Hamas is voornemens om maandagochtend de gijzelaars over te dragen aan de medewerkers van het Rode Kruis. In ruil daarvoor zal Israël Palestijnse gevangenen vrijlaten. Premier Netanyahu noemt het een "historische gebeurtenis", maar waarschuwt voor verdere veiligheidsrisico's.
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu noemde de verwachte overdracht van gijzelaars uit de Gazastrook een "historische gebeurtenis". "Morgen is het begin van een nieuw pad. Een pad van wederopbouw, een pad van genezing", zei Netanyahu in een videotoespraak.
De dag zal niet alleen gekenmerkt worden door vreugde over de terugkeer van de ontvoerde gijzelaars, maar ook door verdriet over "de vrijlating van de moordenaars", voegde hij eraan toe, in een kennelijke verwijzing naar de Palestijnse gevangenen die Israël van plan is vrij te laten in ruil voor de gijzelaars.
Israël heeft met zijn gecombineerde strijdkrachten enorme overwinningen behaald, benadrukte Netanyahu. Maar de strijd is nog niet voorbij. "Er liggen nog grote veiligheidsuitdagingen in het verschiet." Sommige vijanden proberen zich te herstellen om opnieuw aan te vallen, aldus de premier.
President Yitzhak Herzog heeft op het zogenaamde gijzelaarsplein in Tel Aviv gezegd dat veel vijanden en critici van Israël het land ervan beschuldigen voortdurend te proberen zijn vijanden te bestrijden. Dit, zei hij, is niet waar. "Zodra de gijzelaars zijn teruggekeerd, zal Israël geen oorlog meer voeren. Israël is vastbesloten deze overeenkomst na te leven en wil streven naar vrede met zijn buren en eindelijk een verandering teweegbrengen in de toekomst van de regio," zei hij. Hamas zal de gijzelaars naar verwachting in besloten kring overdragen aan het Internationale Comité van het Rode Kruis.
Bronnen binnen de terroristische organisatie meldden dat alle levende en, indien mogelijk, dode gijzelaars maandagochtend om 5.00 uur (CEST) zullen worden overgedragen. Na de hereniging met hun familieleden en een eerste medisch onderzoek in het militaire kamp Reim aan de rand van de Gazastrook, zullen de vrijgelaten gijzelaars naar verwachting naar ziekenhuizen worden overgebracht. Achtenveertig van de gijzelaars die op 7 oktober 2023 werden ontvoerd, bevinden zich nog steeds in de Gazastrook. Volgens Israëlische informatie zijn er nog 20 van hen in leven.
Benjamin Netanyahu (@IsraeliPM on YouTube 130525-screenshot)
Ian Watkins, de voormalige zanger van de Britse punkrockband “Lost Prophets”, die werd veroordeeld voor pedoseksuele misdrijven, is in de gevangenis doodgestoken.
Volgens de politie werd Watkins in Wakefield, Engeland, met een mes aangevallen en overleed hij aan zijn verwondingen. Twee medegevangenen worden ervan verdacht de daders te zijn. De omstandigheden van de aanval zijn nog niet bekend. Watkins werd twee jaar geleden al ernstig mishandeld door medegevangenen.
De 48-jarige zat een gevangenisstraf van 29 jaar uit in Wakefield voor seksueel misbruik van jonge kinderen en het bezit van kinderporno, waarvoor hij in 2013 was veroordeeld. De "Lost Prophets" gingen uit elkaar nadat de beschuldigingen tegen hem aan het licht kwamen. Begin jaren 2000 genoten ze internationaal succes en bereikten ze de nummer één positie in de Britse albumhitlijsten met hun album "Liberation Transmission" uit 2006.
Na zware gevechten aan de grens tussen Afghanistan en Pakistan heeft de regering in Islamabad verschillende grensposten met het buurland gesloten.
Afghaanse troepen hebben het vuur geopend op Pakistaanse grensposten, waarbij naar verluidt 58 soldaten omkwamen. Pakistan reageerde hierop met artillerievuur. Aan Afghaanse zijde zouden 20 slachtoffers zijn gevallen. De Taliban in Kabul spraken van vergeldingsmaatregelen voor de luchtaanvallen eerder deze week in Afghanistan, waarvoor ze Pakistan de schuld gaven. Iran en Saoedi-Arabië riepen de strijdende partijen op tot de-escalatie.
De gevechten zijn een weerspiegeling van de toenemende spanningen tussen de twee landen. Islamabad beschuldigt Kabul ervan de Pakistaanse Taliban te beschermen. De Afghaanse heersers ontkennen dit.
