In Memoriam: Walter Becker (Steely Dan)

Zondag kregen we het treurige nieuws te horen dat de Amerikaanse gitarist Walter Becker op 67-jarige leeftijd is overleden. Becker werd wereldberoemd als mede-oprichter, gitarist, bassist, harmonicaspeler en componist voor de populaire jazz rock band Steely Dan. In deze In Memoriam blikken we terug op het leven van deze zeer veelzijdige artiest.

Walter Becker (Foto: Danny Clinch (http://walterbecker.com))
Walter Becker (Foto: Danny Clinch (http://walterbecker.com)

De vroegere jaren
Walter Carl Becker wordt op 20 februari 1950 geboren in de wijk Queens in New York. Zijn vader Joseph was een boekhouder en moeder Eleanor had voorheen als zangeres gewerkt in het Ideal Hotel maar was daarmee gestopt nadat ze Joseph had ontmoet. In 1967 studeert Walter af aan de Stuyvesant High School in Manhattan en besluit om een vervolgopleiding te gaan volgen aan het Bard College in Annandale-on-Hudson, New York. Als Becker op zekere dag wat aan het oefenen is met zijn gitaar komt er een student op hem af met de vraag of hij ook interesse heeft om in een band te spelen. Deze student was Donald Fagen.

In de daaropvolgende jaren speelden Becker en Fagen in lokale bands zoals the Don Fagen Jazz Trio, the Bad Rock Group en the Leather Canary. In de laatstgenoemde band speelde de latere komiek Chevy Chase op de drums. Naast eigen werk speelde de band ook covers van The Rolling Stones, Moby Grape en Willie Dixon. Nadat Fagen in 1969 zijn opleiding heeft afgerond gaan de twee mannen verhuizen naar Brooklyn, om te zien of er daar nog wat valt te verdienen als muzikant. Van 1968 nemen de mannen diverse demo's op die later op bootleg uitgebracht zouden worden. Bij de tracks, met Donald Fagen op piano, horen we al nummers voorbijkomen die later met Steely Dan op de plaat zouden worden gezet.

You've Got to Walk It Like You Talk It or You'll Lose That Beat
You've Got to Walk It Like You Talk It or You'll Lose That Beat

Met de hulp van Kenny Vance (van de groep Jay and the Americans) mogen Becker en Fagen in 1971 de soundtrack verzorgen voor de Peter Locke-film You've Got to Walk It Like You Talk It or You'll Lose That Beat, met in de hoofdrol niemand minder dan Richard Pryor. Becker en Fagen maken dat jaar ook deel uit van de tourband van Jay and the Americans. De muzikanten werden door zanger Jay Black omschreven als 'the Manson and Starkweather of rock 'n' roll'.

Steely Dan - Dallas
De eerste Steely Dan single Dallas

In 1971 neemt zangeres Barbra Streisand het nummer 'I Mean To Shine' van Becker en Fagen op voor haar album Barbra Joan Streisand en zorgt zo voor brood op de plank. Datzelfde jaar wordt Gary Katz producer voor ABC Records in Los Angeles en huurt Becker en Fagen in als componisten en tekstschrijvers. Het duurt dan ook niet lang voordat de twee muzikanten verkassen naar het zonnige Californië. Nadat de mannen ontdekken dat hun composities vaak te complex zijn voor de andere ABC-artiesten besluiten ze om een eigen band op te gaan richten. Naast bassist Becker en gitarist Fagen bestaat de band uit de gitaristen Denny Dias en Jeff 'Skunk' Baxter, drummer Jim Hodder en zanger David Palmer.

