FOK!toen: Rush - 2112
Vandaag keren we in FOK!toen terug naar 1 april 1976. Het was namelijk op die dag dat het vierde studioalbum van de band Rush in de platenwinkels verscheen. 2112 was een adembenemend conceptalbum waarop we de band uit Toronto voor het eerst progressieve hard rock konden horen spelen en dat door veel fans van de groep tot op de dag van vandaag wordt gezien als één van de beste albums van Rush. Een goed moment dus om eens terug te kijken op de totstandkoming van deze fraaie elpee.
De voorgaande tijd
Nadat de band Rush in 1974 en 1975 al een drietal commercieel tegenvallende albums had uitgebracht kregen ze van hun platenmaatschappij Mercury te horen dat de mannen wat commercieler moesten gaan denken. Zo waren er opvallend weinig exemplaren van hun laatste album Caress of Steel over de toonbank gegaan, wat volgens de platenmaatschappij vooral kwam omdat het een conceptalbum was en er zodoende maar weinig nummers van op de radio te horen waren.
De mannen van Rush trokken zich weinig aan van het commentaar van de platenbazen en gingen naar de Toronto Sound Studios in Toronto om aan de slag te gaan met opnames voor de opvolger. In februari 1976 dook de band met producer Terry Brown de studio in om in slechts 2 weken een zestal fraaie composities op de gevoelige band vast te leggen.
Het album
De plaat 2112 opent op kant A met het dik 20 minuten durende titelnummer, een indrukwekkende compositie bestaande uit een zevental hoofdstukken. Voor het nummer '2112' liet Rush zich inspireren door onder meer het boek Anthem van Ayn Rand. De futuristische rocksymfonie speelt zich af in een duistere toekomstwereld waarin elke vorm van emotie, waaronder ook muziek, films en lectuur, verboden zijn.
Een man ontdekt een stokoude gitaar en leert zichzelf erop spelen. De man denkt dat hij een ontdekking heeft gedaan die een zegen voor de mensheid is en besluit om het instrument aan te bieden aan de priesters van de tempel van de Syrinx. De priesters reageren echter furieus, vernietigen het instrument en straffen de man voor het opgraven van één van de 'domme grillen' die de ineenstorting van de voorgaande beschaving zou hebben veroorzaakt.
De man duikt onder en droomt van de betere wereld van vroeger. Bij het ontwaken wordt hij echter al snel weer radeloos van de wereld waarin hij moet leven en besluit om zelfmoord te plegen. Terwijl de man sterft hoort hij dat er opnieuw een intergalactische oorlog is uitgebroken. Het laatste wat hij hoort is een stem die zegt: "Attentie voor alle planeten van het zonnestelsel. Wij hebben de macht overgenomen."
Kant B van 2112 opent met 'A Passage to Bangkok', een nummer waarin de wereldwijde geneugten van het gebruiken van marihuana wordt bezongen. Zo wordt er in het liedje een bezoekje gebracht aan onder meer Colombia, Mexico, Jamaica, Marokko, Thailand, Afghanistan, Nepal en Libanon. Voor het daaropvolgende 'The Twilight Zone' lieten de mannen van Rush zich inspireren door de gelijknamige tv-serie. Eerder had Rush hun album Caress of Steel al opgedragen aan Rod Sterling, de grote man achter de cult-serie The Twilight Zone. 'The Twilight Zone' was het laatste nummer dat werd opgenomen voor het album 2112 en was eveneens de eerste track van de elpee die als single zou worden uitgebracht.
De single van Making Memories
Na al het bombastische melomane geweld is het dan tijd voor een stukje rust met het folky 'Lessons'. Het was één van de weinige composities die compleet door Alex Lifeson werd aangeleverd. 'Tears' was daartegen één van de weinige nummers die geheel door Geddy Lee werd geschreven. Ook werd Rush op dit nummer bijgestaan door toetsenist Hugh Syme, die op dit nummer op een mellotron te horen is en die eveneens op een ARP te horen was bij het intro van '2112'. Het zou vanaf dat moment zijn dat Rush vaker synthesizers zou gebruiken in hun steeds progressiever wordende composities. Hugh Syme was eveneens de ontwerper van de prachtige hoes van het album 2112 en ook menig later album van de groep.
Met 'Something For Nothing' komen we vervolgens alweer bij het laatste nummer van deze epische schijf aan. Bij een voorgaande tournee was de band ook in Los Angeles geweest, waar een muurschildering met de tekst Freedom Isn’t Free voor de nodige inspiratie bij de muzikanten zou zorgen.
De ontvangst
Bij het verschijnen van de elpee 2112 van Rush op 1 april 1976 waren de kritieken nogal uiteenlopend. Zo werden de bandleden van Rush door een klaarblijkelijk niet al te snuggere journalist van New Musical Express zelfs uitgemaakt voor nazi's, vanwege hun eerbetoon aan de Russisch-Amerikaanse schrijver Ayn Rand. Ronduit een belediging voor Geddy Lee, wiens ouders ternauwernood de holocaust hadden weten te overleven. Ook werd er in diverse blaadjes geschreven dat de band connecties zou hebben met rechts-extremisme.
Ondanks de laaghartige kritieken zou 2112 voor de definitieve doorbraak van het Canadese powertrio zorgen. 2112 was de eerste elpee van de band die in de Billboard Hot 100 terecht zou komen en die uiteindelijk alleen in Amerika al meer dan 3 miljoen keer over de toonbank zou gaan. Het toonaangevende Amerikaanse muziekblad Rolling Stone zou in 2012 een poll organiseren waarin de lezer werd gevraagd naar hun favoriete progressieve rock album. 2112 van Rush zou op de 2e plaats eindigen achter Metropolis Pt. 2: Scenes From a Memory van Dream Theater. In 2006 zou het album 2112 door de Audio-Visual Preservation Trust of Canada worden uitgeroepen tot nationaal erfgoed van Canada.
Het album
Kant A:
01 2112
- Overture
- The Temples of Syrinx
- Discovery
- Presentation
- Oracle: The Dream
- Soliloquy
- Grand Finale
Kant B:
01 A Passage to Bangkok
02 The Twilight Zone
03 Lessons
04 Tears
05 Something for Nothing
De her-uitgave van 2112 uit 2012
In 2012 zou er een totaal geremasterde uitvoering van 2112 worden uitgebracht. Bij deze versie, die ook in 5.1 Surround op blu-ray werd uitgebracht, treffen we naast het bovenstaande album ook de volgende 3 bonustracks aan:
07 I. Overture (Northlands Coliseum, 1981)
08 II. The Temples of Syrinx" (Northlands Coliseum, Edmonton, Alberta, Canada, 25 juni 1981)
09 A Passage to Bangkok (Manchester Apollo, Manchester, Engeland, 17 juni 1980)