Het Nederlands elftal heeft in de Johan Cruijff ArenA een grote stap gezet richting directe kwalificatie voor het WK van 2026. De ploeg van bondscoach Ronald Koeman was met 4-0 veel te sterk voor Finland. Door de overwinning gaat Oranje met zestien punten uit zes duels stevig aan de leiding in groep G.
In de eerste helft maakte Oranje indruk met goed voetbal. Koeman had drie wijzigingen doorgevoerd: Memphis Depay keerde terug in de spits, Donyell Malen verving Jeremie Frimpong en Justin Kluivert kreeg verrassend de voorkeur boven Tijjani Reijnders. Dat pakte uitstekend uit, want Kluivert was met zijn energie en diepgang bij meerdere kansen betrokken. Al na acht minuten opende Malen de score na een fraaie aanval via Frenkie de Jong, Kluivert en Depay. Kort daarna kopte Virgil van Dijk de 2-0 binnen uit een vrije trap van Depay. Vlak voor rust verzilverde Depay zelf een strafschop, na hands van een Finse verdediger.
Na rust zakte het tempo enigszins, maar Oranje bleef de bovenliggende partij. Koeman bracht Tijjani Reijnders in voor Ryan Gravenberch en gaf later ook Xavi Simons en Wout Weghorst speeltijd. De spits van Hoffenheim dacht even te scoren, maar zijn treffer werd afgekeurd wegens buitenspel. Het slotakkoord kwam van Cody Gakpo, die op aangeven van Simons de 4-0 binnenschoot.
In het Portugese Estoril is zondag het World Supersport-kampioenschap beslist. In de klasse die net iets onder het World Superbike-kampioenschap zit stonden twee races op het programma, waarbij kampioenschapsleider Stefano Manzi de kans had om zijn Turkse opponent Can Öncü definitief van zich af te schudden. Dat begon al prima op zaterdag: in race één werd Manzi tweede, voor Öncü, terwijl de Fransman Valentin Debise de overwinning bij mocht schrijven.
Zondag was het voor Manzi eigenlijk niet ingewikkeld: hij mocht veertien punten verliezen op Öncü om kampioen te worden, met het slotweekeinde in Jerez nog te gaan. Daar was verder nooit sprake van, sterker nog, Öncü zakte in de slotfase weg naar de negende plek en Manzi greep juist de overwinning, zijn tiende van het jaar - met zes zeges was Öncü de enige die enigszins in de buurt wist te blijven.
Manzi wist in de Grand Prix-racerij nooit écht door te breken, maar zijn overstap naar het World Supersport-kampioenschap pakte erg lekker uit. In 2022 werd hij in zijn debuutjaar gelijk zesde, inclusief een overwinning, het jaar erna won hij vier keer en eindigde hij als tweede achter Nicolò Bulega. Manzi won vorig jaar vijf races en werd opnieuw tweede, dit keer achter Adrian Huertas, maar dit jaar was hij de beste.
Met nog twee races te gaan staat Bo Bendsneyder op de zevende plek, nadat hij in de eerste zes races van het jaar twee keer won en drie derde plekken haalde. Daarna ging het echter lastiger, in de acht races vóór Estoril kwam hij gemiddeld nog maar netaan in de top-20 terecht en vervolgens werd de samenwerking met zijn team per direct beëindigd, waardoor er geen Nederlander meer in actie komt in de laatste twee weekeinden.
Op het Portugese circuit van Estoril is het voorlaatste raceweekeinde van het jaar in het World Superbike-kampioenschap verreden. Daarin kon de titel beslist worden, hoewel uiteindelijk bleek dat men daarvoor toch nog een week moet wachten.
Toprak Razgatlioglu had de poleposition met enig machtsvertoon veroverd, voor zijn enige overgebleven titelconcurrent, Ducati-rijder Nicolò Bulega. Diens teamgenoot Alvaro Bautista completeerde de eerste rij, voor Alex Lowes, Xavi Vierge en Jonathan Rea. De eerste race was vervolgens niet al te spannend: Razgatlioglu had op zaterdag al snel gewoon de leiding in handen en die stond hij niet af, terwijl Bulega op een seconde of twee van de Turk dan wel weer véél te snel was voor Bautista, die op bijna dertien seconden van zijn teamgenoot het podium completeerde.
Het beeld in de kortere superpolerace was niet heel anders, hoewel Bulega dit keer wel dichter bij de BMW van Razgatlioglu kon blijven. Bautista zat er wederom ruim achter en pakte de derde plek, waarna race twee op zondag nagenoeg hetzelfde scenario liet zien: Bautista als 'best of the rest', maar wel op grote afstand van de andere twee. Dit keer waren de rollen in de top-2 echter omgedraaid: Bulega had het tempo lekker te pakken, ging voorbij Razgatlioglu en schudde de Turkse WK-leider van zich af, om zo zijn titelkansen nog een beetje in leven te houden.
