FOK!film op het IFFR: Opening Day!
Gisteren ging in Rotterdam het 43e Internationale Film Festival Rotterdam van start. Net als afgelopen jaar doet FOK!Film verslag van het filmfestival. De opening vond plaats met twee films: enerzijds was er de officiële openingsfilm Qissa voor genodigden, anderzijds draaide Her voor het kaartjeskopende publiek.
Het grootste thema gedurende het festival is The State of Europe. Er wordt een drietal programma’s aangeboden waarbij plaats is voor reflectie en discussie over de toekomst van Europa met film. Tevens staat het Hubert Ball Fonds enigszins in het zonnetje: het fonds viert dit jaar tijdens het IFFR zijn 25e verjaardag. Dit fonds droeg mede bij aan de ontwikkeling van de openingsfilm Qissa.
Qissa: The Tale of a Lonely Ghost (Anup Singh)
Qissa vertelt het verhaal van een gezin in Punjab, India. De Indo-Pakistaanse oorlog is net achter de rug en het vierde kind van de familie Singh is onderweg. Vader des huizes, Umber, hoopt na drie dochters op een zoon, maar er wordt opnieuw een dochter geboren. Hij lijkt hier geen genoegen mee te nemen en voedt het meisje als jongen op.
Gezien de tradities en maatschappelijke verwachtingen van die tijd, biedt dit samen met het stuk geschiedenis best wat potentie. Helaas gaat de film te vaak van de hak op de tak: gebeurtenissen volgen elkaar op en hoewel er een rode draad te bespeuren is, wordt Qissa nergens een vloeiende vertelling. Daarbij is het veelzeggend dat enkele beoogde dramatische momenten door matig schrijf- en acteerwerk eerder ongemak opwekken dan dat het voorziene resultaat wordt behaald.
Gelukkig is de film visueel wel de moeite waard en lang niet al het acteerwerk is slecht: op die ongemakkelijke momenten na, doet de cast (met name Irrfan Khan, bekend van Life of Pi) het zeer behoorlijk. Tegen het einde wordt de film wat spiritueler, een sausje dat best eerder had mogen komen. Nu komt het net te laat, lijkt het weer niet in het grotere geheel te passen en blijf je als kijker achter met het gevoel dat hier toch echt wat meer in had gezeten.
Her (Spike Jonze)
Spike Jonze heeft niet veel (drie) speelfilms gemaakt, maar ze hebben wel alle drie indruk gemaakt. Voor Her heeft hij net als bij zijn laatste film, Where the Wild Things Are, zelf de pen in de hand genomen om een scenario te schrijven. Wederom is het een beetje apart: de plot is dat een man verliefd raakt op een computer. Maar is dat eigenlijk wel echt zo apart, in tijden waarin computers en telefoons een steeds voornamere rol in ons leven spelen?
Her speelt zich af in een toekomst die een afgeleide lijkt van het heden: de technologie is nog verder ontwikkeld, mensen leven en lopen nog meer langs elkaar heen, er wordt letterlijk gecommuniceerd met computers en zelfs retrokleding is steeds hipper geworden. Theodore Twombly, een wederom fantastische rol van Joaquin Phoenix, probeert over zijn eenzaamheid te komen en vindt vriendschap (en meer) in een hyperontwikkeld besturingssysteem met de naam Samantha (de stem van Scarlett Johansson).
Geregeld vraag je je tijdens het kijken af: hoe kan Jonze deze lijn voort blijven trekken? Net zo vaak lukt het hem echter om het hoge niveau vast te houden. De film wordt gedragen door sfeer, die wordt gekenmerkt door een zacht filter en overwegend warme kleuren, met een prominente rol voor de kleur van de liefde. De beelden (van Hollander Hoyte van Hoytema) zijn doeltreffend, de humor is enorm gevat en de romantiek is voelbaar. Her trekt je vanaf het begin de film in om je daarna niet meer los te laten.
Dit alles had niet gekund zonder de geweldige prestatie van Johansson: hoewel je ongeveer 90% van de tijd naar Phoenix zit te kijken, door de emotie die zij in haar prachtige stem legt, voelt het alsof je daadwerkelijk naar twee mensen zit te kijken.
De toon is gezet.
