The Hobbit: The Battle of the Five Armies

We come to it at last. De woorden van Gandalf zijn nog nooit zo toepasselijk geweest als nu. Met The Hobbit: The Battle of the Five Armies komt er een einde aan de films die zich afspelen in de wereld van Midden-Aarde. Hoewel J.R.R. Tolkien veel meer geschreven heeft dan er inmiddels is verfilmd, hoeven we op korte termijn niet op nog een film te rekenen. Een rechtenkwestie. Maar laten we ons nu eerst focussen op het sluitstuk van The Hobbit Trilogy. Is het na An Unexpected Journey en The Desolation of Smaug een waardig einde van de queeste van Bilbo, Gandalf en Thorin?

The Hobbit BOFA screen 1

De film pakt direct de draad op waar de vorige film ons met een cliffhanger achterliet: Smaug valt Lake Town aan. Een allesvernietigende nacht vol vuur en dood volgt. Dit alles vormt nog slechts de opmaat voor een veel groter moment: nu de draak verjaagd is uit Erebor, keren de ogen van alle machten in Midden-Aarde richting de berg. De Dwergen willen het weer innemen als koninkrijk, maar ook de Elfen kunnen niet wachten om terug te nemen wat van hen is: de juwelen die er verborgen liggen. Dit alles terwijl de mensen van Lake Town de berg zoals beloofd door Thorin als onderkomen willen. Ondertussen wil ook Sauron de berg innemen als strategisch punt en stuurt zijn Ork-legers erop af. Kort gezegd: de berg is in trek. Dit leidt tot een gigantische veldslag tussen meerdere legers die deze film in beeld wil brengen.

In mijn review van het eerste deel stelde ik de vraag: is drie films niet iets teveel voor het bescheiden verhaal van The Hobbit? Nu kan op die vraag een antwoord worden gegeven en het is zowel ja als nee. Ja, want hoewel in de eerste twee films er veel tijd werd besteed aan de verhaallijn en het mysterie rondom Dol Goldur, wordt die verhaallijn in deze film in een scène van nog geen vijf minuten afgedaan. Nu vindt de climax hiervan natuurlijk plaats in The Lord of the Rings, maar de uitvoering in deze film laat heel wat te wensen over. Ook krijgen Legolas en Tauriel ontzettend veel screentime, terwijl die vrij weinig bijdragen in de queeste van de dwergen. 

The Hobbit: BOFA screen 2

Maar het antwoord is ook nee, drie films is niet te lang. Er is namelijk genoeg te vertellen. Helaas wordt de tijd meer besteed aan visueel spektakel en te weinig aan karakterontwikkeling. De dwergen worden in deze film namelijk volkomen genegeerd. Van de dwergen hebben slechts 5 á 6 man ergens een regeltje tekst. Enkel Dwalin, Fili, Kili en natuurlijk Thorin krijgen ruim de aandacht. Het overgrote deel wordt echter de meerderheid van de film genegeerd. Hetzelfde kan worden gezegd over onze Hobbit, Bilbo Baggins, die meerdere keren voor langere tijd de film lijkt te verlaten. Die screentime wordt snel gestolen door Dáin, aanvoerder van het dwergenleger, die uit het niets komt opzetten en na veel tijd te hebben opgeslokt ook weer zomaar lijkt te verdwijnen.

En daar zit het grote probleem van deze film. De hoofdpersonen waar we om geven, hebben weinig van doen met de strijd waar de titel naar verwijst en zijn eigenlijk maar toeschouwers in het geheel. Het wordt ook frappant duidelijk dat ze er geen zier om geven als Gandalf na de strijd rustig een pijpje aansteekt en doet alsof er niks is gebeurd. En dat gevoel heb je als kijker ook: het doet je allemaal niks. En dan duurt een veldslag die het overgrote deel van de film in beslag neemt erg lang. Het wordt gewoon wat vervelend. 

Waar het aan mist in deze finalefilm is resolutie. De veldslag is ineens klaar. Bard, een personage die in de tweede film uitgebreid werd weggezet met een gezin en geschiedenis, verdwijnt ineens van het toneel. Ook Bofur en Balin, twee van de dwergen die in de eerste twee films het publiek wisten te behagen, spelen in deze film geen enkele rol van betekenis. Dit allemaal, terwijl een irritant personage als Alfrid (assistent van de 'Master') gepromoveerd wordt tot een karakter voor 'comic relief'. 

The Hobbit: BOFA screen 3

Gelukkig is er meer dan genoeg om wel van te genieten. Zo zet Armitage Thorin Oakenshield weg als een complex personage met de juiste nuances. Thorin bombardeert zichzelf tot hoofdpersoon in deze film met de meeste karakterontwikkeling. Ook al zit Tauriel niet in de boeken, Evangeline Lilly weet haar net als in de tweede film sterk neer te zetten. Het biedt net dat beetje meer drama in een anders helemaal fletse film. Jammer is wel dat dit ten koste gaat van andere karakters. De veldslag is visueel gelikt, maar dat had niemand ook maar anders verwacht. Door een grote actiescène aan het begin van de film is het wel lastig om te wennen aan de HFR, waardoor het nog steeds hier en daar lijkt of de film versneld wordt afgespeeld. Dit is het eerste deel waarbij ik eigenlijk nog snel de normale versie wil zien.

Met zijn korte speelduur is The Battle of the Five Armies misschien wel de strakste film uit het zesluik, waardoor het helaas wel de nodige diepgang mist om als memorabel bestempeld te worden. Mogelijk dat de volgend jaar te verschijnen Extended Edition dit nog goedmaakt. Door voor de snelle actie te gaan maar hierbij de karakters uit het oog te verliezen, moet de film het met een 7 doen.