Volgend weekeinde wordt het wereldkampioenschap beslist in het Spaanse Jerez, waar Razgatlioglu 23 punten nodig heeft om er sowieso zeker van te zijn dat hij als drievoudig wereldkampioen naar de MotoGP gaat. Michael van der Mark kende geen al te soepel voorlaatste weekeinde van zijn World Superbike-loopbaan: de Nederlandse teamgenoot van Razgatlioglu werd vijftiende, negende en tiende.
Het belooft vandaag een drukke dag te worden in Amsterdam met zowel het anti-immigratieprotest als de tegengeluiden van Samen Tegen Fascisme en de demonstratie van Nationaal Protest. De stad bereidt zich voor op een grote toestroom van mensen en de autoriteiten hebben maatregelen genomen om de dag ordelijk te laten verlopen. Beide groepen benadrukken het belang van vreedzaam protest en willen een duidelijk statement maken voor hun respectievelijke doelen.
Als klap op de vuurpijl hebben ook de extreemrechtse Defendgroepen plannen om aanwezig te zijn. Die roept op om om 12:00 bij het oude VOC Café de Schreierstoren aan de Prins Hendrikkade bij elkaar te komen. Defend Nederland, Defend Den Bosch en Defend Den Haag zouden daar aanwezig zijn.
Behalve het Museumplein, zijn ook andere delen van Amsterdam inmiddels aangewezen als veiligheidsrisicogebied, namelijk het Stationsplein en de Dam. Er geld onder andere een verbod op gezichtsbedekkende kleding en er kan preventief gefouilleerd worden. De maatregelen zijn sinds 09:00 uur va van kracht en duren tot 19:00 uur vanavond.
Uw redacteur van dienst is ter plaatse in Amsterdam en zal gedurende de dag verslag doen van de verschillende demonstraties en (wan)ordelijkheden.
Update 17:10 uur
De demonstratie is ten einde, alles is ordentelijk verlopen, ondanks de vele signalen dat het mis zou kunnen gaan.
Al veel politie op de been bij Amsterdam CS. (Foto: FOK!)
Al veel politie op de been bij Amsterdam CS. (Foto: FOK!)
Al veel politie op de been bij Amsterdam CS. (Foto: FOK!)
Al veel politie op de been bij Amsterdam CS. (Foto: FOK!)
Aan weerszijden van het Stationsplein staan ook twee waterwerpers opgesteld, klaar om in actie te komen (Foto: FOK!)
Ingang naar de metro nabij de Schreierstoren is vergrendeld: vermoedelijk om raddraaiers de kans te ontnemen om te ontsnappen (Foto: FOK!)
Nabij de Schreierstoren, politie waarschuwt omstanders op onder andere terrasjes, op de mogelijke komst van demonstranten. (Foto: FOK!)
Nabij de Schreierstoren, politie waarschuwt omstanders op onder andere terrasjes, op de mogelijke komst van demonstranten. (Foto: FOK!)
Demonstranten en politie ontmoeten elkaar bij de Schreierstoren. (Foto: FOK!)
Demonstranten en politie ontmoeten elkaar bij de Schreierstoren. (Foto: FOK!)
Demonstranten en politie ontmoeten elkaar bij de Schreierstoren. (Foto: FOK!)
Demonstranten en politie ontmoeten elkaar bij de Schreierstoren. (Foto: FOK!)
Bij de Dokwerker voor de Antifa demonstratie (Foto: FOK!)
Bij de Dokwerker voor de Antifa demonstratie (Foto: FOK!)
Bij de Dokwerker voor de Antifa demonstratie (Foto: FOK!)
Bij de Dokwerker voor de Antifa demonstratie (Foto: FOK!)
Bij de Dokwerker voor de Antifa demonstratie (Foto: FOK!)
https://www.youtube.com/watch?v=govnZ6cwuIA
Prinsenvlag gespot, politie lijkt de demonstranten in te sluiten.. (Foto: FOK!)
Prinsenvlag gespot, politie lijkt de demonstranten in te sluiten.. (Foto: FOK!)
Prinsenvlag gespot, politie lijkt de demonstranten in te sluiten.. (Foto: FOK!)
Prinsenvlag gespot, politie lijkt de demonstranten in te sluiten.. (Foto: FOK!)
Prinsenvlag gespot, politie lijkt de demonstranten in te sluiten.. (Foto: FOK!)
Prinsenvlag gespot, politie lijkt de demonstranten in te sluiten.. (Foto: FOK!)
