ze zullen hun handen er echt niet vies aan maken.
Deze hoop verdween namelijk helemaal bij mij, toen ik las dat de ING de inkomens van hun top bestuurders, de komende drie jaar met 60% laat stijgen, gemiddeld dus zo'n 20% per jaar, om bij te blijven met het beloningsniveau van de concurrentie. Maar van alle mensen is uitgerekend ex-premier Wim Kok, die zich voor deed komen als veroordeler van zelfverrijkers, commissaris bij de ING.
Voor de mensen die hier meer over willen lezen:
http://www.ps.nl/1050470538508.html
http://www.parool.nl/1020055817066.html
