Doctor Who: Robot of Sherwood

Alleen de Doctor brengt een lepel naar een zwaardgevecht... en wint. Het was het begin van een aflevering waarin twee Britse helden - beiden BBC-zaterdagavond-helden - om de eer strijden. Was het de vraag wie de grotere held was?

Laat ik beginnen met een gevoel te verwoorden: Doctor Who is terug. Eindelijk. En ik heb het niet over het nieuwe seizoen in het algemeen, of het feit dat er sinds mei vorig jaar slechts een paar specials van de serie zijn geweest. Nee, met een nieuw en origineel Dalek-avontuur, gevolgd door een eenvoudige aflevering met Robin Hood, lijkt Doctor Who weer een beetje de sfeer terug te krijgen die het in seizoen vijf langzaam is kwijtgeraakt. Na het beginjaar van zowel inkomende showrunner Steven Moffat als nieuwe Doctor Matt Smith brak het zesde seizoen met bestaande conventies: de dubbele afleveringen, het historische verhaal in de eerste paar weken, de kleine hints naar een ontknoping in de finale; ze gingen allemaal op de schop. Moffat brak seizoen zes in tweeën en veranderde daarmee de structuur van de serie.

De seizoens-arc was uitermate origineel: zowel River Songs geheim werd onthuld als de dood van de Doctor werd opgelost. Het werkte vernieuwend, maar het boeiende, inventieve zesde seizoen werd gevolgd door een wat onwennig zevende. Ook deze serie werd in tweeën gebroken en elke aflevering stond heel bewust op zichzelf. De 'rode draad' was slechts een reeks verwijzingen naar het vijftigjarig bestaan van de serie, met Clara's Impossible Girl-verhaallijn als licht bijgerecht. Door in seizoen zeven te gaan voor Grote Afleveringen voelde de serie juist minder groot: in plaats van een reeks van dertien afleveringen die samen de spanning naar de finale opbouwden, wisten we al dat de 50th Celebration eraan kwam, gevolgd door een regeneration. Geen mysteries, nauwelijks opbouw. In plaats van extra speciaal, voelde het afgelopen seizoen juist als filler.

Doctor Who: Robot of Sherwood: Robin Hood and his Merry Men

Maar nu: in drie afleveringen hebben we al even zoveel verwijzingen naar de finale meegemaakt. Er is de introductie geweest van een aanvullende companion, en met aflevering drie gaan we terug in de tijd, een historisch figuur bezoeken en een avontuur beleven. Net als vroeger.

Natuurlijk, de status van Robin Hood als historisch figuur staat ter discussie. Men is er helemaal niet zeker van dat hij ooit bestond. Misschien is hij verzonnen, of is een reeks verhalen over een aantal verschillende figuren door de tijd heen samengesmolten tot wat we nu kennen als de vrijbuiter die steelt van de rijken. De Doctor stipt het daarom ook aan: hij is verzonnen. Bestaat niet. En dat zonder de historische waarde van de aflevering te verliezen: wanneer Hood en de Doctor elkaar gedag zeggen is er het besef dat hij in de toekomst bekend is als een legende. In een moment van wederzijds respect erkent de boogschutter zijn positie in de geschiedenis en heeft er vrede mee. Het is een mooie karakterisering van de held die toch voornamelijk bekend staat als iemand die niet voor zichzelf, maar voor anderen opkomt. En een goede vondst van schrijver Mark Gatiss - zo langzamerhand naast Moffat de enige die al acht seizoenen meegaat - om Hood en de Doctor hier met elkaar te spiegelen.