Prinsenvlag gespot, politie lijkt de demonstranten in te sluiten.. (Foto: FOK!)
Gezellige drukte met Prinsenvlaggen en een rookbommetje. (Foto: FOK!)
Gezellige drukte met Prinsenvlaggen en een rookbommetje. (Foto: FOK!)
Gezellige drukte met Prinsenvlaggen en een rookbommetje. (Foto: FOK!)
Anti immigratie demonstratie Amsterdam (Foto: FOK!)
Anti immigratie demonstratie Amsterdam (Foto: FOK!)
Anti immigratie demonstratie Amsterdam (Foto: FOK!)
Anti immigratie demonstratie Amsterdam (Foto: FOK!)
Anti immigratie demonstratie Amsterdam (Foto: FOK!)
Anti immigratie demonstratie Amsterdam (Foto: FOK!)
Anti immigratie demonstratie Amsterdam (Foto: FOK!)
Anti immigratie demonstratie Amsterdam (Foto: FOK!)
Anti immigratie demonstratie Amsterdam (Foto: FOK!)
Anti immigratie demonstratie Amsterdam (Foto: FOK!)
Afgelopen zomer vonden de kiezers al dat Henri Bontenbal het meest geschikt is als premier. Luisteraars van het Radio!-debat van afgelopen vrijdag vonden dat Bontenbal het beste uit de verf kwam. Nu verwacht Polymarket (soort wedkantoor) dat Henri Bontenbal met 56% onze nieuwe premier zal worden, wat denk jij?
Henri Bontenbal op EPP congres 2025 (@ Kaiketsu under terms cc-by-2.0 on WikimediaCommons)
Sinds dit weekend haalt de gemeente Uithoorn alle Nederlandse vlaggen weg die op plekken hangen waar dat niet is toegestaan. Dit besluit is genomen omdat enkele bewoners hebben kenbaar gemaakt dat zij het grote aantal opgehangen vlaggen als intimiderend ervaren. Daarnaast zijn er zorgen geuit over de verkeersveiligheid.
De afgelopen dagen zijn in Uithoorn opvallend veel Nederlandse opgehangen, onder meer aan lantaarnpalen. De gemeente vermoedt dat ze zijn geplaatst als steunbetuiging voor het azc-protest van aanstaande dinsdag, meldt ze op Facebook.
Een groep inwoners van Uithoorn wil die dag hun stem laten horen bij het gemeentehuis. Zij verzetten zich tegen de plannen voor een asielzoekerscentrum aan de Wiegerbruinlaan. Ook zullen ze hun bezorgdheid uitspreken over het asielzoekerscentrum dat Amstelveen op de grens met Uithoorn wil realiseren.
Hevige sfeer
Het vorige protest, dat rond een commissievergadering over dit onderwerp plaatsvond, verliep gespannen. De politie moest optreden. Nadat enkele personen het gemeentehuis waren binnengedrongen, vormden agenten een linie om te voorkomen dat een menigte van ongeveer 100 tot 150 mensen het gebouw zou betreden.
De gemeente benadrukt dat het recht om te demonstreren "een belangrijk grondrecht is, maar dat dit recht ook zijn grenzen kent". "Het mag nooit leiden tot onveilige situaties of het gebruik van andermans eigendom zonder toestemming. Dat is hier wel het geval."
Het collectief 'AZC Uithoorn Weg ermee' laat weten dat zij "op geen enkele manier betrokken zijn bij de vlaggenactie".
Meningen verdeeld
In Uithoornse Facebookgroepen lopen de meningen uiteen, maar de meerderheid keurt de handelswijze van de gemeente af. Zij vinden dat er "met twee maten wordt gemeten", omdat bijvoorbeeld Palestina-vlaggen en regenboogvlaggen regelmatig in het straatbeeld aanwezig zijn en mogen blijven hangen. Ook vinden ze het vreemd dat de omgekeerde Nederlandse vlaggen die boeren als protest hingen, langer werden gedoogd.
Sommigen geven aan het "niet prettig te vinden als de Nederlandse vlag als demonstratiemiddel wordt gebruikt". Een enkeling zegt zich daardoor daadwerkelijk geïntimideerd te voelen.
Nederlandse vlag weg uit straatbeeld Uithoorn (@ Pixabay mix)
Wilders komt niet naar de radio- en tv-debatten. Hij heeft hier naar mijn idee een goede reden voor, want weer bedreigen ze hem. Twee opgepakte Belgen van Tsjetsjeense afkomst zijn al gearresteerd, maar Geert voelt zich er toch nog niet veilig genoeg bij.