Steely Dan III from Yokohama
Steely Dan III from Yokohama

De dildo van Burroughs
Becker en Fagen vernoemen de band naar de 'Steely Dan III from Yokohama', een gigantische stalen voorbinddildo uit het boek Naked Lunch van William S. Burroughs. In 1972 verschijnt het succesvolle debuutalbum Can't Buy a Thrill, waarop we ook de grote hits 'Do It Again' en 'Reelin' In The Years' tegenkomen. Van die fijne liedjes die je tot de dag van vandaag op de betere classic rockstations kunt beluisteren. In het daaropvolgende jaar verschijnt de opvolger Countdown to Ecstasy, maar die plaat is lang niet zo succesvol als zijn voorganger.

Steely Dan - Can't Buy A Thrill
Steely Dan - Can't Buy A Thrill

Pretzel Logic (1974) was het eerste Steely Dan album met Walter Becker op gitaar. Becker: "Nadat ik een ontmoeting had gehad met sessiemuzikant Chuck Rainey, wist ik dat het geen nut had om nog langer mijn basgitaar mee te nemen naar de studio". Op de plaat, die was opgenomen in The Village Recorder in West Los Angeles, speelden zo'n vijftien toonaangevende muzikanten uit de scene van Los Angeles mee. Het was rond deze tijd dat er ook een breuk zichtbaar werd in de gelederen van Steely Dan. Becker en Fagen hielden zich het liefst bezig met het maken van opnames in de studio, terwijl Baxter en Hodder ook het podium op wilden.

Steely Dan - Pretzel Logic
Steely Dan - Pretzel Logic

Een albumband
In de daaropvolgende jaren groeide Steely Dan steeds meer uit tot een zeer geliefde albumband. Zo verscheen in 1977 het album Aja, dat met meer dan 5 miljoen verkochte exemplaren het meest succesvolle album van de groep zou worden. De plaat haalde derde plaats in de Amerikaanse Billboard Album Top 100 en zou de groep zelfs een Grammy Award opleveren. In Nederland stond de plaat negen weken in de Album Top 100 en haalde daarin de vijftiende plaats.

Steely Dan - Aja
Steely Dan - Aja

Ondanks alle roem van de band had Walter Becker regelmatig last van inzinkingen, onder meer door verslavingen aan diverse geestverruimende middelen. Begin 1978 keren Becker en Fagen weer terug naar New York. Op 30 januari sterft Becker's vriendin Karen Roberta Stanley aan een overdosis in het appartement van Becker. Vlak daarna wordt Becker aangereden door een taxi in Manhattan en is zodoende gedwongen om een lange tijd met krukken te moeten lopen.

Datzelfde jaar begon Steely Dan aan de opnames van hun meest ambitieuze album Gaucho. De groep, die op dat moment eigenlijk alleen bestond uit de harde kern Becker en Fagen, werkte meer dan een jaar aan de totstandkoming van deze plaat, waarbij ze werden bijgestaan door 42 gastmuzikanten. Wat de opnames van Gaucho vooral aantoonden was dat Becker en Fagen een stel obsessieve perfectionisten waren bij wie elke muzieknoot op de juiste manier moest klinken.

Steely Dan - Gaucho
Steely Dan - Gaucho

De uitgave van Gaucho ging ook niet zonder slag of stoot. Zo moest er voor een rechtbank uitgevochten worden tussen MCA, Warner Bros. en Steely Dan over de rechten op de plaat. Daarna dreigde jazz muzikant Keith Jarrett ook nog eens met een rechtszaak als hij geen credits zou krijgen voor het titelnummer van de plaat. Gaucho zou in november 1980 in de platenwinkel verschijnen en was de laatste elpee van de groep die in juni 1981 uiteen zou gaan.

China Crisis - Flaunt the Imperfection
China Crisis - Flaunt the Imperfection

Becker de avocado boer
Na het uiteenvallen van Steely Dan vertrok Becker met zijn familie naar Maui. Becker stopte met het gebruiken van drugs en ging de kost verdienen als avocado boer. Ook werkt hij als producer voor artiesten zoals Michael Franks, Fra Lippo Lippi en Rickie Lee Jones. Laatstgenoemde maakt zelfs een comeback met het door Becker geproduceerde album Flying Cowboys en scoort een nummer 1 hit met de single 'Satellites'.

