FOK!toen: Genesis - A Trick of the Tail

Het is vandaag alweer 40 jaar geleden dat het album A Trick of the Tail van Genesis in de platenwinkels verscheen. A Trick of the Tail was het zevende studioalbum van de Britse progressieve rockband en was het eerste album dat door de band werd opgenomen zonder hun vaste zanger en mede-bandoprichter Peter Gabriel. Gabriel had tijdens de The Lamb Lies Down on Broadway-tournee laten weten dat hij uit de band zou gaan en de overige bandleden waren lange tijd onzeker of de band Genesis nog wel door zou kunnen gaan zonder hun charismatische frontman.

Nadat de tournee in 1975 was afgerond dook gitarist Steve Hackett de studio om samen met onder meer snarenplukker Mike Rutherford en drummer Phil Collins de elpee Voyage of the Acolyte op te nemen. Rutherford was ondertussen ook alweer met toetsenist Tony Banks aan de slag gegaan met het schrijven van nieuw materiaal voor Genesis, om zo aan de fans te kunnen tonen dat ze zich ook zonder Gabriel wisten te redden. De band begon aan oefensessies in een studio in Acton, waar al snel een aantal nieuwe composities werden geschreven, maar was er nog niet in geslaagd om een geschikte nieuwe zanger te vinden die de plaats van Gabriel kon en durfde over te nemen.

Na een anonieme advertentie in het muziekblad Melody Maker, waarin werd gevraagd om een zanger voor een Genesis-achtige band, kreeg de groep meer dan 400 reacties. Het duurde echter maar een paar weken dat de journalisten van dat muziekblad ook hadden vernomen dat Gabriel de band Genesis zou verlaten en op de voorpagina van de uitgave van 16 augustus 1975 werd de groep door journalist Chris Welch doodverklaard. Dit werd uiteraard door de overgebleven bandleden in alle toonaarden tegengesproken.

De studio in
In oktober 1975 duiken de mannen samen met producer David Hentschel de Trident Studios in om aldaar te gaan werken aan de opnames voor hun volgende plaat. Hentschel had al eerder als technicus met de band gewerkt en vooral Collins was onder de indruk van zijn album Startling Over. Collins opperde dat de band wel verder zou kunnen gaan als een instrumentale band maar daar hadden de overige bandleden geen oren naar. Omdat er nog steeds geen vervanger was gevonden voor Peter Gabriel besloot men om dan eerst maar een aantal instrumentale tracks op te nemen waar later dan alsnog de zang aan kon worden toegevoegd.

Een aantal van de liedjes werd al geschreven met het idee dat Collins deze zou kunnen gaan zingen, maar om deze ook live uit te kunnen voeren had de band nog steeds een permanente voorman nodig. Er volgden een aantal audities maar een geschikte vocalist werd niet gevonden. Uiteindelijk besloot Collins met tegenzin om dan maar een poging te wagen met het nummer 'Squonk'. De overige bandleden waren zeer onder de indruk van de zangkwaliteiten van drummer Phil Collins en besloten dat hij vanaf dat moment de nieuwe zanger van Genesis zou zijn.

De tracks
'Dance on a Volcano'
'Dance on a Volcano' was niet alleen het openingsnummer op de plaat, maar was eveneens de allereerste track die voor deze plaat werd opgenomen. Na het nogal complexe The Lamb Lies Down on Broadway (1974) was het een verademing voor de band om weer eens te kunnen werken aan een eenvoudig album. De track zou grotendeels ontstaan na een aantal jam-sessies in de studio.

'Entangled'
'Entangled' was een track die ontstond nadat onvoltooide composities van Hackett en Banks werden samengevoegd. Het nummer was grotendeels door Hackett geschreven nadat hij een tijd in een ziekenhuis had doorgebracht, waar hij aan zijn linkerhand was geopereerd na een ongelukje met een wijnglas waarbij een zenuw was geraakt.