De aflevering zelf was ook uitermate in orde. Het verhaal over robots die alleen geland zijn om iets bijeen te sprokkelen zodat ze weer verder kunnen is natuurlijk niet enorm origineel. Het komt overeen met wat we twee weken geleden zagen, en we hebben reden om aan te nemen dat dat bewust was: de rode draad dit seizoen, naast de verschijningen van Missy, is blijkbaar ook iets dat te maken heeft met het Beloofde Land. Alleen die lekker simpele verwijzing in deze aflevering maakte me al enthousiast: er is weer ouderwets een verhaal dat zich langzaam opbouwt, met langzame hints. Een Bad Wolf. Een Torchwood. Een Mr. Saxon. Okay, na drie afleveringen is het wellicht wat vroeg om daar al conclusies over te trekken; het kan ook compleet anders lopen. Maar het voelt ouderwets. Het voelt Russell T Davies, en dat is prima.

Doctor Who: Robot of Sherwood: Mechanical Man

Er zaten natuurlijk meer bekende elementen in Robot of Sherwood. Een regulier persoon die uiteindelijk minder normaal blijkt te zijn (de Sheriff was deels robot, zoals onthuld in een onthoofdingsscène die op het laatste moment geschrapt is) en zich heeft geallieerd met een set buitenaardsen is niet nieuw voor de serie. De Mechanicals riepen bovendien associaties op met zowel de Cybermen als de clockwork droids - wederom een link met Deep Breath. Wat nieuw was, en daarin eigenlijk wel weer aansluit bij wat we langzamerhand van onze Donkere Doctor leren, is dat de Doctor de Mechanicals niet weet te redden. Hij voorziet problemen en wil ze zo snel mogelijk van onze planeet krijgen, maar het 'everybody lives'-gehalte is laag met deze Doctor. Is niet erg; ook hier vind ik de af en toe wat zakelijke wijze waarop hij naar de situatie kijkt wel verfrissend.

Tegelijk is het heerlijk om te zien dat de Doctor zijn jeugdigheid nog lang niet is verloren. Het gekibbel tussen hem en Robin Hood bracht een prettig komisch element in de aflevering, beginnend met het lepel-zwaardgevecht maar eindigend in het moment van wederzijds respect. Hood heeft zichzelf bewezen en de Doctor heeft zijn mening moeten herzien. Misschien is Hood dan toch de grotere held? De Doctor speelde immers vals tijdens het boogschieten. Not cool, dude. Okay, best wel cool. Maar toch.

Doctor Who: Robot of Sherwood: Clara, Robin Hood en de Doctor

Het gekibbel was ook de uitgelezen mogelijkheid voor Clara om zich verder te profileren. Jenna Coleman krijgt dit seizoen meer dan naast Matt Smith de mogelijkheid om Clara verder uit te diepen en te laten zien wie zij is. Het maakt de geruchten over haar vertrek eigenlijk alleen maar vervelender: ik wil nu wel meer van haar zien. Verhalen waarin Clara meer op de voorgrond staat? Prima, laat maar komen. Misschien komt het nog; we hebben de verhaallijn met Danny natuurlijk nog. Oh, wat kan dit nog een vol seizoen worden.

Robot of Sherwood, in een eerder stadium nog Robots of Sherwood geheten en je vraagt je af wat er zo belangrijk aan was om daar toch maar enkelvoud van te maken, was verder wel een gemiddelde aflevering. Op een goede manier: er was een leuk avontuur, het zag er allemaal mooi uit en Doctor plus companion hadden wat te beleven. Wat ik al zei: ouderwets. Het begon zelfs eenvoudig, met een "waar wil je naartoe?"-scène tussen de Doctor en Clara. Het is wellicht jammer dat deze aflevering geen two-parter was: het zou de mogelijkheid geven Robin Hoods verhaal wat verder uit te diepen, wat meer van de Merry Men te tonen, die nu toch wat onderbelicht waren, en misschien wat meer spanning in het verhaal te brengen, voor de cliffhanger. Naar verwachting de enige two-parter dit seizoen is de finale; gelukkig hebben we die wel.

Volgende week zullen we meer zien van Danny Pink, en de credits verklappen de aanwezigheid van op z'n minst één ander lid van de Pink-familie. De aflevering duurt bovendien een handjevol minuten langer dan gebruikelijk: leuk! Ben benieuwd of dat komt doordat het vol zit met verhaalelementen die er toch écht niet uitgeknipt konden worden.