De Europese Unie is van plan om nog zes grote datacenters voor kunstmatige intelligentie te bouwen. Volgens de Europese Commissie zullen deze zogenaamde AI-fabrieken worden gebouwd in Tsjechië, Litouwen, Polen, Roemenië, Spanje en Nederland.
De datacenters zijn bedoeld om startups, het midden- en kleinbedrijf en de industrie onder andere directe toegang te bieden tot AI-geoptimaliseerde supercomputers. Het doel is om de ontwikkeling van applicaties op basis van kunstmatige intelligentie (AI) te vergemakkelijken. Met de nieuwe AI-fabrieken komt het totale aantal in Europa op 19.
De EU en de deelnemende landen stellen volgens de aankondiging in totaal meer dan € 2,7 miljard beschikbaar voor het initiatief. Europa moet een toonaangevend AI-continent worden. Tot nu toe wordt de VS beschouwd als pionier op het gebied van AI, terwijl China snel vooruitgang boekt in de technologie.
In Europa worden aanzienlijk meer wilde bijensoorten met uitsterven bedreigd dan een paar jaar geleden. De belangrijkste oorzaken hiervoor zijn verlies van hun natuurlijke leefomgeving en het gebruik van pesticiden.
Volgens de International Union for Conservation of Nature (IUCN) zijn 172 wilde bijensoorten nu geclassificeerd als bedreigd, ernstig bedreigd of met uitsterven bedreigd. Dit betekent dat er nu bijna 100 soorten meer op de Rode Lijst staan dan bij de laatste beoordeling in 2014. In totaal werden 1928 van de circa 2159 bekende Europese wilde bijensoorten onderzocht.
Volgens de IUCN is de trend onder hommels bijzonder alarmerend: een op de vijf bestudeerde soorten is inmiddels bedreigd. Ook voor vlinders is de situatie verslechterd: volgens onderzoek is het aantal bedreigde soorten de afgelopen tien jaar met 76 procent toegenomen. De Madeira-witvlinder, afkomstig van Madeira, wordt nu officieel als uitgestorven beschouwd.
Habitatverlies en pesticiden als belangrijkste oorzaken
Het grootste probleem voor wilde bijen en andere bestuivers is het verlies van hun natuurlijke leefgebieden. Bloemrijke, natuurlijke weiden verdwijnen steeds meer, zo legde de organisatie uit tijdens haar congres in Abu Dhabi. Stikstofafzettingen door kunstmest en het gebruik van pesticiden zijn ook schadelijk voor veel insectensoorten, waardoor de plantendiversiteit afneemt.
De IUCN waarschuwt dat de bedreiging voor bestuivers ook gevolgen heeft voor de voedselzekerheid en de economie. In Europa zijn vier van de vijf soorten landbouwgewassen en wilde bloemen afhankelijk van insecten. Zonder bijen, hommels en vlinders zouden er aanzienlijk minder groenten en fruit beschikbaar zijn.
De vereniging roept daarom de Europese regeringen op om dringend beschermende maatregelen te nemen om leefgebieden te herstellen en zo de achteruitgang van bestuivers een halt toe te roepen.
Het Noorse Nobelinstituut vermoedt spionage in verband met de aankondiging van de Nobelprijs voor de Vrede.
Kort voor de prijsuitreiking aan de Venezolaanse oppositiepolitica María Corina Machado waren er opvallend veel weddenschappen op haar afgesloten. De kans dat Machado de prijs zou ontvangen, was donderdagavond binnen enkele uren gestegen van iets minder dan vier procent naar bijna 73 procent op gokplatforms.
Dit leidde tot speculatie over een mogelijk lek bij het Nobelinstituut. Directeur Harpviken heeft gezegd dit niet te geloven. Het is volgens hem nog te vroeg om een definitieve uitspraak te doen, maar het zou hoogstwaarschijnlijk om spionage kunnen gaan.
Geen stempels meer, maar alleen vingerafdrukken en foto's: de Europese Unie is begonnen met de invoering van een nieuw in- en uitreissysteem voor niet-EU-burgers. Volgens de Europese Commissie is de nieuwe procedure bedoeld om meer persoonlijke gegevens te verzamelen en zo criminaliteit te bestrijden.
Reizigers moeten dan hun paspoort aan de grens scannen; hun vingerafdrukken registreren en er wordt een foto gemaakt. Ook de in- en uitreisdata worden geregistreerd. Om de procedure aan de grens te versnellen, kunnen sommige gegevens vooraf worden ingediend via een app of bij de selfservicebalie.
Het systeem wordt gedurende zes maanden geleidelijk uitgerold naar alle 29 Schengenlanden. Naast 25 EU-lidstaten zijn dit IJsland, Liechtenstein, Noorwegen en Zwitserland. De huidige paspoortstempels worden in het nieuwe systeem afgeschaft.
