[F1 Historie] Helmen door de jaren heen

Dit jaar verschijnt tijdens elk grandprixweekend een Formule 1-special op FOK!sport. Zo lees je niet alleen het laatste F1-nieuws, maar nemen we je ook mee terug in de rijke geschiedenis van de hoogste raceklasse. Dit weekend nemen we de helmen van de coureurs onder de loep.

In het begin van de vorige eeuw toen het racen met auto’s populair begon te worden, reed men enkel met een stofbril rond. Niet veel later voegden de coureurs daar een petje of kapje (van stof of leer) aan toe. Deze combinatie werd decennia lang gebruikt, de dood van Achille Varzi in 1948 echter zorgde voor een verandering. De internationale autosportfederatie telde het dragen van een helm verplicht. Dit zorgde er niet direct voor dat iedereen overstapte op de helm. Maar in de loop van de jaren stapten steeds meer coureurs over op het dragen van een echte helm in plaats van een (leren) kapje.

Achille Varzi tijdens de Grand Prix van Monaco in 1933 met stofbril en kapje op. (WikiCommons/Agence de presse Meurisse‏)
Achille Varzi tijdens de Grand Prix van Monaco in 1933 met stofbril en kapje op. (WikiCommons/Agence de presse Meurisse‏)

De helm begon in de jaren ’50 als een dop die alleen het bovenste deel van het hoofd beschermde. Langzaam veranderde de helmen van vorm. In de jaren ’70 deed de gesloten helm zijn intrede, voorzien van een vizier. In die jaren ’70 worden de hoofddeksels ook langzaam aan steeds meer voorzien van reclame-uitingen. In het begin stond er slechts kleine logo’s op de helmen van de coureurs. Maar in de loop van de jaren kregen de sponsoren een prominentere plek.

De basis van de racehelm is sindsdien niet veel veranderd. Uiteraard is de vorm steeds verder aerodynamisch verbeterd en dankzij de verbeterde technieken en materialen is de veiligheid van helmen flink vooruitgegaan. De introductie van de helm zorgde er ook voor dat coureurs zich via hun hoofddeksel konden onderscheiden van anderen door middel van verschillende ontwerpen. Aanvankelijk was de kleur van de helm nog vooral geïnspireerd op het land van herkomst van de drager. Later werden er steeds meer persoonlijke details toegevoegd.

Hieronder nemen we een aantal bijzondere helmen onder de loep. In een latere special zullen we nog meer racehelmen en de bijbehorende verhalen laten passeren.

Ayrton Senna
Eén van de meest iconische helmen van de Formule 1 is ongetwijfeld die van Ayrton Senna. De gele racehelm is voorzien van een groene streep boven het vizier en een blauwe die onder het vizier doorloopt. Het zijn de drie belangrijkste kleuren van Braziliaanse vlag. Daarnaast hebben alle kleuren volgens ontwerper Sid Mosca een aparte betekenis. Zo staan de groene en blauwe streep voor beweging en agressie en het grote gele vlak voor jeugdigheid. Senna’s neefje Bruno Senna rijdt rond met een helm die is geïnspireerd op die van zijn oom.

Ayrton Senna tijdens de Grand Prix van Monaco in 1992 (WikiCommons/Iwao)
Ayrton Senna tijdens de Grand Prix van Monaco in 1992 (WikiCommons/Iwao)

Graham & Damon Hill
Voordat Graham Hill in de raceauto’s belandde, was hij een fanatiek roeier. Begin jaren ’50 was hij één van de betere roeiers van de London Rowing Club. Die roeivereniging leverde later het ontwerp voor zijn racehelm op. Acht bladen van roeispanen op een donkerblauwe achtergrond leverde een even simpel als opvallend ontwerp op.

Damon Hill, Grahams zoon, besloot hetzelfde helmontwerp te nemen als zijn vader toen hij zijn loopbaan in de motorsport begon. Na enkele jaren stapte Damon over van de motorracerij naar de formuleauto's. Jaren later werd ook de jonge Hill wereldkampioen Formule 1 met de befaamde ontwerp op zijn hoofd. Inmiddels rijdt ook de derde generatie Hill rond met hetzelfde ontwerp. Damons zoon Josh Hill rijdt dit seizoen onder andere in het Britse Formule 3 kampioenschap rond.

Damon Hill tijdens de Grand Prix van Canada in 1995 (WikiCommons/Rick Dikeman)
Damon Hill tijdens de Grand Prix van Canada in 1995 (WikiCommons/Rick Dikeman)

David Coulthard
De Schot David Coulthard laat er geen twijfel over bestaan waar hij vandaan komt. De Schotse vlag vormt de basis van het ontwerp van zijn helm. Zelfs toen McLaren hem één miljoen dollar bood om het ontwerp van zijn helm aan te passen weigerde de trotse Schot. Tweemaal reed de Coulthard echter wel met een afwijkend ontwerp.

De eerste keer was tijdens de Grand Prix van Hongarije in 2004. De helm werd destijds aan de ene kant voorzien van de Schotse Leeuw en aan andere kant van de tartan (Schotse ruit) van zijn familie. De tweede keer was tijdens de Grand Prix van Japan in 2007, waar Coulthard destijds een speciale helm droeg als eerbetoon aan de kort daarvoor overleden rallycoureur Collin McRae.

David Coulthard tijdens de Grand Prix van Spanje in 2006 (Foto: ProShots)
David Coulthard tijdens de Grand Prix van Spanje in 2006 (Foto: ProShots)