Planet Coaster

Doe de beugels naar beneden, zet het sein op groen en zet je schrap: het pretpark-simulatie genre is weer terug van weggeweest. Dit jaar alleen al hebben we drie namen die het genre weer op de kaart proberen te zetten en deze review focust zich op Planet Coaster. Frontier, de makers van RollerCoaster Tycoon 3, werden gepasseerd door publisher Atari voor het maken van RollerCoaster Tycoon World, en in plaats van bij de pakken neer te gaan zitten besloot Frontier het heft in eigen handen te nemen en zijn eigen pretparkgame te maken, wat Planet Coaster is geworden. De drie alphaversies werden bejubeld, maar voldoet het uiteindelijke product aan de verwachtingen?

Clover Ridge River Run, gemaakt door Knighty

Om te beginnen, Planet Coaster komt met drie verschillende modi: career, sandbox en challenge. Sandbox en challenge is waar het in Planet Coaster om draait: in sandbox heb je geen geldlimiet waardoor het je vrij staat het park van je dromen te bouwen, en challenge vindt plaats op dezelfde maps als sandbox maar waarbij budget, personeelszaken en tevredenheid van je bezoekers belangrijk zijn. Career biedt twaalf verschillende scenario's aan met drie verschillende moeilijkheidsgraden, maar is voornamelijk een afwisseling voor degenen die sandbox of challenge zat zijn.

Het indrukwekkende van challenge mode is de mate waarin je je park kunt managen. Je kunt voor je personeel onder andere een werkrooster maken, hun salaris aanpassen of ze een training aanbieden waardoor ze hun werk beter doen; en om ervoor te zorgen dat je gasten tevreden naar huis gaan gooit Planet Coaster een heleboel statistieken op je scherm. Bezoekers worden in Planet Coaster in drie groepen opgedeeld: volwassenen, tieners en gezinnen, en je kunt met de statistieken in park management onder andere zien welke attracties onder die groepen het meest populair zijn, waar ze het meeste geld aan uitgeven en wat ze missen. En dan is het niet alleen een kwestie van een nieuwe attractie neerkwakken en wachten tot het geld weer binnenstroomt: ook locatie, thematisering en omringende attracties spelen een rol. Je zult dus met een heleboel factoren rekening moeten houden om je winst te maximaliseren in Planet Coaster, maar voor degenen die dat leuk vinden betaalt zich dat (letterlijk) uit.

Suzaku, gemaakt door Silvarret

Maar hoewel het er dus op het eerste gezicht op lijkt dat de managers hun hart kunnen ophalen met Planet Coaster is de game wel heel toegeeflijk wanneer het aankomt op het management-aspect. Dit is zowel terug te zien bij de scenario's als bij de challenge-modus: in de eerste paar scenario's kun je al de hoogste moeilijkheidsgraad uitspelen door slechts twee attracties en een achtbaan te bouwen, en ook bij de challenge-modus is de uitdaging er snel vanaf wanneer het geld eenmaal binnen begint te rollen. De mensen die hoopten dat Planet Coaster net zoveel uitdaging biedt in het managen zoals Rollercoaster Tycoon 1 en 2 deden (bij 3 vond ik het nogal meevallen), komen van een koude kermis thuis.

Op grafisch gebied ziet Planet Coaster er prachtig uit. De game heeft een vrolijk en kleurrijk palet en we zien zelfs een aantal hints naar voorganger RollerCoaster Tycoon 3 bij de gezichten van de parkbezoekers, maar waar Planet Coaster echt in schittert is het oog voor detail. Van het grootste piratenschip tot de kleinste bloem, Frontier heeft er echt werk van gemaakt om alles een lust voor het oog te maken. Maar naast dat je achtbanen in Planet Coaster kan bouwen die een dikke middelvinger zijn tegen alles wat met zwaartekracht te maken heeft, heeft Frontier ook wel moeite gedaan om wat realistisch over te komen, met realistische ondersteuning voor attracties (vooral bij de houten achtbaan ziet dat er tof uit) en catwalks bij de liftheuvels.

Baron 1898 (Efteling), gemaakt door Jurre

De kern van achtbanen in Planet Coaster is dat Frontier je toch aanmoedigt om zelf achtbanen te ontwerpen, en dat kan zowel een zegen als een vloek zijn. Mensen die al ervaring hebben met eerdere RollerCoaster Tycoon-games weten onderhand wel wat ze neer moeten zetten om hun rit niet al te angstaanjagend te maken, maar voor nieuwe spelers kan het nog wel eens frustrerend zijn om te kijken waar het probleem precies zit in de achtbaan waar je zoveel tijd en moeite in hebt gestoken om die te bouwen. Tijdens testritten probeert de game je wel te vertellen wat wellicht te angstaanjagend is voor je gasten met behulp van meters, maar die geven nog niet aan hoe je het probleem kan oplossen. De game had ook meer kant-en-klare achtbanen kunnen toevoegen om het nieuwe spelers wat makkelijker te maken, maar het aantal voorgebouwde achtbanen is op twee handen te tellen – ondanks dat Planet Coaster meer dan 20 verschillende achtbaantypen heeft.

De naam verraadt het eigenlijk al: achtbanen bouwen is een van de pijlers van Planet Coaster, en Frontier is met een goede coaster editor op de proppen gekomen die zowel casual als hardcore spelers zal aanspreken. Je kunt elk stukje individueel achtbaanspoor draaien en vervormen zoals je het zelf wilt, maar als je daar de tijd of het geduld niet voor hebt dan kun je ook kiezen uit een breed arsenaal van loopings, koprollen en schuine bochten om je achtbaan in Kamasutra-achtige houdingen te dwingen. Wanneer je een tijdje met de editor hebt gespeeld komt achtbanen bouwen als een tweede natuur in Planet Coaster en is het een krachtige tool voor zowel mensen die snel een achtbaan willen neerzetten tot de pietjes precies die exact willen bepalen hoe snel een karretje de liftheuvel opgetakeld wordt.

