The Hobbit: 48FPS of niet?

Robbert Willegers

Nu het bioscooppubliek inmiddels bekend is met de wereld van Middle-earth, moest regisseur en effects-wizard Peter Jackson met iets nieuw op de proppen komen om het publiek te verbazen met zijn tweede trilogie. Hij besloot om, buiten het gebruik van 3D-camera's, ook alles te filmen op een 'high frame rate', nu in de volksmond bekend als HFR. Wat betekent dit voor zijn film The Hobbit en is dit daadwerkelijk een revolutie op filmgebied?

Het vertonen van de film in HFR is een heel technisch verhaal. Kortgezegd komt het op het volgende neer: normaal gesproken draait men bij een film 24 beeldjes per seconde af. Doordat deze heel snel worden afgespeeld, lijkt het alsof de figuren op die plaatjes tot leven komen en dat ervaren wij als film. Nu hebben een paar knappe koppen bedacht dat als je twee keer zoveel plaatjes per seconde vertoont, het beeld nóg scherper wordt. Daarom heeft Jackson voor The Hobbit zijn film-reel opgewaardeerd tot maar liefst 48 plaatjes per seconde.

Hobbit 48 FPS

Tijdens het productieproces werd hier in de communicatie naar buiten veel nadruk op gelegd. Dit zou een nieuwe revolutie worden in de filmwereld, waarmee deze film zal doen voor HFR als Avatar eerder deed voor 3D. Gedurende dit jaar kwamen er echter al voorzichtige kritieken. Toen beelden van The Hobbit in HFR afgelopen voorjaar voor een select publiek werden getoond, waren de kritieken niet te mals. Het zag er als een goedkope tv-film uit en alle toegepaste trucage is duidelijk nep. 

Toch wilde Peter Jackson niet afwijken van zijn idee. Hij wilde dat mensen weer met een reden naar de bioscoop zouden komen. Het moet echt een toegevoegde waarde zijn, nu met de huidige technieken de bioscoopervaring steeds meer de huiskamer binnenkomt. 

Maar hoe komt HFR nu echt over in de cinema? De eerste tien minuten van de film is het een waar drama. Het lijkt alsof de acteurs onnatuurlijk snel door het beeld bewegen. Vergelijk het met een film die anderhalf keer zo snel wordt afgespeeld als normaal. Dat is het gevoel wat je er in de eerste paar minuten bij krijgt. Echter is dit gezichtsbedrog. Het beeld is eigenlijk vloeiender. Onze ogen zijn hier echter nog niet aan gewend, waardoor toch alles sneller lijkt te gaan. Na de proloog van de film, waarna je écht even op adem moet komen, volgen er gelukkig wat rustigere scènes. Hier krijgen je ogen de tijd om te wennen aan deze hogere frame-rate. In dialogen valt het amper op en ook de kritieken dat make-up duidelijk te zien blijken overdreven te zijn.

Hobbit BTS 2

De grote troef en de overtuiging van het gebruik van HFR kwam echter in het laatste uur. Tegen het einde van de film weet Peter Jackson ons uiteraard te trakteren op een zinderende actiescène, waarin duidelijk wordt wat een spektakel dit in combinatie met 3D kan bieden. Als de camera met hoge snelheid tussen rotsen en over dwergen manoeuvreert, blijft het beeld ongelooflijk scherp. Alsof je voor het eerst een film in HD bekijkt. Op een gegeven moment gaat een rotsblok rollen en waar het detail hierop voorheen in een normale frame rate wazig werd, blijft de structuur van deze rots op elk moment haarscherp. Ook het digitale personage Gollum ziet er beter uit dan ooit. Dit omdat zijn gezicht en beweging constant scherp blijft. Dit heeft natuurlijk ook nadelen. Het niveau van de visual effects moet dusdanig omhoog om deze HFR te ondersteunen. Gelukkig zit dit bij The Hobbit wel goed. 

Het bekijken van de film in HFR heeft dus zowel voor- als nadelen. De toepassing hiervan moet ook zeker verbeterd worden. In sommige shots blijft het storend en dan voornamelijk in shots als een personage iets oppakt van een tafel, of het tonen van vlammen. Dit ziet er onnatuurlijk uit. De actiescènes komen echter beter dan ooit uit de verf, waardoor het laatste uur van deze film een visueel spektakel oplevert wat iedereen gezien moet hebben. 

Er zijn in Nederland veel bioscopen die geïnvesteerd hebben in nieuwe apparatuur, dus er is altijd wel ergens in de buurt een zaal waar de film in HFR draait. Als je filmliefhebber bent moet je dit zeker een keer gezien hebben!