Stellaris

Stellaris werd vorig jaar op Gamescom aangekondigd en is de nieuwe grand strategy game uit de stal van Paradox Interactive, die al eerder zijn sporen verdiende op dat gebied met Europa Universalis, Crusader Kings, Victoria en Hearts of Iron. Maar waar die games zich focusten op een specifiek tijdperk in de geschiedenis van de aarde, speelt Stellaris zich af in een onbekende toekomst en hebben we niet één planeet, maar het complete heelal als ons speelveld.    

Stellaris1

Wanneer je een nieuwe game in Stellaris begint, kun je kiezen uit een aantal vaste rassen of je eigen ras maken. Uiteraard kies ik voor het maken van mijn eigen ras, en het eerste wat me opvalt is hoeveel vrijheid je hebt in het maken daarvan. Je kan onder andere kiezen uit 6 verschillende rassengroepen, waarbij de keuze uiteenloopt van mensen tot pratende vogels en paddenstoelen. Ook kan je de naam van je thuisplaneet, je ras en je leider aanpassen, het klimaat van je thuisplaneet uitkiezen en je vlag veranderen.

Maar het meest belangrijke in de character editor is de ethiek die je rijk heeft en welke eigenschappen je ras heeft. Elke ethiekstroom komt in twee lagen (normaal en fanatiek) en heeft een natuurlijke tegenpool. Dit speelt een belangrijke rol in je diplomatie met andere rassen, want spiritueel aangelegde rassen zullen minder snel vrienden worden met rassen die materialistisch ingesteld zijn. De traits zijn voor je ras zelf, waarbij je kan kiezen uit traits die wenselijk zijn (zoals intelligentie of harde werkers) en traits die je liever niet wil hebben (zoals weinig fysieke kracht). Doordat je slechts een aantal punten hebt die je aan deze ethiekstromen en traits kan spenderen wordt je gedwongen tot één bepaalde speelstijl in Stellaris voor een hele game wat in sommige gevallen best irritant kan zijn (probeer maar eens met een vredelievend ras oorlog te voeren), maar hierdoor heb je ook een hoge herspeelbaarheid doordat je in je volgende playthrough een ras kan maken wat totaal tegengesteld is dan wat je eigenlijk gewend bent.

Stellaris2

Elk galactisch rijk begint in Stellaris vanaf punt nul: je ras heeft enkele jaren geleden een methode ontdekt waarmee je sneller kan reizen dan het licht en je grote ontdekkingstocht door het heelal begint. Je stuurt je wetenschappers eropuit om stelsels te verkennen, om te zien waar eventuele grondstoffen zitten en of er eventueel bewoonbare planeten zijn. Tijdens je ontdekkingstocht kunnen je wetenschappers op rariteiten stuiten in de ruimte, zoals afwijkingen in de aardkorst van een planeet of een vervallen rijk uit een vroeger tijdperk. Deze rariteiten kunnen events in werking zetten, die je vervolgens terug kan vinden in je logboek. Het ontdekken van rariteiten en het ontdekken van nieuwe stelsels past helemaal binnen de setting dat je een jong rijk bent die een groot avontuur tegemoet gaat, en de situation log is daar een mooie aanvulling op.  De situation log is te zien als een soort journal zoals gebruikelijk bij RPG's, en vaak krijg je bij het ontdekken van een rariteit de opdracht om meerdere van deze rariteiten te gaan zoeken. Voltooi je deze opdracht, dan krijg je vaak een flinke boost voor je onderzoek of misschien een zeldzame technologie. Ontdekken speelt dus een grote rol in Stellaris, en omdat de setting benadrukt dat het heelal nog een groot onbekend iets is, past dit systeem van queeste-beloning er goed bij.

Deze ruimteschepen die het heelal onderzoeken, maar ook militaire vloten en bewoonbare planeten staan onder leiding van een prominente wetenschapper, admiraal of gouverneur. Het is duidelijk dat Paradox hier wat elementen heeft geleend van Crusader Kings: deze individuen hebben allemaal een naam en kunnen ervaring opdoen, waardoor ze uiteindelijk efficiënter worden. Ook kunnen ze tijdens hun avonturen traits ontwikkelen, die negatieve of positieve gevolgen kunnen hebben.  Het is lang niet zo complex als het systeem van leiders in Crusader Kings, maar toch is het een leuke toevoeging die het spel wat meer diepte geeft. Mensen die daarnaast graag achtergrondverhalen verzinnen bij hun ras zullen dit systeem ook heel erg waarderen, omdat het elk ras een gezicht geeft en het daardoor persoonlijker maakt.

 Stellaris4

Wanneer je een aantal andere rijken hebt ontdekt en vrijwel alle stelsels geclaimd zijn, kan het politieke schaakspel beginnen. Het is bekend dat Paradox in haar grand strategy games een grote rol weglegt voor politiek en Stellaris is daar geen uitzondering op. De hele game is een fantastisch complex geheel zoals we van de ontwikkelaar gewend zijn, waarbij elke opinie en beslissing wordt bepaald door een heleboel kleine factoren zoals je binnenlandse politiek, de grootte van je militaire vloot, recente politieke gebeurtenissen en in hoeverre de ethiek verschilt tussen de twee rassen. Voor de nieuwkomer zullen alle cijfertjes wel even wennen zijn, maar voor de gamers waarbij strategiegames niet complex genoeg kunnen zijn zal Stellaris zeker niet teleurstellen.

