FOK!toen: John Lennon - John Lennon/Plastic Ono Band

Het is vandaag op de kop af 45 jaar geleden dat het eerste studio-album van John Lennon in de platenzaken verscheen. Nu had de ex-Beatle al een drietal experimentele albums gemaakt met Yoko Ono, getiteld Unfinished Music No. 1: Two Virgins (1968), Unfinished Music No. 2: Life with the Lions (1969) en het Wedding Album (1969) en ook was er het album Live Peace in Toronto 1969, waarop Lennon voor het eerst met the Plastic Ono Band te horen was. Op 11 november 1970 verscheen het eerste studio-album van John Lennon en de Plastic Ono Band, waarop de ex-Beatle weer deed waar hij zo goed in was. Het schrijven van prachtige liedjes met ijzersterke teksten. In deze editie van FOK!toen blikken we terug op dit fraaie album dat door veel fans van de muzikant nog steeds als één van zijn beste platen wordt gezien.

De voorgaande tijd
Toen in april 1970 The Beatles ophielden te bestaan viel dat zwaar bij de voormalige bandleden. Terwijl Paul McCartney zich terugtrok op een boerderij in Schotland, besloot John Lennon om samen met zijn vrouw Yoko Ono in therapie te gaan bij de Amerikaanse psycholoog Arthur Janov. Janov was de grondlegger van primaltherapie, waarbij mensen worden geconfronteerd met verdrongen emotionele pijn uit hun vroegste jeugd. In het geval van John Lennon was dat vooral het verlies van zijn moeder op jonge leeftijd. Na een viertal weken in Londen vloog het drietal naar Los Angeles waar de therapiesessies nog vier maanden zouden worden vervolgd.

Vanaf juli 1970 begon Lennon met het schrijven en opnemen van demo's van liedjes die later op John Lennon/Plastic Ono Band zouden komen te staan. Nadat zijn Amerikaanse visum was verlopen keerden Lennon en Ono op 24 september 1970 terug naar Engeland. Slechts twee dagen later stond John Lennon samen met drummer en ex-Beatle Ringo Starr en bassist Klaus Voormann in de Abbey Road Studios om daar tot 27 oktober van dat jaar te werken aan de totstandkoming van Lennons eerste echte solo-album. Daarnaast waren zowel Billy Preston en Phil Spector elk op één nummer te horen als pianist. Lennon had Spector, die eerder al zijn single 'Instant Karma' had geproduceerd, als producer voor de plaat gevraagd maar zou dat uiteindelijk grotendeels zelf doen. Wel zou Spector de opnames afmixen.

Lennons ervaringen met primaltherapie waren van grote invloed op de teksten van het album John Lennon/Plastic Ono Band. Zo horen we in het lied 'Mother' hoe hij terugkeek op zijn jeugd waarin hij op moest groeien zonder ouders:

Mother, you had me, but I never had you.
I wanted you, you didn't want me.
So I, I just got to tell you.
Goodbye, goodbye.

Father, you left me, but I never left you.
I needed you, you didn't need me.
So I, I just got to tell you.
Goodbye, goodbye.
(uit 'Mother')

Ook was het de pacifist John Lennon een doorn in het oog dat jonge mensen alleen werden opgeleid als soldaat, wat hij mooi verwoordde in het lied 'Working Class Hero':

There's room at the top they are telling you still.
But first you must learn how to smile as you kill.
If you want to be like the folks on the hill.
A working class hero is something to be.
(uit 'Working Class Hero')

Meest opvallende track op de plaat was evenwel het indrukwekkende 'God', waarin de ex-Beatle duidelijk liet merken alleen nog maar in vrouw Yoko en zichzelf te geloven:

I don't believe in kings.
I don't believe in Elvis.
I don't believe in Zimmerman.
I don't believe in Beatles.
I just believe in me.
Yoko and me.
And that's reality.
(uit 'God')

Als afsluiter is er dan nog het sobere 'My Mummy's Dead', dat klinkt alsof het werd opgenomen met een simpele cassetterecorder, waarin Lennon nogmaals de effecten van zijn schreeuwtherapie bezingt:

I can't explain.
So much pain.
I could never show it.
My mummy's dead.
(uit 'My Mummy's Dead')

De ontvangst
John Lennon/Plastic Ono Band verscheen zowel in de Verenigde Staten als Groot-Brittannië op 11 november 1970. Het meest succesvol was het album echter in Nederland, waar de elpee op 21 januari 1971 in de Album Top 100 zou verschijnen. John Lennon/Plastic Ono Band stond in totaal 15 weken in die lijst, waarvan 7 weken op de allerhoogste positie. De plaat zou op de tweede plaats eindigen in het album jaaroverzicht van 1971.

Het album

Kant A:
Mother
Hold On
I Found Out
Working Class Hero
Isolation

Kant B:
Remember
Love
Well Well Well
Look at Me
God
My Mummy's Dead