Ook biedt Planet Coaster een arsenaal aan attracties die niet helemaal van de grond af opgebouwd hoeven te worden (de zogenaamde flat rides). Hoewel het aantal flat rides respectabel is, zijn er minder flat rides in Planet Coaster dan dat er waren in RollerCoaster Tycoon 3 en de opties die er zijn, zijn voornamelijk thrill rides. Rustigere attracties zoals een spookhuis, botsautootjes, gijbanen, minigolf, 3D-bioscopen en doolhoven (die toch tot het vaste repertoire behoorden van de RollerCoaster Tycoon-serie) ontbreken, en als ik een park wil bouwen dat gericht is op een breder publiek dan voel ik toch dat ik wat essentiële attracties mis.

Gorgeous Villager House, gemaakt door Sebguy

Het aantal thema’s dat Planet Coaster biedt om mee te bouwen om een gebied wat op te leuken lijkt aanvankelijk beperkt – slechts vier overkoepelende thema’s en zes bouwsets – maar het geniale hierin is dat de sets zich zeer goed met elkaar laten combineren, en dat je vrijwel elk stuk opnieuw kunt verven in elke kleur die je wilt. Stucco, wat onderdeel is van de modern set, combineert geweldig met het fantasythema als je het een ander kleurtje geeft en de rustic set die voornamelijk uit hout en pleisterwerk bestaat kan zowel gebruikt worden voor een wild west-park als een park met een koloniaal tintje. Planet Coaster nodigt ook uit om zelf gebouwen neer te zetten op meerdere manieren: zo zijn alle winkels simpele blokken waar omheen gebouwd kan worden, waardoor een hamburgertent zowel een saloon of een ruimteschip kan zijn.

De creativiteit die deze sets en thema’s bieden komt wellicht het beste tot hun recht wanneer ze gebruikt worden voor een thema dat een op zichzelf staand thema had kunnen zijn, zoals de orient of de alpen. Er staan al creaties op steam workshop van mystieke tempels of houten après-skihutjes, en dat toont maar weer aan hoe krachtig het gereedschap is dat Frontier de parkbouwers tot hun beschikking heeft gesteld.

Nu we het toch over de steam workshop hebben: Frontier heeft het delen van creaties in Planet Coaster wel heel makkelijk gemaakt. Ten tijde van RollerCoaster Tycoon 3 moest je nog naar speciale sites voor custom scenery, die downloaden en in een speciale map stoppen, maar met Planet Coaster is het gewoon een kwestie van naar de steam workshop gaan (en dat kan ook in-game), kijken wat je wilt en downloaden met die hap. Ook creaties uploaden gaat via eenzelfde manier met een aantal simpele muisklikken, en als je er nog wat extra’s bij wilt hebben (zoals scenery bij een gebouw) dan kun je alles selecteren. Dit alles selecteren heeft ook als voordeel dat je hele delen van je park kunt verplaatsen, verwijderen en kopiëren: wel zo handig als je een foutje hebt gemaakt.

Dreamland Treehouse, gemaakt door DeLadySigner

Planet Coaster had het bij het minimale kunnen laten omdat we al meer dan tien jaar geen pretpark-sims meer hebben gezien en het publiek snakte naar iets wat die behoefte zou vervullen, maar Frontier lijkt het genre zelf ook gemist te hebben en gaat all-out met Planet Coaster. Ik betrapte mezelf regelmatig erop dat ik gewoon naar mijn park aan het staren was zonder dat ik aan het bouwen was, puur omdat de game een genot is om naar te kijken. De game probeert naast de makers ook de managers aan te spreken doordat je een hoop details in je park kunt aanpassen, van personeelssalarissen tot snelpassen. De tools om zowel achtbanen als het decor aan te passen zijn simpel, maar krachtig, en door de integratie van Steam Workshop kun je dat simpele huisje of die gigantische achtbaan eenvoudig delen met de rest van de wereld (of je kunt gewoon de creaties van anderen downloaden als je te lui bent om iets zelf te ontwerpen).

De game heeft wel kleine tekortkomingen. Zo is alle uitdaging van je park managen weg zodra het geld eenmaal begint binnen te rollen, en mist de game een aantal attracties die iconisch waren voor de Rollercoaster Tycoon-serie, met name attracties die gericht zijn op een breder publiek. Daarnaast is het voor beginners makkelijk een achtbaan te bouwen, maar kan het erg moeilijk zijn een goede achtbaan te bouwen omdat de game niet duidelijk aangeeft hoe een angstaanjagend stuk goed opgelost kan worden, en voor de mensen die dat gedoe helemaal niet willen is het aantal kant-en-klare achtbaanontwerpen dat Planet Coaster aanbiedt nogal mager (alhoewel je natuurlijk leuke ontwerpen kunt downloaden uit de workshop).

Al met al heeft Planet Coaster het pretpark-genre niet alleen weer tot leven gewekt, maar een compleet nieuwe standaard neergezet. Mensen trokken al parallellen met Cities: Skylines, dat SimCity van gigant EA aftroefde, en ook Planet Coaster lijkt Atari over de knie te leggen nadat die laatste aankwam met het negatief ontvangen RollerCoaster Tycoon World. We hebben er tien jaar op moeten wachten, maar als je ziet wat voor fantastisch werk Frontier heeft geleverd met Planet Coaster, was dat het wachten meer dan waard.

Op ons forum vind je de Planet Coaster-reeks