Samen met Steely Dan technicus Roger Nichols produceert Becker in de tachtiger jaren een tweetal albums van de groep China Crisis. In 1985 is Becker zelfs één van de bandleden van China Crisis en is als toetsenist te horen op het album Flaunt the Imperfection en produceert hij vier jaar later de plaat Diary of a Hollow Horse. In 1986 werkt Becker voor het eerst in vele jaren weer samen met Fagen op de plaat Zazu van Rosie Vela. Dat de mannen nog steeds goed door een deur kunnen blijkt wel als Becker in 1991 meewerkt aan Fagen's New York Rock and Soul Revue.

11 Tracks Of Whack (1994)
11 Tracks Of Whack (1994)

De comeback
In 1993 geeft Steely Dan voor het eerst in 19 jaar weer een concert. Ook produceert Becker Fagen's album Kamakiriad. Fagen op zijn beurt is producer van Becker's eerste solo-album 11 Tracks of Whack in 1994. In 2000 verschijnt voor het eerst in twee decennia weer een nieuwe plaat van Steely Dan getiteld Two Against Nature. Met de plaat wist de groep maar liefst vier Grammy Awards binnen te slepen. Zo werd het album ook uitgeroepen tot Album of the Year en versloeg daarbij onder meer Eminem's The Marshall Mathers LP en Radiohead's album Kid A.

Steely Dan - Two Against Nature
Steely Dan - Two Against Nature

In de zomer van 2000 begon Steely Dan aan een Amerikaanse toernee, gevolgd door een wereldwijde concertreeks. Zo is de band op 15 september te zien in Ahoy in Rotterdam, de zaal waar de band zo'n vier jaar eerder hun allereerste optredens gaf. Eveneens in 2000 verschijnt de Plush TV Jazz-Rock Party DVD, met een registratie van een studioconcert, waarbij de mannen van Steely Dan de grootste hits uit hun rijke oeuvre vertolkten. Drie jaar later verschijnt het Steely Dan-album Everything Must Go, waarop we Becker voor het eerst kunnen horen zingen in het liedje 'Slang of Ages'.

De laatste jaren
In 2005 werkt Becker als co-producer en bassist mee aan het album All One van Krishna Das. Ook is hij als gitarist te horen in het titelnummer van Rebecca Pidgeon's album Tough on Crime. Een jaar later neemt Madeleine Peyroux de door Becker geschreven single 'I'm All Right' op. Ook op het album Bare Bones van Peyroux uit 2009 komen we een tweetal composities tegen van de hand van Becker.

Zo'n veertien jaar na 11 Tracks of Whack brengt Walter Becker zijn tweede en eveneens laatste solo-album Circus Money uit. Op de in de New Yorkse Avatar Studios (een studio die we ook kennen van platen van onder meer The Kinks, Bob Dylan, Arctic Monkeys, Aerosmith, Dire Straits, Duran Duran, Dream Theater, Bruce Springsteen, John Lennon, The Strokes, Neil Young, Jaco Pastorius, Iggy Pop, Madonna, Journey, Muse, George Michael, David Bowie, The Last Shadow Puppets, Stevie Ray Vaughan, Sting, Weather Report, Roxy Music en vele andere grootheden)
opgenomen plaat liet Becker zich stevig inspireren door de traditionele roots reggaeklanken van Jamaica.

Walter Becker - Circus Money
Walter Becker - Circus Money

Op 3 september 2017 verscheen op de officiële website van Walter Becker het bericht dat de muzikant was overleden. Waaraan Becker is overleden is niet openbaar gemaakt. Met het heengaan van dit melomane icoon is de hemelse jukebox weer een stuk rijker geworden. Gelukkig liet hij een prachtige muzikale erfenis achter voor de liefhebbers.