TV: Smeris (seizoen 2)

Jeroen van Koningsbrugge en Dennis van der Ven maakten al satire met Draadstaal en muziek met Jurk. Nu zijn ze als acteurs te zien in de tweede reeks van de BNN-politieserie Smeris. En ook dat gaat ze goed af.

Het is een cliché in politievertellingen: twee partners waarvan de een zich aan alle regeltjes wil houden en de ander ze juist wil oprekken of eigenlijk het liefst schrappen. Van Koningsbrugge en Van der Ven gaan dit cliché in Smeris niet uit de weg. Integendeel, ze omarmen het en maken het tot integraal onderdeel van de avonturen van de onstuimige Theo (Van Koningsbrugge) en de nerderige Willem (Van der Ven).

De laatste jaren is er voldoende vergelijkingsmateriaal qua Nederlandse politieseries. We kunnen wat dat betreft wel spreken van het 'post-Baantjer'-tijdperk. In die serie werd gedweept met het romantische Amsterdam, waarin Piet Römer en Victor Reinier in een klassieke 'whodunnit'-setting meer moorden per seizoen oplosten dan er jaarlijks in de hoofdstad worden gepleegd. Reinier was daarna te zien in Flikken Maastricht, maar die serie roept bij uw nederige reviewer de nodige irritaties op wegens het vrijwel geheel ontbreken van de Maastrichtse tongval.

Eerder dit jaar was er het verfrissende NoordZuid, dat het mooie Amsterdam links laat liggen en zich richt op de rauwe randen van de stad. Met dit soort realisme heeft Smeris nog het meeste gemeen, hoewel het vermoedelijk eerder NoordZuid is dat van politiemensen zelf het predikaat 'meest realistisch' zou krijgen.

Theo tegenover zijn vader Robert

Maar het zich goeddeels in Tilburg afspelende Smeris probeert dan ook niet het politiewerk van alledag in beeld te brengen. Om er nog maar een cliché tegenaan te gooien, gaat het om uitzonderlijke avonturen van twee tot elkaar veroordeelde rechercheurs, die tegen wil en dank vrienden worden. In de eerste reeks speelde dit zich af tegen de achtergrond van de wiethandel, als Theo, nadat hij voor de zoveelste keer de fout ingaat, wordt 'gedegradeerd' tot het hennepteam onder leiding van Willem. In de reeks twee komt er met xtc een tandje bij.

Dat gebeurt na een liquidatiepoging op Theo (in het slot van de eerste reeks ) die hij tenauwernood overleeft na een waarschuwing van zijn vader. Voor zijn eigen veiligheid besluit hij zich vervolgens maar dood te houden, compleet met begrafenis en alle bijkomende toeters en bellen. In de daaropvolgende zoektocht naar zijn vader komen Theo en Willem in de wereld van xtc en vrouwenhandel terecht. Willem klungelt ondertussen met de aandachtsverdeling werk-privé (jawel, alweer een cliché), maar zelfs dit weten de makers boeiend te houden. Het helpt natuurlijk wel dat zijn vrouwelijke Amsterdamse collega Sam (Karien Noordhoff) zijn liefdesleven enigszins overhoop komt gooien.

Willem als scherpschutter

De serie is vooral goed in het spelen met en overhoop gooien van verwachtingen. Als kijker word je vaak in het ongewisse gehouden over de motieven van de verschillende personages. In de vorige reeks was dat voornamelijk het geval bij Maartje (Kiki van Deursen), collega en liefje van Theo. In de huidige is het vooral Theo's vader, met veel gevoel voor understatement door Jaap Spijkers gespeeld, bij wie je je steeds opnieuw afvraagt waar zijn loyaliteit nou eigenlijk ligt. In de aflevering van afgelopen zondag (24 mei) leek dan eindelijk het antwoord te worden gegeven, maar aan het eind van het programma weet je het niet meer. Alweer.

Een groot deel van deze tweede reeks speelt zich af in Amsterdam. Dat is wellicht een minpuntje te noemen domweg omdat het zo voor de hand ligt, maar de makers lijken zich aan het 'NoordZuid-criterium' te houden: het is vooral de rauwe kant van de hoofdstad die in beeld wordt gebracht. De sneren over en weer tussen de 'betweterige' Amsterdamse en de 'achterlijke' Brabantse rechercheurs zorgen bij tijd en wijle voor grappige intermezzo's. Maar hoewel subtiele humor een belangrijke plek heeft in de serie vormt dit, ondanks het komische talent van de hoofdrolspelers, gelukkig niet de hoofdmoot.

Slachtoffer vrouwenhandel Esther 'Roxy'

Concluderend wordt er met Smeris een onderhoudend Nederlands kwaliteitsdrama afgeleverd. Jeroen van Koningsbrugge en Dennis van der Ven laten allebei sterke staaltjes acteertalent zien. Omdat ik nooit naar die ene RTL-show met Linda de Mol heb gekeken lijd ik vooralsnog ook niet aan de Van Koningsbrugge-overkill waar je mensen wel eens over hoort klagen. Van mij mogen hij en Van der Ven nog lang doorgaan. Waarmee? Met waar ze goed in zijn. En ze hebben vast nog meer voor ons in petto.

Tip: Nog niet gezien? Bekijk de eerste negen afleveringen uit de reeks dan 'binge style' (bijvoorbeeld drie op een avond), via deze NPO Uitzending Gemist-link. Dan ben je komende zondagavond (31 mei) om half negen helemaal bij voor de ongetwijfeld spannende seizoensfinale.