Blu-ray: Son of Saul
Bij de afgelopen Oscars was er een opvallende eerste Oscar voor Hongarije: Son of Saul, in de originele taal betiteld als Saul fia. De film is breed besproken als een film die de gruwelen van Auschwitz op de kijker afvuurt. Het is inmiddels 23 jaar na de release van Steven Spielbergs Schindler's List, dus misschien is het wel goed dat dit onderwerp weer even wordt aangesneden.
Son of Saul gaat over Saul, die in Auschwitz de rol van Sonderkommando heeft. Dit is een groep die in ruil voor kleine extra's het zware werk in de Duitse concentratiekampen verzorgde, zoals het verplaatsen van de doden nadat deze in de gaskamer zijn gedood. Onder deze doden vindt Saul een jongen voor wie hij de zorg opneemt. Hij gaat midden in de chaos van het concentratiekamp op zoek naar een rabbi om een fatsoenlijke begrafenis te regelen. Ondertussen wordt er ook een opstand onder de gevangenen voorbereid, waarvoor Saul zijn medewerking moet verlenen in ruil voor hulp in zijn persoonlijke zoektocht.
Deze film wordt geroemd om de manier hoe dit aangrijpende verhaal in beeld wordt gebracht. De volledige film is gefilmd met een 40mm lens en een afwijkende beeldverhouding. Dit versterkt het idee dat je meekijkt met één persoon in deze chaotische hel. De camera blijft continu diep gefocust op Saul, soms op zijn gezicht maar nog vaker kijk je over zijn schouder mee. Dit versterkt voor de kijker het gevoel dat je geen overzicht krijgt over wat er gebeurt en alleen maar meekrijgt wat Saul ziet. De camera blijft ook continu bij Saul. Ondertussen wordt de ervaring versterkt door een opvallende geluidsmix, waarbij je continu gebeurtenissen hoort die buiten beeld (het gezichtsveld van Saul) gebeuren, zoals dialoog, geroep of geweerschoten. Deze stemmen zijn afzonderlijk opgenomen en later toegevoegd. Dit alles draagt bij aan het meenemen van de kijker in de wereld van Saul en de verwarring en gruwel die de mensen in deze kampen hebben moeten dorstaan. Vooral de verwarring en de chaos waarmee alles gebeurt maakt indruk en dit moet zo dicht mogelijk de ervaring van deze mensen benaderen.
De film wordt echter nooit smakeloos of respectloos. Vergis je niet: de film is indringend en bevat een aantal momenten die je doen terugdeinzen om over de weergegeven tijd na te denken. Maar het wordt niet voorgeschoteld: de film blijft bij Saul en op de achtergrond gebeurt van alles. De gruwelijkheden gebeuren in de ooghoeken of hoor je op de achtergrond, alsof Saul er zich zoveel mogelijk voor wil afsluiten. De opening van deze film doet dat direct het sterkste. We zien hoe Saul helpt bij de gaskamer. Nadat men de deur op slot doet moet Saul de waardevolle spullen uit de kleding van deze mensen halen. Hij moet echter al snel helpen bij het sluiten van de deur. Hoewel we bij hem blijven horen we op de achtergrond de angst van deze mensen. Dit is een effectieve scène: niet om wat er gebeurt maar hoe dit in beeld wordt gebracht. De achterliggende plot van deze film is wat mager maar dat is niet waar dit om gaat. Dit is bedoeld als film die ons weer moet herinneren aan de fouten die de mensheid in het verleden heeft gemaakt om hopelijk erger te voorkomen.
De blu-ray bevat een DTS HD-MA mix, waardoor de eerder genoemde geluidseffecten perfect over komen. Zelfs in je eigen woonkamer beleef je de film om je heen waardoor je even helemaal met Saul meereist. De afwijkende beeldverhouding is voor deze release aangehouden waardoor je twee zwarte balken aan de zijkanten van je TV hebt. Nogmaals, dit draagt bij aan het verhaal dat verteld wordt. De film start direct als je het schijfje opstart, na een keuze gemaakt te hebben tussen Nederlands en Frans. Na de film kom je in het hoofdmenu terecht waar je de keuze hebt voor een Verwijderde scène en de film met audiocommentaar te bekijken. Tevens is de korte film Turulem (van dezelfde regisseur) toegevoegd die dezelfde stijl als deze film bevat.
Technisch is deze film een meesterwerk en dit is dan ook de terechte winnaar voor Beste Buitenlandse Film van 2016. Ik zou de film ook bij iedereen willen aanraden, hoewel dit best een zware zit kan zijn. Zoals eerder gemeld is dit geen smakeloze film maar een indringend in beeld gebracht verhaal over één van de meest duistere periodes van ons verleden.