Volgens de Europese Commissie is het zogenaamde Entry/Exit System (EES) bedoeld om personen op te sporen die hun visum hebben overschreden. Het is ook bedoeld om identiteitsfraude te bestrijden en illegale migratie tegen te gaan.
Stappen richting nieuw EU-grenssysteem
Niet-EU-burgers moeten hun persoonsgegevens registreren bij hun eerste binnenkomst in het Schengengebied. Voor volgende reizen is alleen biometrische gezichtsherkenning vereist. Britse reizigers die gebruikmaken van de haven van Dover, de Eurotunnel-terminal in Folkestone of het Eurostar-station St. Pancras International in Londen, worden geregistreerd voordat ze het VK verlaten. Uitzonderingen gelden bijvoorbeeld voor personen met een verblijfsvergunning die rechtstreeks verwant zijn aan een EU-burger.
Het systeem zou in 2023 worden ingevoerd, maar er zijn meerdere vertragingen opgetreden. De EU zet verdere stappen richting een nieuw grenssysteem. Eind 2026 is een inreisvergunning tegen betaling ook verplicht voor niet EU-burgers die nu nog geen visum nodig hebben. Dit geldt voor burgers van meer dan 50 landen, waaronder de VS, Canada, het Verenigd Koninkrijk, Brazilië, de Verenigde Arabische Emiraten, Israël en Zuid-Korea. Zij moeten dan een zogenaamde ETIAS-reisautorisatie aanvragen. Deze kan door de autoriteiten worden afgewezen, bijvoorbeeld vanwege veiligheidsoverwegingen. Soortgelijke systemen bestaan al in Groot-Brittannië en de VS.
Tsjechië gaat als eerste EU-land experimenteren met een verhoogde maximumsnelheid op een snelwegtraject. Op een stuk van de D3 tussen Tábor en České Budějovice komen 42 dynamische verkeersborden. Als de omstandigheden het toelaten, kan de limiet verhoogd worden naar 150 km/u. Bij druk verkeer, regen of werkzaamheden blijft de snelheid op 130 km/u. Deze proef begint eind september of oktober 2025, waardoor Tsjechië het eerste land wordt waar rijden met 150 km/u onder strikte voorwaarden mogelijk is.
AutoRAI benadrukt dat de hogere snelheid alleen geldt bij gunstige omstandigheden en weinig verkeer. In andere delen van Europa wordt ook gekeken naar de balans tussen snelheid, veiligheid en uitstoot. Oostenrijk stopte eerder een experiment met 140 km/u vanwege milieuproblemen, maar Tsjechië probeert risico's te beperken met slimme technologie en duidelijke regels. Als de eerste fase goed verloopt, volgt mogelijk een uitbreiding.
In Nederland ligt de nadruk minder op hogere snelheden en meer op voorspelbaarheid. De standaard is hier 100 km/u overdag, met enkele trajecten waar 130 is toegestaan. Bijvoorbeeld, op de Afsluitdijk en een deel van de A6 mag de hele dag 130 gereden worden. Dit toont dat er ook in Nederland ruimte is voor flexibiliteit.
Mensen die door Tsjechië rijden, moeten goed letten op hun dashboard en de dynamische borden, want snelheidslimieten kunnen regelmatig veranderen. Het gebruik van cruisecontrol of snelheidsassistenten kan hierbij helpen. Bij huur- en leaseauto's is het verstandig om te checken of snelheidswaarschuwingen zijn ingeschakeld.
De proef in Tsjechië maakt deel uit van een bredere trend naar snelheden die afhankelijk zijn van de situatie. Ook in Nederland worden steeds vaker snelheidslimieten aangepast aan de omstandigheden, zoals bij regen of in de buurt van werkzaamheden. Dit zorgt voor minder onverwachte situaties en een soepelere verkeersdoorstroming. In 2025 verschuift de focus van "sneller is beter" naar "slimmer is relaxter". Voor liefhebbers van snelheid blijven rustige uren en goed weer de momenten om van hogere snelheden te genieten, ook al geven de borden 150 km/u niet standaard aan.
Nadat een staakt-het-vuren in de Gazastrook van kracht werd, verzamelden tienduizenden mensen zich 's avonds in de Israëlische metropool Tel Aviv op het zogenaamde Gijzelaarsplein. Talloze mensen zwaaiden met Israëlische en Amerikaanse vlaggen. Sommige demonstranten riepen "Dank je wel, Trump!"