'Squonk'
Het door Tony Banks en Mike Rutherford geschreven 'Squonk' was een liedje over een mythologisch wezen dat zichzelf kon oplossen in een plas tranen als het werd gevangen. Het beest werd voor het eerst omschreven in het boek Fearsome Creatures of the Lumberwoods, With a Few Desert and Mountain Beasts uit 1910 van de schrijver William Thomas Cox. Voor de bombastische compositie liet de band zich ook inspireren door het nummer 'Kashmir' van Led Zeppelin.

'Mad Man Moon'
Over de achtergrond van het nummer 'Mad Man Moon' is weinig bekend. Algemeen wordt aangenomen dat de met metaforen doordrenkte tekst van Banks zijn manier was om afscheid te nemen van hun voormalige zanger Peter Gabriel. Het nummer zou nooit live worden gespeeld.

'Robbery, Assault and Battery'
'Robbery, Assault and Battery' was grotendeels geschreven door Banks die met dit nummer een duidelijke knipoog gaf naar de meer grappige teksten van Gabriel van weleer. Voor de zangpartij liet Collins zich inspireren door het personage Artful Dodger in Oliver!, een toneelstuk waarin Collins te zien was geweest voordat hij muzikant zou gaan worden.

'Ripples...'
Ook bij het nummer 'Ripples...' werd gebruik gemaakt van een aantal onvoltooide composities van Rutherford en Banks. Zo was Rutherford bezig met een nummer voor een 12-snarige gitaar en bleek een stuk pianomuziek van Banks dat uitermate goed bij te passen. Het zou tot 1978 duren voordat de band het ook live ging uitvoeren en bleef vanaf dat moment tot 2007 regelmatig opduiken bij concerten van Genesis.

'A Trick of the Tail'
Voor het titelnummer van de plaat liet Tony Banks zich inspireren door het boek The Inheritors van William Golding. In het boek van Golding, die de liefhebbers ook kennen als de schrijver van Lord of the Flies, kunnen we lezen hoe één van de laatste Neanderthalerstammen probeert te overleven in het Stenen Tijdperk. Voor het liedje liet Banks zich vooral inspireren door het laatste hoofdstuk van dat boek.

'Los Endos'
Net als de openingstrack was ook 'Los Endos' een nummer dat door de gehele band werd gecomponeerd. Het nummer vormt één geheel met 'Dance on a Volcano' en bevat eveneens elementen uit 'Squonk'. Het intro van 'Los Endos' was eigenlijk geschreven voor het liedje 'It's Yourself', een nummer dat in 1976 zou worden uitgebracht als B-kant van de single 'Ripples...'.

De ontvangst
Nadat A Trick of the Tail op 2 februari 1976 in de platenwinkels was verschenen moesten de critici, die eerder nog dachten dat de groep Genesis geen bestaansrecht had zonder Peter Gabriel, erkennen dat ze het mis hadden gehad. De plaat zou 39 weken in de Britse albumcharts te vinden zijn en haalde de 3e plaats in de lijst. In Nederland zou de plaat van Genesis 18 weken in de Top 100 staan en haalde daarin de 18e plaats.

A Trick of the Tail was ook het eerste album van Genesis waar promotievideo's voor zouden worden gemaakt. Zo werden er clips geproduceerd voor 'A Trick of the Tail' en 'Robbery, Assault and Battery'.

Uit de Telegraaf van 18 juni 1976

Met de daaropvolgende A Trick of the Tail-tour zou de band ook eindelijk door gaan breken in Amerika, waar de band in de periode met Gabriel als zanger relatief onbekend was gebleven. Bij de tournee door Noord-Amerika en Europa zouden ook een drietal concerten worden gedaan door Genesis in het Congresgebouw in Den Haag op 16 en 17 juni 1976. Van het middagconcert van 16 juni werden zaalopnames gemaakt, die terug te vinden zijn op de bootleg No French Today.

Een tweetal bootlegs van het vroege concert in Den Haag op 16 juni 1976