Het grootste pluspunt vind ik de allianties en de federaties die je kan vormen. In tegenstelling tot de andere games kunnen allianties meerdere leden bevatten (in plaats van een verbond tussen twee partijen zoals bij de andere games gebruikelijk is), en dat is wel zo overzichtelijk. Het scheelt een hoop dat voor je een oorlog start je niet eerst uit moet zoeken met wie je tegenstander een alliantie heeft, maar of die bondgenoot ook weer bondgenoten of vazallen kan oproepen voor de oorlog, of die ook weer bondgenoten kan oproepen enzovoort.  Ook is het in Stellaris aantrekkelijker om onafhankelijk te blijven: je hebt weliswaar geen bondgenoten die je kunnen beschermen, maar voor sommige politieke acties heb je de toestemming van de hele alliantie of federatie nodig, en als je iedereen wilt onderwerpen aan je glorieuze heerschappij is het wel handig dat deze niet in de weg zit.

Stellaris is een grand strategy en de andere grand strategy games van Paradox vragen nogal wat tijd en geduld. Tegen de tijd dat je Crusader Kings of Europa Universalis begint door te krijgen, ben je al weer flink wat uren en een fors aantal wiki-pagina's verder. Ik was dan ook blij dat ik Stellaris binnen een half uur onder de knie had, en dat is grotendeels te danken aan de tutorial. In tegenstelling tot de andere grand strategy games van Paradox (die uit een serie tutorials bestaat die elk één element uitleggen), bestaat de tutorial van Stellaris uit een AI die je aan het begin van iedere game aan- of uit kan zetten. Wanneer je deze AI aanzet, geeft deze je aan het begin een aantal missies waarmee dingen zoals ontdekken, gevechten en bouwen worden uitgelegd. Mocht je onverhoopt op een ander scherm klikken, een andere unit selecteren of op een verkeerde knop drukken, dan geeft de AI een korte en duidelijke uitleg over wat er precies aan de hand is, en geeft deze informatie opnieuw als je het scherm later opnieuw opent. Door deze herhaling en de missies die deze AI geeft weet Paradox de basisbegrippen van een immens complexe game op een goede manier uit te leggen in een zeer korte tijd. Ook is het fijn dat deze AI gedurende het hele spel bij je blijft, dus ook wanneer er events plaatsvinden die betrekkelijk laat kunnen gebeuren zoals contact met andere naties en late-game events.

Stellaris3

Het enige waar de complexiteit van Stellaris niet in terug is te vinden zijn de gevechten. Want hoewel je generaals aan je vloten kan toewijzen, schepen kan bouwen die agressief of juist ondersteunend zijn en verschillende wapens kan gebruiken: het komt er altijd op neer dat de vloot met de grootste slagkracht in 99 procent van de gevallen wint. De gevechten zijn hierdoor wel makkelijk te begrijpen, maar als je ziet wat Paradox er allemaal heeft ingebouwd om de gevechten complex te maken en het uiteindelijk terugvalt op één allesbeslissende (en nogal saaie) factor, dan is dat toch wel zonde.

Uiteindelijk weet Paradox ook met Stellaris weer een ijzersterke grand strategy-franchise op poten te zetten. Het is ook duidelijk dat de ervaring met Europa Universalis, Crusader Kings, Hearts of Iron en Victoria de ontwikkelaar geen windeieren heeft gelegd, want Stellaris lijkt de beste mechanics uit deze vier games te combineren. Het aspect dat de hele game één groot avontuur is, is goed uitgewerkt door het rariteiten-systeem en de situation log, en uiteindelijk schakelt de game langzaam maar naadloos over naar de late game waar politiek de hoofdrol speelt. Voor de mensen die nieuwsgierig zijn geworden naar de grand strategy games van Paradox, is Stellaris waarschijnlijk de beste game om mee in te stappen door de handige tutorial, die een hele verbetering is ten opzichte van de andere games. Maar hoewel de game zoals verwacht enorm veel diepgang heeft, is dit niet terug te zien in de gevechten die toch een belangrijk onderdeel van het spel vormen. Ondanks dat heeft Stellaris ook die magische, verslavende werking die we kennen van Europa Universalis, Crusader Kings, Hearts of Iron en Victoria en mensen die zich niet laten afschrikken van stoeien met cijfertjes en politieke intriges zullen heel veel uren plezier gaan beleven aan deze game van galactisch formaat.

Pluspunten
Minpunten
  • Ras ontwerpen is erg uitgebreid
  • Ontdekken en event chains zorgen voor een avontuur
  • Ongeëvenaarde diepgang
  • Goede tutorial
  • Combat valt tegen
Exclusief voor pc.