Onder de aanwezigen in Tel Aviv was de dochter van de Amerikaanse president, Ivanka Trump. Ook de Amerikaanse gezant Witkoff sprak. Hij benadrukte Trumps cruciale rol bij het veiligstellen van de overeenkomst met Gaza. Hij richtte zich tot de gijzelaars en zei: "Jullie komen naar huis."
Trump zelf wordt morgen in de regio verwacht voor de ondertekeningsceremonie in Egypte. Hij is ook van plan een toespraak te houden in het Israëlische parlement.
Een vertegenwoordiger van Hamas zei volgens persbureau AFP dat de vrijlating van de resterende gijzelaars morgen zou moeten beginnen. In ruil daarvoor heeft Israël beloofd bijna 2000 Palestijnse gevangenen vrij te laten.
Na het staakt-het-vuren tussen Israël en de militante islamistische Hamas keerden gisteren duizenden Palestijnen terug naar de noordelijke Gazastrook. Hulporganisaties roepen op tot snelle hulp aan de noodlijdende bevolking in de kustregio.
In Soedan zijn minstens 60 doden gevallen door een aanval met drones en artillerievuur op een vluchtelingenkamp in de regio Darfur. Het land verkeert al twee jaar in een bloedige burgeroorlog. Het kamp bevindt zich in Al-Fashir, de hoofdstad van Darfur. Het verzetscomité van Al-Fashir noemde het een bloedbad en riep de internationale gemeenschap op om in te grijpen.
Al-Fashir is een van de weinige steden in Darfur die nog onder controle van het regeringsleger valt. Dit leger vecht al twee jaar tegen de RSF, een groep die de stad al maanden belegerd houdt. Al-Fashir heeft een strategisch belang in het conflict tussen de strijdende partijen.
De RSF is ontstaan uit de Janjaweed-milities en wordt beschuldigd van etnisch geweld tegen niet-Arabische bevolkingsgroepen. De BBC meldde dat het regeringsleger van Soedan de Verenigde Arabische Emiraten beschuldigt van steun aan de RSF en van droneaanvallen op stadjes die nog onder regeringscontrole zijn. De RSF beheert verschillende goudmijnen in Soedan en zou het goud naar de VAE exporteren.
De belegerde stad kampt met schaarse voorraden voor de bevolking van ongeveer 400.000 mensen. Hongersnood heeft al levens geëist; in augustus stierven meer dan 60 mensen door ondervoeding. Geweld eist ook veel slachtoffers: in september kwamen bij een aanval op een moskee in Al-Fashir zeker 78 mensen om. In april stierven 400 mensen bij aanvallen, en recent was een kraamkliniek het doelwit, met acht doden tot gevolg.
De Verenigde Naties noemen het conflict in Soedan de grootste humanitaire crisis ter wereld, terwijl hulporganisaties spreken van een vergeten oorlog. Naast de vele doden zijn meer dan 2 miljoen Soedanezen op de vlucht geslagen en heerst er hongersnood. Volker Türk, de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de VN, uitte vrijdag zijn afschuw over de recente burgerdoden en sprak van "etnisch gemotiveerde standrechtelijke executies". Hij benadrukte dat er met totale minachting voor het internationaal recht wordt gehandeld door burgers te doden, verwonden en verdrijven en objecten als ziekenhuizen en moskeeën aan te vallen.
ChatGPT van OpenAI heeft beveiligingsmechanismen die moeten voorkomen dat gebruikers gevaarlijke informatie, zoals instructies voor het maken van massavernietigingswapens, opvragen. Maar die beschermingen werken niet altijd zoals bedoeld. NBC News ontdekte dat sommige OpenAI-modellen konden worden omzeild en instructies gaven voor het maken van explosieven, chemische en biologische wapens, en zelfs nucleaire bommen.
In tests van vier geavanceerde OpenAI-modellen konden twee, die ook in ChatGPT worden gebruikt, worden gemanipuleerd met een zogenaamde "jailbreak". Dit is een specifieke instructie of set instructies die gebruikers naar de chatbot kunnen sturen die ervoor zorgen dat de chatbot denkt dat het toch oké is om bepaalde 'verbode' informatie te verstrekken en zo de veiligheidsregels te omzeilen. Hoewel OpenAI voortdurend werkt aan het verbeteren van de veiligheid van hun modellen, is deze specifieke kwetsbaarheid nog niet verholpen.
OpenAI heeft aangegeven dat het vragen om schadelijke informatie in strijd is met hun gebruiksvoorwaarden. Gebruikers die herhaaldelijk dergelijke vragen stellen, kunnen worden geblokkeerd. Desondanks zijn de risico’s van dergelijke kwetsbaarheden groot, vooral nu AI-modellen steeds geavanceerder worden. NBC News testte ook modellen van andere toonaangevende AI-bedrijven zoals Anthropic en Google, maar deze weigerden de gevaarlijke informatie te verstrekken.
Hoewel GPT-5, het vlaggenschipmodel van ChatGPT, niet gevoelig bleek voor de gebruikete jailbreak-methode, konden lichtere versies zoals GPT-5-mini wel worden misleid. Bij frequente vragen schakelt GPT-5 soms over naar deze snellere modellen, die minder beveiligd zijn. Twee open-source modellen die gebruikers thuis lokaal op hun eigen systemen kunnen draaien - oss20b en oss120b - zijn open-source en veel kwetsbaarder, wat onderzoekers zorgen baart.
Deskundigen waarschuwen dat AI-chatbots een nieuwe bron van expertise kunnen bieden voor kwaadwillenden, omdat ze toegang bieden tot informatie die voorheen moeilijk te verkrijgen was. Deze chatbots kunnen fungeren als geduldige leraren, wat het risico vergroot dat amateurs gevaarlijke projecten kunnen uitvoeren.
Hoewel OpenAI en andere AI-bedrijven meerdere beveiligingslagen hebben ingebouwd, hebben ze na verspreiding geen enkele controle meer over open-source modellen. Dit maakt het mogelijk voor gebruikers om deze modellen aan te passen en beveiligingsmaatregelen te omzeilen. Er zijn eenvoudige tools die in enkele uren zo'n open-source model ontdoen van alle ingebouwde beveiligingen.
Er is momenteel geen specifieke federale regelgeving in de Verenigde Staten om AI-modellen te controleren, wat betekent dat de industrie grotendeels op zelfregulering vertrouwt. Deskundigen dringen aan op een onafhankelijke toezichthouder om te waarborgen dat AI-bedrijven voldoende maatregelen nemen om misbruik te voorkomen.
Hoewel grote AI-bedrijven zoals OpenAI proactief veiligheidsmaatregelen hebben genomen, kan niet worden vertrouwd op de goede wil van alle bedrijven in de sector om deze problemen op te lossen. Of het probleem ooit volledig kan worden opgelost is eveneens onduidelijk. Inherent aan LLM's (Large Language Modellen) is dat ze zelf redeneren en daar zal waarschijnlijk altijd - of in ieder geval de komende jaren - geen volledig sluitende beveiliging op mogelijk zijn.
ChatGPT geeft instructies over vervaardiging biowapens (Afbeelding: Google Gemini)
De politie heeft zaterdag 11 oktober meer dan 300 ´demonstranten´ gearresteerd bij protesten op spoorlijnen in de Rotterdamse haven. Tijdens de acties zijn er vernielingen gepleegd en raakte een agent gewond. Rond 15.00 uur waren ze allemaal van het spoor verwijderd.
In de ochtend blokkeerden ze in groepen op verschillende plekken het spoor in en rondom de haven. Sommige van hen ketenden zich vast aan het spoor. In de haven rijden veel treinen, waaronder enkele met gevaarlijke stoffen. Dit creëerde levensgevaarlijke situaties voor zowel de demonstranten als het havenpersoneel. De burgemeester besloot daarom dat protesteren op het spoor niet toegestaan is, aangezien de veiligheid daar niet kan worden gewaarborgd. Demonstreren is toegestaan, maar niet op gevaarlijke locaties.
De politie waarschuwde de demonstranten meerdere keren en sommeerde hen om het spoor te verlaten. Ze vroegen hen op andere plekken te protesteren of huiswaarts te keren. Demonstranten die deze oproepen negeerden, zijn van het spoor verwijderd en opgepakt. Ze werden met bussen naar een andere plek gebracht voor verhoor en daarna gek genoeg vrijgelaten. Zowel op het spoor als in de bussen zijn vernielingen aangericht. Een agent kreeg een klap in het gezicht en moest naar het ziekenhuis. Twee andere agenten werden gebeten en geslagen, maar konden hun werk voortzetten.
Vier mensen zijn gearresteerd voor verzet bij aanhouding en mishandeling. Drie anderen werden opgepakt voor vernieling en belediging. Deze zeven zitten vast op het politiebureau en wachten op hun voorgeleiding.
De politie ondersteunt demonstraties in opdracht van de burgemeester om de veiligheid te waarborgen. Daarom zijn agenten zichtbaar aanwezig en in contact met de demonstranten. Ze proberen spanningen te verminderen als dat nodig is en grijpen in bij strafbare feiten, het niet naleven van afspraken of als de veiligheid van mensen in gevaar komt. Zo zorgen ze ervoor dat vrijheid en veiligheid tijdens demonstraties in evenwicht zijn.
